Polub nas na Facebooku
Czytasz: Babeszjoza u ludzi: co to za choroba i jakie daje objawy?
menu
Polub nas na Facebooku

Babeszjoza u ludzi: co to za choroba i jakie daje objawy?

Kleszcz trzymany w dłoni

Fot: Cherries / fotolia.com

Babeszjoza u człowieka jest zjawiskiem incydentalnym. Profilaktyka obejmuje ochronę przed ugryzieniami przez kleszcze, będącymi wektorami pierwotniaka. Niekiedy choroba trwa kilka miesięcy, nie dając żadnych charakterystycznych objawów.

Babeszjoza jest chorobą przenoszoną przez kleszcze z rodzaju Ixodes, a wywołaną przez pierwotniaka z rodziny Babesia. W Europie najczęściej wywołana jest przez pierwotniaki Babesia divergens i Babesia bovis. Są to pierwotniaki owalnego kształtu, osiągające długość jedynie 1–5 µm. Lokalizują się wewnątrz krwinek czerwonych, czyli erytrocytów, a z powodu wyglądu mogą być mylone z zarodźcami malarii.

Babeszjoza – co to jest?

Babeszjoza (z łac. Babesiosis) to choroba rzadka. W Polsce opisano jedynie jej kilka przypadków. Pierwotniak wywołujący chorobę przedostaje się do organizmu człowieka po ugryzieniu przez kleszcza. Wnika do erytrocytów i wytwarza tam trofozoity, które następnie przekształcają się w merozoity. W tym stadium rozwojowym zostają uwolnione z komórek czerwonych, tym samym doprowadzając do ich rozpadu. Nie dość, że prowadzą do nagłej hemolizy, czyli niszczenia erytrocytów, to dodatkowo uruchamiają układ immunologiczny człowieka, odpowiedzialny za objawy grypopodobne. Na całym świecie rezerwuarem babeszjozy są gryzonie. Babeszjoza u ludzi występuje incydentalnie. Częściej zarażone zostaje bydło, konie czy domowe psy i koty. Okres wylęgania wynosi do 6 tygodni od ukąszenia przez kleszcza, choć pierwsze objawy mogą pojawić się już po tygodniu.

Zobacz film: Dlaczego kleszcze są groźne? Źródło: X-Bank Gallery

Objawy i przebieg babeszjozy u ludzi

Objawy babeszjozy zależą od tego, na ile wydolny jest układ odpornościowy osoby zakażonej. Jeśli układ odpornościowy chorego działa prawidłowo, choroba przebiega łagodnie, a objawy są mało charakterystyczne. Zdarza się, że babeszjoza może nie dawać objawów i trwać miesiącami, z kolei w objawowym przebiegu przypomina malarię. Pojawiają się gorączka, dreszcze, dochodzą nieswoiste objawy, jak ból głowy i mięśni, osłabienie, brak apetytu czy zmęczenie. Rzadko pojawiają się inne symptomy, np. nudności i wymioty, duszność i zaburzenia emocjonalne.

W badaniu lekarz stwierdzić może powiększenie wątroby i śledziony z towarzyszącą żółtaczką. Bardzo rzadko dochodzi do pojawienia się objawów oponowych i zaburzeń neurologicznych. Ciężki przebieg choroby, kiedy pojawiają się te symptomy, zdarza się u osób z obniżoną odpornością, a przede wszystkim u ludzi starszych, z niedoborami odporności, po usunięciu śledziony.

Kiedy dojdzie do masywnej hemolizy, może rozwinąć się niewydolność nerek, a nawet niewydolność wielonarządowa, a także zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC).

Badania diagnostyczne i rozpoznanie babeszjozy

Pierwszym krokiem w diagnostyce babeszjozy jest zidentyfikowanie czynnika etiologicznego. Wykonanie rozmazu krwi uznawane jest za podstawową metodę diagnostyczną. Pozwala na uwidocznienie w erytrocytach kolistych form pierwotniaka układających się w krzyż maltański. Rozmaz pozwala na określenie stopnia zajęcia erytrocytów i podjęcie decyzji terapeutycznych.

Zobacz film: Czy każdy kleszcz jest nosicielem bakterii i wirusów? Źródło: Dzień Dobry TVN.

Kolejnym badaniem jest diagnostyka serologiczna, czyli wykrywanie przeciwciał przeciwko pierwotniakowi. Jeśli badania wskazują na wysokie miano przeciwciał w klasie IgM i IgG, wskazuje to na aktywne zakażenie babeszjozą. Testy serologiczne są jednak w stanie wykryć jedynie zakażenie Babesia microti, nie Babesia divergens czy Babesia bovis.

U chorych z małą ilością pierwotniaków czułą i przydatną metodą diagnostyczną są badania molekularne. Inna, rzadziej wykorzystywana, technika w diagnostyce babeszjozy to hodowla wywołujących ją pierwotniaków.

Ogólne badania laboratoryjne wykazują u chorych małopłytkowość, czyli obniżoną ilość płytek krwi, niedokrwistość i zmniejszenie odsetka limfocytów. Zwiększa się stężenie LDH czyli dehydrogenazy mleczanowej, a stopień jej zwiększenia koreluje z poziomem parazytemii (ilości pasożytów we krwi). Zdarzają się również odchylenia od normy w zakresie poziomu kinazy kreatynowej, kreatyniny czy transferazy alaninowej, co świadczy o obciążeniu wątroby i nerek.

Rozpoznanie babeszjozy stawia się na podstawie wywiadu, objawów i wyników badań molekularnych lub serologicznych.

Z czym należy różnicować objawy babeszjozy?

W diagnostyce babeszjozy należy zwrócić uwagę na jednostki chorobowe konieczne do diagnostyki różnicowej:

Leczenie babeszjozy

Leczenie babeszjozy zależy od objawów choroby. Obecność objawów jest wskazaniem do natychmiastowego podjęcia leczenia. W przypadku osób bezobjawowych terapię rozpoczyna się przy zakażeniu trwającym powyżej 3 miesięcy. Stosuje się atowakwon z azytromycyną, a przy ciężkim przebiegu choroby – klindamycynę z chininą. Czas leczenia wynosi średnio 7–10 dni.

Zdarza się, że przy dużej ilości pasożytów we krwi (powyżej 10%) lub intensywnej hemolizie konieczna jest transfuzja wymienna krwi, będąca zabiegiem ratującym życie. Rokowanie jest dobre w ogólnej populacji. Gorsze u chorych zakażonych HIV, w starszym wieku lub bez śledziony.

Jedynymi metodami profilaktyki zakażeń jest ochrona przed kleszczami. Nie ma swoistych szczepionek przeciwko babeszjozie.

Zobacz film: Jak prawidłowo wyjąć kleszcza? Czego nie robić? Źródło: Dzień Dobry TVN


Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
27
3
Polecamy
Ugryzł mnie kleszcz!
Czy mam boreliozę?!
Objawy i leczenie
Ugryzł mnie kleszcz! Czy mam boreliozę?! Objawy i leczenie Dzień Dobry TVN
Anaplazmoza granulocytarna - choroba odkleszczowa, o której mało się mówi.
Jej powikłania mogą być ciężkie
Anaplazmoza granulocytarna - choroba odkleszczowa, o której mało się mówi. Jej powikłania mogą być ciężkie TVN zdrowie
Choroba kociego pazura - diagnostyka, objawy, leczenie
Choroba kociego pazura - diagnostyka, objawy, leczenie Dzień Dobry TVN
Neuroborelioza – jakie są jej objawy i jak wygląda leczenie?
Neuroborelioza – jakie są jej objawy i jak wygląda leczenie? TVN zdrowie
Komentarze (1)
Chora
Nie znam żadnego nieszcześnika, który wyleczy by te chorobę w 10 dni. Łudzenie chorych ludzi.
Czytaj całość
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty