Wkładki ortopedyczne powinny być dopasowane do wieku użytkownika i rodzaju wady stopy. W sprzedaży można znaleźć modele wkładek przeznaczone zarówno typowo dla dorosłych, jak i dziecięce. Jest to produkt medyczny, który łagodzi dolegliwości wywołane m.in. przez płaskostopie podłużne i poprzeczne, haluksy, ostrogę piętową i zespół stopy cukrzycowej.
Wkładki ortopedyczne – do czego służą?
Wkładka ortopedyczna to produkt medyczny, który zapewnia wsparcie chorym stopom, co warunkuje prawidłową pracę kolan, bioder i kręgosłupa. Stąd też powinna być dopasowana przez specjalistę odpowiednio do rodzaju wady stopy, z jaką zmaga się chory. Wkładki mogą być wykorzystywane do rozwiązania problemów takich jak: płaskostopie podłużne, płaskostopie poprzeczne, haluksy, ostroga piętowa, zespół stopy cukrzycowej, nerwiak Mortona i reumatoidalne zapalenia stawów.
Noszenie wkładki ortopedycznej do butów niesie za sobą wiele korzyści. Przede wszystkim zmniejsza obciążenie i zmęczenie nóg, koryguje wady postawy i łagodzi ból kręgosłupa. Zmniejsza ryzyko powstawania modzeli i nagniotków na podeszwowej stronie stopy, redukuje ryzyko upadku, poprawia równowagę i zwiększa wygodę noszonego obuwia.
Czym charakteryzują się dobre wkładki ortopedyczne?
Dobre wkładki ortopedyczne wykonane są z materiału wysokiej jakości, który zapewnia właściwy przepływ powietrza. Najlepsze są te z miękkiej i delikatnej skóry. Na korzyść wkładki przemawia także jej miękkie wyłożenie, wykonane zazwyczaj z mikrofibry.
Ortopedyczne wkładki do butów powinny odznaczać się wysoką elastycznością, co zapewnia dobrą współpracę stopy z wkładką podczas chodzenia. Przeważnie są samoprzylepne, co znacznie ogranicza problem zmiany ich położenia. Dodatkowo część z nich rozwiązuje problem nadpotliwości i nieprzyjemnego zapachu stóp. Większość wkładek jest przeznaczona do konkretnego typu obuwia, więc nie wolno ich przekładać do butów innego typu, w szczególności z obuwia płaskiego do butów na obcasie lub odwrotnie.
Jak dbać o wkładki ortopedyczne?
Ortopedyczne wkładki do butów powinno się czyścić przy pomocy szmatki zmoczonej w zimnej lub letniej wodzie nasączonej mydłem, a następnie osuszyć ręcznikiem lub zostawić do wyschnięcia w temperaturze pokojowej. Wkładek nie powinno się moczyć, prać w pralce i suszyć mechanicznie lub na kaloryferze, ponieważ działania te znacznie je zniekształcają.
Dobór wkładki ortopedycznej
W celu doboru wkładki powinno się wykonać badanie podoskopowe w gabinecie podologicznym lub sklepie z zaopatrzeniem medycznym. Staje się wtedy na podświetlonej płycie, która analizuje miejsca styku stopy z podłożem i jej kształt w obciążeniu. Koszt podoskopowego badania stóp wynosi około 100 złotych. W razie problemów z dopasowaniem wkładek do obuwia można je nieco przyciąć. Z indywidualnych wkładek ortopedycznych należy też skorzystać w przypadku dużej wady. Innym sposobem ich przygotowania jest opieranie się na wcześniej zrobionym wycisku stopy w piance poliuretanowej.
Przez pierwsze 3–4 dni noszenia wkładek można odczuwać dyskomfort. Wskazane jest, aby w tym czasie robić przerwy w ich noszeniu – od 30 minut do 2 godzin. Pełna adaptacja stóp do wkładek następuje po minimum 3 tygodniach ich systematycznego używania. Niewłaściwie dobrane wkładki mogą być szkodliwe, dlatego dłużej utrzymujące się problemy należy skonsultować ze specjalistą.
Wkładki ortopedyczne na płaskostopie
Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów wkładek ortopedycznych do butów. Jednymi z częściej kupowanych są wkładki ortopedyczne na płaskostopie. Ich koszt wynosi od 20 zł do 60 zł. Wkładki na płaskostopie poprzeczne nazywa się metatarsalnymi. Mają one specjalne wzniesienie, tzw. pelotę metatarsalną, która znajduje się w okolicy śródstopia i podpiera podstawę łuku poprzecznego. Pelota odciąża kości śródstopia i wymusza ich prawidłowe ustawienie. Z kolei wkładki na płaskostopie podłużne posiadają podniesienie od wewnętrznej strony, tzw. supinację, i tłumią uderzenia powstałe w czasie spacerowania po twardym podłożu.
Inne rodzaje wkładek ortopedycznych
Wkładki ortopedyczne na ostrogi piętowe mają postać podpiętki z wyjmowaną środkową częścią. Są to tzw. wkładki niepełne na dwie trzecie długości stopy. Dzięki nim okolice kości pięty są miejscowo uwalniane od bólu spowodowanego naciskiem. Z kolei wkładki supinujące odpowiednio osadzają i profilują tylnostopie i śródstopie, co zapobiega rozwojowi płaskostopia podłużnego i jest pomocne także przy koślawości kolan. Wkładki korytkowe zapewniają głębokie zakotwiczenie i stabilizację stóp. Chroniące przed stopą cukrzycową są miękkie i wyścielone warstwą antybakteryjną. Odciążają wrażliwe miejsca na stopie i poprawiają ukrwienie stóp.
Wkładki ortopedyczne dla dzieci
Ważne jest, aby rodzice uważnie obserwowali rozwój stóp dziecka, dzięki czemu szybko zauważą wszelkie niepokojące nieprawidłowości, co umożliwi ich skorygowanie już w okresie młodości, kiedy szkielet dopiero się formuje. Wówczas często zalecanym przez lekarzy rozwiązaniem jest noszenie wkładek ortopedycznych dla dzieci, które stabilizują staw i wspierają rozwijające się mięśnie stóp. Nie tylko powstrzymują dalszy rozwój schorzeń, ale także zapewniają odpowiednią amortyzację i odciążenie dla zmęczonych stóp.
Bibliografia:
1. Łagan S., Marcinkowska M., Projektowanie wkładek ortopedycznych z wykorzystaniem systemów inżynierskich, „Aktualne Problemy Biomechaniki”, 2012, 6, s. 89-92.
2. Wytrykowska J., Dobór indywidualnych wkładek ze szczególnym wskazaniem na stopy biegaczy, „Kosmetologia Estetyczna”, 2014, 3(1), s. 65-69.
