Bazylia pospolita najlepiej rośnie w miejscach, w których temperatura powietrza oscyluje wokół 25°C. Uprawiana jest w klimacie umiarkowanym oraz podzwrotnikowym i międzyzwrotnikowym. W Europie uprawia się ją głównie w rejonie Morza Śródziemnego. Charakteryzuje się słodko-pikantnym smakiem i silnym aromatem. Zawartość eugenolu dodaje roślinie korzennego posmaku. Oprócz tego (a może przede wszystkim) bazylia pospolita zawiera mnóstwo witamin, minerałów i składników odżywczych. Poznaj właściwości i zastosowanie bazylii.
Bazylia – właściwości
Właściwości bazylii są skutkiem zawartych w niej witamin i minerałów, do których należą:
- witamina A, B6, C, E i K,
- sterole roślinne,
- flawonoidy,
- kwasy organiczne, kwas foliowy,
- ryboflawina,
- niacyna,
- minerały: sód, potas, wapń, fosfor, magnez, żelazo, miedź, mangan, cynk.
Bazylia ma następujące właściwości lecznicze:
- działa przeciwskurczowo,
- pomaga zachować równowagę trawienną,
- przyczynia się do poprawnej pracy układu nerwowego,
- ma właściwości przeciwbakteryjne i antypasożytnicze,
- poprawia pracę układu odpornościowego,
- wspomaga pracę mięśnia sercowego,
- działa uspokajająco, koi nerwy,
- łagodzi bóle migrenowe i reumatyczne,
- zmniejsza zmęczenie,
- działa odkażająco, łagodząco i ściągająco na skórę.
Surowcem leczniczym są rozwinięte liście, dopiero kwitnące na szczycie krzaków listki oraz olejki i wyciągi z bazylii.
Bazylia – zastosowanie
Dzięki właściwościom, które wykazuje, bazylia ma niezwykle szerokie zastosowanie.
- Bazylia a układ pokarmowy – zmniejsza wymioty i nudności, ułatwia trawienie, zmniejsza wzdęcia, działa wiatropędnie, łagodzi kolkę i zaparcia, zmniejsza niestrawność, bóle żołądka, jelit i wątroby. Szczególnie polecane są do picia herbaty z bazylii. Wystarczy łyżkę suszonej bazylii zalać 2 – 3 szklankami gorącej wody, odczekać co najmniej 30 minut, dodać odrobinę miodu i wypić.
- Bazylia a układ oddechowy – stosowana jest przy bólach i zapaleniach gardła, działa przeciwkaszlowo, oczyszcza oskrzela, obniża gorączkę. Może być stosowana w postaci gorących naparów (zalewając świeżą bazylię wrzątkiem i wdychając opary) lub jako płukanka (2 łyżki suszonych liści należy zagotować w 250 ml wody, ostudzić i pić 2 razy dziennie lub płukać gardło).
- Bazylia a układ wydalniczy – pobudza nerki do pracy, działa moczopędnie, dlatego napary z bazylii stosowane są przy zapaleniach pęcherza.
- Bazylia a układ krążenia – stosowana jest dla obniżenia cholesterolu we krwi.
- Bazylia a jama ustna – zaleca się płukanie jamy ustnej wywarem z bazylii po zabiegach stomatologicznych. Bazylia ma działanie ściągające i łagodzące.
- Bazylia a układ nerwowy – kompres z bazylii zaparzonej w gorącej wodzie łagodzi migrenowe bóle głowy (kompres należy przykładać do czoła i skroni). Bazylia zmniejsza też nadpobudliwość, przyczynia się do poprawy wzroku i pamięci. Olejek z bazylii jest stosowany w aromaterapii u osób zmęczonych umysłowo i psychicznie. Działa pobudzająco i wzmacniająco.
Bazylia jest też wykorzystywana w terapii antydepresyjnej – uspokaja, ułatwia zasypianie, pomaga zmniejszać stany lękowe i poprawia nastrój. Działa jak tabletki uspokajające. W chwilach stresu należy żuć listki bazylii lub wdychać armat liści roztartych w palcach.
- Bazylia a pielęgnacja i leczenie skóry – bazylia znajduje zastosowanie w leczeniu objawów trądziku pospolitego. Łagodzi też podrażnienia, zmniejsza zmiany skórne, działa przeciwgrzybicznie, przyspiesza gojenie się ran, łagodzi objawy ukąszeń, przyspiesza gojenie się urazów. Można wykorzystać ją jako składnik toników, do okładów na twarz lub przykładając liście bazylii bezpośrednio na rany bądź ukąszenia.
Aby zmniejszyć świąd i objawy grzybicy należy wykonywać okłady z soku wyciśniętego z bazylii zmieszanego z miodem w proporcjach 1:1.
- Bazylia a układ ruchowy – olejki, maści i wyciągi z bazylii zmniejszają bóle stawów (także pomagają przy zapaleniu stawów), działają kojąco przy artretyzmie, zmniejszają obrzęki.
Mrożenie, zalewanie, suszenie bazylii
Bazylię można hodować samodzielnie, nabyć w postaci świeżych krzaczków w doniczkach lub w formie suszonej, sproszkowanej. Samodzielnie hodowaną bazylię można z powodzeniem suszyć. Nie należy robić tego na słońcu ani w piekarniku, ponieważ bazylia straci wtedy swoje właściwości. Bazylię należy suszyć w zacienionym, ale ciepłym i przewiewnym miejscu. Latem, w suche i ciepłe dni, można umieścić ją na balkonie i osłonić przed słońcem. Temperatura powietrza nie powinna przekraczać 40°C.
Aby świeża bazylia dłużej zachowała swoje właściwości i zapach, możemy zalać jej liście oliwą i schować do lodówki. Ważne, aby uprzednio je umyć i osuszyć. Tak przechowywane listki będzie można wykorzystać na przykład do wykonania domowego pesto. Pozostała oliwa nabierze pięknego, bazyliowego aromatu i będzie mogła służyć np. jako dodatek do pieczonych warzyw, steków czy sałat.
Liście bazylii można zamrozić również w kostkach lodu. Warto jednak pamiętać, że po rozmrożeniu, liście stracą walory estetyczne.
Bazylię, ze względu na jej szerokie właściwości zdrowotne i walory smakowe, warto włączyć zarówno do diety, jak i rytuałów pielęgnacyjnych. Powinny jej jednak unikać kobiety w ciąży – może niekorzystnie wpływać na płód.
