Polub nas na Facebooku
Czytasz: Zapalenie skórno-mięśniowe – objawy, diagnostyka i rokowanie
menu
Polub nas na Facebooku

Zapalenie skórno-mięśniowe – objawy, diagnostyka i rokowanie

Osoba, która ma chorobę skóry

Fot: Moon Safari / gettyimages.com

Zapalenie skórno-mięśniowe jest wynikiem chorobowej reakcji układu immunologicznego na własne tkanki. Objawy dotyczą nie tylko skóry i mięśni, ale również płuc, serca i układu pokarmowego. W niektórych przypadkach choroba pojawia się równolegle z rozwojem nowotworu złośliwego.

Zapalenie skórno-mięśniowe to postępująca choroba, atakująca głównie naczynia tkanki mięśniowej i skórnej. Objawy zapalne mogą prowadzić do owrzodzeń, zbliznowaceń i martwicy skóry, osłabienia mięśni, zmian śródmiąższowych w płucach oraz zaburzeń pracy serca.

Zapalenie skórno-mięśniowe – objawy

Objawy zapalenia skórno-mięśniowego pojawiają się stopniowo, zwiększając swoje nasilenie rzutami, pomiędzy którymi może dochodzić do czasowego zmniejszenia natężenia choroby.

Ogólne dolegliwości są nieswoiste. Najczęściej są nimi osłabienie, nawracające bez widocznej przyczyny stany podgorączkowe lub gorączka, zmniejszenie masy ciała.

Specyficzne dla zapalenia skórno-mięśniowego objawy, pozwalające wstępnie je rozpoznać, dotyczą skóry. Są to tzw. grudki Gottrona: sine, w rozwiniętej formie z niewielkim zagłębieniem pośrodku. Ulegają często owrzodzeniu, goją się z pozostawieniem blizn albo odbarwień lub zanikowego wygładzenia skóry. Typową dla nich lokalizacją są grzbietowe powierzchnie rąk w okolicach stawów śródręczno-paliczkowych i międzypaliczkowych. Obserwuje się je również na przedniej powierzchni kolan i na wyprostnych okolicach skóry łokci.

Zobacz film: Budowa i funkcje skóry. Źródło: 36,6.

Charakterystyczny jest wygląd rąk chorego. Zmiany zapalne skupiają się dodatkowo wokół paznokci, tworzą ciemnoczerwone lub sine bruzdy na powierzchni stawów palców. Objaw ten nazywa się „ręką mechanika”.

Inne objawy choroby skórno-mięśniowej to np. intensywnie zabarwione plamy rumieniowe, z lekko uniesioną przez obrzęk powierzchnią i zwiększonym uciepleniem. Widać je wokół oczu, na czole, policzkach i uszach oraz w miejscach wystawionych na światło słoneczne. W okresach zaostrzeń choroby plamy mogą zlewać się ze sobą, tworząc duże powierzchnie (np. tzw. objaw szala na szyi). Typowymi lokalizacjami są także boczne powierzchnie ud, okolica lędźwiowa pleców, skóra głowy. Intensywne zmiany zapalne mogą prowadzić do miejscowej utraty włosów.

W przebiegu zapalenia skórno-mięśniowego widoczne są zmiany w naczyniach krwionośnych, których przebieg jest nieregularny i kręty. Pojawiają się liczne rozszerzenia, czyli tzw. teleangiektazje.

Mięśniowe objawy zapalenia skórno-mięśniowego

Zapalenie skórno-mięśniowe wywołuje u 30–40% chorych osłabienie siły mięśniowej. We wczesnych fazach choroby dotyczy to głównie mięśni obręczy barkowej, ramion, ud. Pojawiają się problemy z unoszeniem ramion nad głowę, trzymaniem cięższych przedmiotów, chodzeniem po schodach lub nierównych powierzchniach, trudności z dłuższym staniem. W miarę rozwoju choroby zmiany dotyczą również mięśni dystalnych – położonych dalej od tułowia. Chory ma problemy z precyzyjnymi ruchami ręki, chwytaniem przedmiotów.

Procesem chorobowym mogą być objęte mięśnie szyi, przewodu pokarmowego, serca albo obwodowych naczyń krwionośnych, co powoduje odpowiednio:

  • problemy z utrzymaniem właściwej pozycji głowy,
  • zaburzenia przełykania,
  • zarzucanie treści żołądkowej do przełyku z objawami zgagi (refluks),
  • skurcze naczyń kończyn o typie objawu Reynaud (napadowa bladość, niedokrwienie, ochłodzenie, które przechodzą w krótkotrwałe przekrwienie, obrzęk i intensywny ból).

Zobacz film: Układ mięśniowy - budowa i funkcje. Źródło: 36,6.

Objawy płucne zapalenia skórno-mięśniowego

Zapalenie skórno-mięśniowe początkowo daje w płucach objawy o typie śródmiąższowego zapalenia, które przeradza się w zwłóknienia z niedodmą i rozszerzeniami (rozstrzeniami) oskrzeli. Powoduje to zmniejszenie wysiłkowej wydolności oddechowej, kaszel, nasilającą się przewlekłą duszność.

Zapalenie skórno-mięśniowe – diagnostyka

Diagnostyka zapalenia skórno-mięśniowego opiera się przede wszystkim na badaniach poziomu charakterystycznych przeciwciał oraz ocenie histopatologicznej wycinków skóry lub mięśni. Wspomagające znaczenie (niepozwalające na jednoznaczne rozpoznanie) mają:

  • badania biochemiczne krwi (ocena markerów zapalenia),
  • elektrokardiografia (EKG) i elektromiografia,
  • testy wydolnościowe płuc.

Zapalenie skórno-mięśniowe – przyczyny

Podstawową przyczyną zapalenia skórno-mięśniowego jest działanie przeciwciał wytwarzanych przez organizm na własne tkanki, głównie śródbłonek naczyń krwionośnych. Z badań wynika, że początek procesu chorobowego jest często skorelowany z czynnikami, takimi jak:

  • przebyte infekcje wirusowe, pasożytnicze, bakteryjne,
  • rozległe choroby zapalne o innym podłożu,
  • ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe,
  • stosowanie niektórych leków,
  • utajony rozwój nowotworu złośliwego we wczesnej fazie.

Istotne znaczenie mają też czynniki genetyczne.

Zapalenie skórno-mięśniowe – rokowanie

W zapaleniu skórno-mięśniowym rokowanie zależne jest od intensywności i rozległości procesu chorobowego oraz indywidualnej reakcji na leki. Większość chorych przeżywa z chorobą wiele lat. W przypadku zajęcia płuc może dojść do ciężkich powikłań pod postacią nawrotowych zapaleń i przewlekłej niewydolności oddechowej, a nawet śmierci. Mimo leczenia przeciwzapalnego i immunosupresyjnego choroba ma zazwyczaj postępujący przebieg, a niedomoga mięśni i zmiany skórne stopniowo się nasilają.

Zobacz film: Budowa i funkcje układu immunologicznego. Źródło: 36,6.




Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
12
2
Polecamy
Zespół Ehlersa-Danlosa.
Jakie są objawy i metody leczenia?
Zespół Ehlersa-Danlosa. Jakie są objawy i metody leczenia? Dzień Dobry TVN
Drętwienie rąk i nóg – o czym może świadczyć?
Drętwienie rąk i nóg – o czym może świadczyć? Dzień Dobry TVN
Objaw Janewaya – występowanie, przyczyny, leczenie
Objaw Janewaya – występowanie, przyczyny, leczenie TVN zdrowie
Piodermia zgorzelinowa – objawy, przyczyny i leczenie
Piodermia zgorzelinowa – objawy, przyczyny i leczenie TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty