W XX w. stosowano powszechnie leki zawierające chlorek rtęci. Zachęcające było to, że dzieci po ich przyjęciu stawały się spokojne i najczęściej szybko zasypiały. Później okazało się, że w wyniku suplementacji tych środków w organizmie dzieci dochodziło do akumulacji rtęci i powstawania choroby Selter-Feer- Swifta, czyli tzw. różowej choroby. Określona została jako akrodynia, a jej pierwszym objawem było zaczerwienienie rąk i stóp. Obecnie wiadomo, że rtęć jest bardzo toksycznym metalem. Mimo to może być obecna w niektórych środkach leczniczych.
Akrodynia – co to jest?
Akrodynia, czyli choroba Selter-Feer- Swifta, to zespół objawów klinicznych będących wynikiem zaburzenia równowagi układu wegetatywnego w organizmie człowieka. Może pojawić się już u niemowląt. Nie wiadomo, dlaczego powstaje, nie określono dokładnych jej przyczyn, natomiast uznaje się, że podstawowym czynnikiem sprawczym choroby jest zatrucie rtęcią. Nie można wykluczyć również wpływu czynnika zakaźnego na jej powstanie.
W określaniu przyczyny choroby bierze się nawet pod uwagę niektóre zaburzenia enzymatyczne, niedobory pokarmowe, w tym szczególnie niedobory witaminowe, jak również zaburzenia wydzielania wewnętrznego.
Objawy akrodynii
Na pierwszy plan w przypadku wystąpienia akrodynii wysuwają się objawy nadpobudliwości nerwowej. Dziecko staje się nadwrażliwe, nadmiernie rozdrażnione bądź przeciwnie – apatyczne. Najczęściej pobudzeniu nerwowemu towarzyszą zaburzenia snu i utrata apetytu. To, co powinno zwrócić uwagę, to zimne, sine lub zaczerwienione ręce, uszy czy nos. Wyraźnie wzrasta potliwość, naskórek staje się zmacerowany, szczególnie na dłoniach i stopach, co objawia się jego łuszczeniem. Przydatki skóry w postaci włosów i paznokci zaczynają wypadać. Może też dojść do utraty zębów. Zmniejszone jest również napięcie mięśniowe. Zaczerwienione są spojówki, pojawia się światłowstręt. W badaniu przedmiotowym można zaobserwować wzrost ciśnienia krwi, przyspieszenie tętna, wzrost poziomu glukozy we krwi.
Akrodynia – rokowanie
Stan dziecka stopniowo się pogarsza. Śmiertelność w tej chorobie sięga nawet 25%. Akrodynia może trwać kilka miesięcy i doprowadzać do obniżenia odporności organizmu, co sprzyja zakażeniom, które przyczyniają się do zwiększenia ryzyka zgonu. Istnieje również łagodna postać akrodynii, rokująca lepiej.
Leczenie akrodynii
Przede wszystkim w leczeniu akrodynii ważne jest zapewnienie dziecku odpowiedniego wypoczynku, najlepiej w korzystnych warunkach klimatycznych, np. nad morzem. Żywienie dziecka powinno być zbilansowane i oparte na zasadach zdrowego odżywiania, by uzupełnić wszelkie niedobory pokarmowe. W razie wystąpienia nadpobudliwości można stosować leki uspokajające. Korzystny wpływ wywiera suplementacja witamin z grupy B i amidu kwasu octowego, a także przyjmowanie hormonów kory nadnerczy.