Określenie „bezobjawowe zapalenie płuc” bardzo rzadko pojawia się w lekarskiej terminologii, ze względu na zbliżony przebieg i identyczne leczenie do standardowego zapalenia płuc. Jest to termin potoczny, wskazujący na mało charakterystyczne i lekkie objawy w trakcie przebiegu choroby.
Przyczyny bezobjawowego zapalenia płuc
Bezobjawowe zapalenie płuc, podobnie jak standardowy stan zapalny, jest chorobą dolnych dróg oddechowych. Jest zaliczane do chorób cywilizacyjnych o wskaźniku zapadania 2:100 osób w ciągu roku. Najbardziej podatne na zapalenie płuc są dzieci oraz osoby w podeszłym wieku. Spowodowane jest to obniżoną sprawnością układu odpornościowego. Zapalenie płuc może mieć podłoże wirusowe, bakteryjne, atypowe, chemiczne, alergiczne oraz może zostać wywołane poprzez kontakt z gatunkiem grzybów pneumocystis.
Zobacz też: Wirusowe zapalenie płuc
Stan układu odpornościowego w kontekście rozwoju objawowego i bezobjawowego zapalenia płuc ma szczególne znaczenie. Ryzyko zapadnięcia na wyżej wymienione choroby wzrasta wraz z niedrożnością dróg oddechowych, przebywaniem w miejscach zadymionych (palenie bierne), czynnym paleniem tytoniu, alergiami układu oddechowego, zaburzeniami odżywiania, odruchu kaszlowego, wcześniactwem, upośledzeniem funkcji układu śluzówkowo-rzęskowego, aspiracją treści pokarmowej, a także wrodzonymi wadami układu krążenia i układu oddechowego. Ponadto osłabiona odporność może doprowadzić do zapalenia płuc w kontaktach z chorymi na zapalenie płuc osobami.
Oznaki bezobjawowego zapalenia płuc
Wśród najczęstszych symptomów bezobjawowego zapalenia płuc wyróżnia się:
- znaczne obniżenie samopoczucia,
- przewlekły i stosunkowo lekki kaszel,
- uczucie apatii,
- przewlekłego zmęczenia,
- obniżenie sprawności psychicznej i ruchowej,
- duszność (nieprzeszkadzające w codziennym funkcjonowaniu, lecz nasilające się w trakcie wysiłku fizycznego).
Ponadto, w trakcie rozwoju choroby może (ale nie musi) dojść do typowych objawów dla zapalenia płuc. W tym przypadku lekarze najczęściej wskazują na: stan podgorączkowy lub gorączkę utrzymującą się powyżej czterech dni, bóle mięśni, dreszcze oraz uczucie rozbicia, kaszel i ból w klatce piersiowej.
Zobacz też: Atypowe zapalenie płuc
Bezobjawowe zapalenie płuc u dzieci
Bezobjawowe zapalenie płuc jest szczególnie niebezpieczne u małych dzieci, które jeszcze nie potrafią sprawnie komunikować się i wskazywać na doskwierające dolegliwości. U niemowląt oznakami chorób, a także alarmujących sytuacji jest zaburzenie rytmu dobowego, niepokój, brak apetytu, zmęczenie, senność, a także zasinienie wokół ust. Te symptomy mogą wskazywać na bezobjawowe zapalenie płuc u małych dzieci. W sytuacji zwykłego zapalenia płuc dzieci mają wysoką gorączkę, uporczywy kaszel, nieprawidłowe ciśnienie i duszność.
Badanie bezobjawowego zapalenia płuc u dzieci i u dorosłych
Jeśli występują wskazane objawy i zachodzi ryzyko bezobjawowego lub standardowego zapalenia płuc, należy bezzwłocznie udać się do lekarza. Nieleczony stan zapalny może doprowadzić do poważnych powikłań, a nawet do śmierci. Zdarza się, że u osób z bezobjawowym zapaleniem płuc diagnozowana jest infekcja górnych dróg oddechowych lub chorób związanych z obturacją (przewlekłą obturacyjną chorobą płuc, astmy). O tym, że postawiona diagnoza okazała się błędna, osoby chore dowiadują się dopiero po zakończeniu terapii, która najczęściej skupia się wokół zażywania antybiotyków i innych środków farmakologicznych, przynoszących nierzadko także skutki uboczne. Bezobjawowe zapalenie płuc stanowi częsty kłopot dla lekarzy próbujących postawić konkretną diagnozę. Dlatego w sytuacji, w której zachodzi możliwość występowania choroby, poza standardowymi badaniami lekarskimi, należy wykonać zdjęcie rentgenowskie (RTG) klatki piersiowej, które pomoże w potwierdzeniu właściwej diagnozy.
Metody leczenia bezobjawowego zapalenia płuc u dzieci i dorosłych
Bezobjawowe zapalenie płuc jest chorobą o dość łagodnym przebiegu, dlatego skuteczna może okazać się terapia antybiotykami bez hospitalizacji. W sytuacji konieczności leczenia ambulatoryjnego najczęściej podaje się amoksycylinę przez co najmniej 7 dni. Jednak ostateczna długość terapii i środki zależą od oceny lekarza. Nierzadko stosowane są także środki farmakologiczne z grupy makrolidów, fluorochinolonów. Warto pamiętać o stosowaniu leków probiotycznych, z uwagi na destrukcyjne działanie antybiotyków na florę bakteryjną w jelitach. Poza tym stosuje się leki przeciwbólowe oraz przeciwgorączkowe, a także domowe metody wspierające odporność (syrop z cebuli, czosnek, herbaty ziołowe, syrop malinowy, miód). Zaleca się regularne uzupełnianie płynów.
