Czy jest możliwe uzależnienie od słodyczy (cukru, czekolady)?
Uzależnienie najczęściej kojarzą się z uzależnieniem związanym z substancjami psychoaktywnymi tzn. z alkoholem, tytoniem bądź narkotykami. Jednak istnieją również uzależnienia behawioralne, czyli uzależnienia od czynności, np. hazard, zakupoholizm, czy jedzenioholizm, w tym uzależnienie od słodyczy i ogólnie pojętych cukrów. Wysoki poziom cukru wpływa na wydzielanie się w organizmie endorfin, czyli hormonów szczęścia. Dzięki temu nastrój osoby uzależnionej ulega poprawie. Uzależnienie od cukru to problem polegający nie tylko na objadaniu się słodyczami, ale również na nałogowym i natrętnym myśleniu o nich. W wielu przypadkach prowadzi do utraty kontroli nad ich jedzeniem, co w konsekwencji wiąże się z problemami ze zdrowiem, a także nierzadko szkodami osobistymi i społecznymi. Uzależnienie od słodyczy związane jest ze spożywaniem ich w dużych ilościach, nie ma to jednak związku z przejadaniem. Główną przyczyną jest zajadanie problemów.
Uzależnienie od cukru – objawy
Według Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 wśród objawów uzależnienia, w tym uzależnienia od cukru znajdują się (źródło):
- niepohamowane pragnienie związane z zachowaniem nałogowym, z wykonywaniem danej czynności np. zjedzeniem słodyczy,
- całkowity lub częściowy brak kontroli zachowań,
- objawy odstawienia,
- nieodparta konieczność nasilenia nałogowego zachowania,
- całkowite lub częściowe zaniedbywanie innych czynności i obowiązków życiowych na rzecz uzależnienia,
- podtrzymywanie zachowania, mimo jego negatywnych konsekwencji.
Uzależnienie od cukru, w tym słodyczy np. czekolady związane jest także z objawami towarzyszącymi, występującymi w różnorakim stopniu. Zalicza się do nich: podjadanie (z czasem zwiększa się ilość), nieustające uczucie głodu (związane jest z wahaniami glukozy), zachowania kompulsywne (tzn. z jadanie na raz dużej ilości słodyczy) oraz ukrywanie uzależnienia, czyli jedzenie w samotności, z dala od bliskich i znajomych.
Zobacz także: Jak leczyć uzależnienie od komputera - objawy i przyczyny
Jak to działa, czyli uzależnienie od cukru w praktyce
Pod wpływem cukru, czyli np. słodyczy, wywoływany jest w organizmie skok stężenia glukozy. Aby ją zneutralizować, organizm produkuje insulinę, której zadaniem obniżanie poziomu glukozy. Wyrzut insuliny sprawia, że poziom glukozy gwałtownie spada, co w konsekwencji powoduje uczucie głodu i tym samym ochotę na słodycze. Uzależnienie od słodyczy może być też uzależnieniem psychicznym. Wynikać może np. z faktu nagradzania się deser po posiłku. I tak, mimo iż organizm jest już najedzony, domaga się przyjemności. Nie ma to wtedy związku z poziomem glukozy we krwi, a z ośrodkiem nagrody w mózgu.
Uzależnienie od słodyczy – leczenie
Tak jak z każdym uzależnieniem, tak również z uzależnieniem od słodyczy należy walczyć. W leczeniu uzależnienia od cukru może pomóc dieta niskowęglanowa. Dlatego też do jadłospisu należy wprowadzić produkty zawierające mało węglowodanów. Zmieniając nawyki żywieniowe, warto także pamiętać o produktach z niskim indeksem glikemicznym. Tego typu żywność wchłania się powoli, dlatego nie pojawia się szybko uczucie głodu. Dobrze jest w diecie łączyć produkty pełnoziarniste z produktami bogatymi w białko i tłuszcz.
Zobacz także: Uzależnienie od internetu - jak sprawdzić czy nas dotyczy?
Jak jeszcze można walczyć z uzależnieniem od słodyczy?
Warto podkreślić, że psychiczne uzależnienie od cukru nie jest związane ze stężeniem glukozy we krwi, dlatego też w tym przypadku nic nie da zmiana nawyków żywieniowych. Aby poradzić sobie z tą sytuacją, należy skupić się przede wszystkim na znalezieniu innej przyjemności, która dostarczałaby endorfin. Jeśli przyjdzie ochota na słodycze, warto także skorzystać z produktów słodzonych stewią, ksylitolem bądź maltitolem. Te słodziki nie zawierają cukru, więc produkty z nimi w składzie nie są uzależniające. Innym sposobem na walkę z uzależnieniem od cukru jest usunięcie z domu wszystkich słodyczy. W walce z uzależnieniem konieczne jest także czytanie etykiet kupowanych produktów. Unikanie cukru w składzie umożliwi uniknięcie ochoty na słodkie. Ponadto warto zmienić jadłospis na bardziej zdrowy, a posiłki jeść regularnie, co 2-3 godziny. Dzięki małym i systematycznym posiłkom można uniknąć nagłego spadku glukozy we krwi.
Bibliografia:
