Przestrzeń międzykręgowa to przestrzeń pomiędzy sąsiadującymi trzonami kręgów w kręgosłupie, która jest widoczna na zdjęciach rentgenowskich (RTG). Fizjologicznie pomiędzy trzonami kręgów znajdują się krążki międzykręgowe. Jednak nie są one widoczne na zdjęciu RTG, wobec czego pomiędzy kręgami widać pustą przestrzeń, która w rzeczywistości wcale nie jest pusta. Opis zwężonej przestrzeni międzykręgowej zamiast spłaszczonego krążka międzykręgowego często pojawia się w opisach radiologicznych. Wynika to z tego, że radiolog musi opisywać to, co widzi. Nie może zgadywać czy przypuszczać, że w danym miejscu są struktury, których nie widać na zdjęciu. Skoro ich nie widać, to w opisie radiologicznym uznane są po prostu jako przestrzeń międzykręgowa. Zdarza się, że w wyniku procesów zwyrodnieniowych dochodzi do zwężenia przestrzeni międzykręgowej.
Zwężenie przestrzeni międzykręgowej – co to jest?
Zwężenie przestrzeni międzykręgowej to zjawisko, które uwidacznia się w badaniu obrazowym poprzez wykonanie tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego, opisywane przez radiologa. Może nie mieć żadnego znaczenia klinicznego, a może stanowić przyczynę licznych dolegliwości bólowych. Zwężenie przestrzeni międzykręgowej jest następstwem zwyrodnienia krążków międzykręgowych kręgosłupa, określanych popularnie mianem dysków. Proces zwyrodnienia stawów jest naturalnym następstwem starzenia się organizmu. Każda tkanka, począwszy od skóry aż po stawy, ulega z wiekiem degeneracji. Krążki międzykręgowe ulegają degeneracji, przez co dochodzi do przesunięcia się jąder miażdżystych krążka międzykręgowego, co określa się mianem dyskopatii. Proces starzenia przebiega indywidualnie. U niektórych zaczyna się dużo wcześniej. Wpływ na to mają: styl życia, odżywianie, aktywność fizyczna, choroby przewlekłe. W przypadku czynników ryzyka zwężenia przestrzeni międzykręgowej wymienia się także: zbyt duże przeciążenia kręgosłupa, siedzący tryb życia, pracę w niekomfortowych dla kręgosłupa pozycjach. Najczęściej dochodzi do zwężeń przestrzeni międzykręgowej na odcinku lędźwiowo-krzyżowym (L5–S1) czy szyjnym (C5–C6).
Objawy zwężenia przestrzeni międzykręgowej
Zwężenie przestrzeni międzykręgowej to nie przyczyna objawów. Jednak konsekwencje tego procesu dają objawy w postaci bólu, szczególnie o charakterze bólu pochodzenia korzonkowego. Zwyrodnienie w odcinku lędźwiowo-krzyżowym może dawać objaw bólu promieniujący do jednej z nóg (rwa kulszowa). Zwyrodnienie w odcinku szyjnym często objawia się drętwieniem rąk, bólem promieniującym do obręczy barkowej, zawrotami głowy.
Dochodzi również do ograniczenia ruchomości kręgosłupa w odcinku, gdzie występuje zwężenie przestrzeni międzykręgowej.
Leczenie zwężenia przestrzeni międzykręgowej
Zwężenie przestrzeni międzykręgowej nie wymaga leczenia, jeśli nie daje żadnych objawów klinicznych. Warto zadbać jednak wtedy o utrzymanie właściwej masy ciała, odpowiednią dietę bogatą w witaminy D, K, a także pierwiastki, jak wapń czy fosfor. Konieczne jest wdrożenie odpowiedniej aktywności fizycznej i fizjoterapii, by nie dopuścić do nadmiernego ograniczenia ruchomości kręgosłupa czy pogłębienia dyskopatii, co będzie skutkować w dalszych etapach bólem kręgosłupa. Należy unikać przeciążeń, zadbać o odpowiednią pozycję pracy. Jeśli zwężenie przestrzeni międzykręgowej rozwija powikłania w postaci rwy kulszowej czy innych rodzajów bólu, konieczne jest wdrożenie leczenia objawowego w postaci leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych.
Jakie nasze postawy są zdrowe dla kręgosłupa? Odpowiedź na filmie: