Polub nas na Facebooku
Czytasz: Ból szczęki w okolicy ucha i stawu żuchwowego – najczęstsze przyczyny dolegliwości
menu
Polub nas na Facebooku

Ból szczęki w okolicy ucha i stawu żuchwowego – najczęstsze przyczyny dolegliwości

NAN

Fot.: avebreakMediaMicro / stock.adobe.com

Ból szczęki w okolicy ucha i stawu żuchwowego podyktowany jest wieloma czynnikami. Może wynikać z urazu, procesu zapalnego, zaburzeń neurologicznych (np. neuralgii nerwu trójdzielnego i nerwicy), szczękościsku czy bruksizmu.

Ból w okolicy szczęki nie zawsze musi być podyktowany kłopotami z zębami. Za najczęstszą przyczynę takiej dolegliwości uważa się dysfunkcje w obrębie stawu skroniowo-żuchwowego. Innymi przyczynami bólu w szczęce mogą być angina Ludwiga, zapalenie zatok szczękowych i ropień okołozębowy. Niekiedy bywa składową tzw. maski zawału serca.

Ból szczęki spowodowany zaburzeniami neurologicznymi

Ból szczęki może wynikać z zaburzeń neurologicznych takich jak neuralgia nerwu trójdzielnego, który unerwia okolicę ucha i szczęki. Charakterystyczny jest wówczas ból szczęki z jednej strony przebiegający w postaci krótkotrwałych i nagłych napadów bólowych. Objawy mogą się pojawić samoistnie lub na skutek podrażnienia nerwu poprzez dotyk, działanie wiatru i niskich temperatur, żucie, ucisk, mycie zębów, ziewanie czy mówienie. Leczenie opiera się na farmakoterapii, a w niektórych przypadkach konieczna jest operacja i dokonanie blokady nerwu trójdzielnego.

Zobacz film: Jak rozluźnić mięśnie, żeby przestać zgrzytać zębami? Źródło: 36,6.

Ból szczęki i głowy może także wywołać nerwica. Napadom towarzyszy nadmierne napięcie mięśni, które prowadzi do mocnego zaciskania zębów. Długotrwały ścisk staje się przyczyną objawów bólowych szczęki i jej okolic.

Ból szczęki i ucha a ból stawu skroniowo-żuchwowego

Jedną z najczęstszych przyczyn bólu szczęki i ucha są dysfunkcje stawu skroniowo-żuchwowego, dla których typowe są ponadto: ograniczona ruchomość i okresowa sztywność w stawie, odgłos przeskakiwania podczas ruchów żuchwy, ból zębów, obrzęk wokół stawu i ucisk za oczami. Ból promieniuje do ucha, skroni i potylicy. Nasila się podczas dłuższego mówienia i żucia. Zazwyczaj jest tępy i ogranicza otwieranie ust.

Przyczyną zespołu Costena jest nieprawidłowe przemieszczanie się krążka stawowego względem stawu. Wśród czynników odpowiadających za dysfunkcję stawu skroniowo-żuchwowego wymienia się m.in.: determinanty psychologiczne, cechy charakterologiczne (osobowość lękowa, niski próg bólu), uwarunkowania okluzyjno-anatomiczne (zaburzenia okluzji, braki w uzębieniu), długotrwałe przyjmowanie niefizjologicznych pozycji żuchwy, bruksizm, reumatoidalne zapalenie stawów, zapalenie kości i stawów, zwyrodnienie krążków stawowych, wady wrodzone, dnę moczanową, zabiegi operacyjne, osteoporozę i inne schorzenia kości oraz wyniszczenie i niedobory białkowe powodujące osłabienie tkanek miękkich.

Złagodzenie dolegliwości przyniesie pomoc osteopaty, który zmniejsza napięcie mięśniowo-powięziowe. Leczenie opiera się na farmakoterapii. Stosuje się środki przeciwzapalne. Choremu poleca się fizykoterapię, leczenie stomatologiczne i blokady okołostawowe. Można wykonywać ćwiczenia rozluźniające mięśnie otaczające staw i masaże. Należy zwalczać szkodliwe nawyki, takie jak zgrzytanie zębami i podpieranie brody ręką.

Ból szczęki i zębów – szczękościsk i bruksizm

Ból szczęki i zębów może być wywołany przez szczękościsk, czyli przemijające ograniczenie ruchomości rozwarcia szczęk, za które odpowiada odruchowy przykurcz mięśni unoszących żuchwę. Chorzy skarżą się zwłaszcza na ból szczęki podczas jedzenia, problemy z przełykaniem, podwyższoną temperaturę, ból gardła i ucha oraz chrypkę. Leczenie szczękościsku opiera się na terapii choroby podstawowej, która spowodowała ograniczenie ruchomości żuchwy. Determinanty odpowiadające za schorzenie dzieli się na:

  • miejscowe – zaburzenia nerwicowe, ropowica dna jamy ustnej, stan zapalny, uraz, zębopochodne zapalenie okostnej, powikłanie po usunięciu zębów, dysfunkcja skroniowo-żuchwowa;
  • ogólne – histeria, padaczka, niektóre schorzenia OUN, nowotwory, tężec, zażywanie narkotyków.

Za ból szczęki i zębów odpowiada także bruksizm, czyli patologiczne tarcie zębami żuchwy o zęby szczęki oraz niekontrolowane, mimowolne zaciskanie zębów. Dotyka on najczęściej osoby wrażliwe, zestresowane, mające problemy rodzinne lub piastujące wysokie i odpowiedzialne stanowiska. Daje o sobie znać najczęściej w nocy, podczas snu i w sytuacjach stresowych. Zaliczany jest do parasomnii. Prowadzi do pękania szkliwa i ścierania zębów oraz do ich wyraźnego osłabienia i rozchwiania. Może powodować zmiany zwyrodnieniowe w stawach skroniowo-żuchwowych, które prowadzą do ograniczenia ruchów w ich obrębie. Skutkuje przewlekłym bólem szczęki, zębów i głowy. 

Leczenie bruksizmu polega na stosowaniu specjalnych nakładek na zęby i szyn relaksacyjnych. Korzystne efekty daje zmiana trybu życia, systematyczna aktywność fizyczna, psychoterapia, fizjoterapia oraz nauka i stosowanie technik relaksacyjnych. Niektórzy chorzy korzystają z leków uspokajających.

Zobacz film: Jak leczyć bruksizm? Źródło: 36,6.

Ból szczęki – inne przyczyny

Ból szczęki posiada liczne przyczyny. Bardzo często pojawia się w przebiegu choroby zębów i przyzębia, gdzie towarzyszy toczącemu się procesowi ropnemu. Wówczas jest to ból pulsujący i jednostronny. W tym przypadku konieczne jest leczenie stomatologiczne. Wśród innych schorzeń wymienia się urazy szczęki i żuchwy, choroby ślinianek (zapalenie ślinianki przyusznej, kamica ślinianek), ból głowy i zapalenie ucha. Ponadto częstą przyczyną tego typu dolegliwości jest zapalenie zatok szczękowych charakteryzujące się obustronnym rozpierającym bólem, który promieniuje nierzadko do policzków i oczodołów.

W okolicy szczęki pojawia się często ból wieńcowy. Chorzy na chorobę niedokrwienną serca powinni szczególnie uważać na ten objaw, gdyż może on zwiastować napad dusznicy bolesnej i zawał serca.

Bibliografia:

1. Latkowski B., Otolaryngologia – podręcznik dla studentów medycyny, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1998.

2. Bartkowski S., Chirurgia szczękowo-twarzowa, Wydawnictwo AGES, Kraków, 1996.

3. Styczeń P., BRUKSIZM czyli zęby w niebezpieczeństwie!, „Pharmaceutical Representative Polska”, 2016, 5, s. 48–49.

4. Stępień A., Neuralgie i nerwobóle twarzy, „Polski Przegląd Neurologiczny”, 2007, 3(4), s. 262–271.

5. Lavigne G.J., Kato T., Kolta A., Sessle B.J., Neurobiological mechanisms involved in sleep bruxism, „Critical Reviews in Oral Biology & Medicine”, 2003, 14(1), s. 30–46.

6. Piekoszewska - Ziętek P., Turska - Szybka A., Olczak - Kowalczyk D., Infekcje zębopochodne – przegląd piśmiennictwa, „Nowa Stomatologia”, 2016, 21(2), s. 120–134.

7. Prusiński A., Podstawy neurologii klinicznej, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1977.

8. Kurpiel P., Kostrzewa - Janicka J., Dysfunkcja układu ruchowego narządu żucia – etiologia i klasyfikacja schorzeń. Przegląd Piśmiennictwa, „Nowa Stomatologia”, 2014, 2, s. 95–99.

9. Pietruski J.K., Pietruska M.D., Dysfunkcja narządu żucia – przyczyny, diagnostyka, leczenie, „Magazyn Stomatologiczny”, 2013, 12, s. 42–48.

Zobacz film: Narodowość a odczuwanie bólu. Źródło: 36,6

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
135
18
Polecamy
Czym jest zespół Costena?
Objawy i leczenie zespołu bolesnego stawu skroniowo-żuchwowego 
Czym jest zespół Costena? Objawy i leczenie zespołu bolesnego stawu skroniowo-żuchwowego  TVN zdrowie
Objawy chorych zatok – zróżnicowanie symptomów w zależności od rodzaju zatok
Objawy chorych zatok – zróżnicowanie symptomów w zależności od rodzaju zatok Dzień Dobry TVN
Szczękościsk częściowy lub całkowity – jak się go pozbyć?
Ćwiczenia redukujące ograniczoną ruchomość stawu
Szczękościsk częściowy lub całkowity – jak się go pozbyć? Ćwiczenia redukujące ograniczoną ruchomość stawu TVN zdrowie
Co to jest nerwica wegetatywna?
Objawy somatyczne, przyczyny, leczenie
Co to jest nerwica wegetatywna? Objawy somatyczne, przyczyny, leczenie Dzień Dobry TVN
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty