Uczulenie na truskawki wymaga wyeliminowania tych owoców z diety, chociaż w niektórych przypadkach alergia ustępuje po kilku latach na skutek przyzwyczajenia się organizmu i jego uodpornienia na działanie substancji drażniących.
Uczulenie na truskawki – mechanizm powstawania
Truskawki, które są jednymi z popularniejszych owoców sezonowych, zawierają wiele pożądanych witamin, m.in.: C, A, B1, B2, PP, a także wapń, fosfor, żelazo, magnez, mangan czy sole mineralne. Ich składnikiem są też salicylany, czyli substancje, które u wielu osób wywołują reakcje alergiczne skóry, duszności, ataki kaszlu, obrzęki, a nawet wstrząs anafilaktyczny.
Do uczulenia na truskawki dochodzi na skutek odpowiedzi organizmu właśnie na część białek. Następuje reakcja, w wyniku której powstają przeciwciała IgE, które wiążą się z powierzchnią komórek układu odpornościowego. Dochodzi do uwolnienia histaminy, co powoduje rozszerzenie naczyń włosowatych i zwiększenie przepuszczalności naczyń krwionośnych. Skutkuje to obrzękiem, czyli wyciekiem krwi do otaczających naczynia tkanek.
Ponieważ reakcja alergiczna na truskawki znacznie częściej dotyka dzieci, nie są to owoce, których spożycie jest zalecane matkom karmiącym z powodu ryzyka wystąpienia niepożądanych objawów u niemowlęcia. Ogólne wytyczne pediatrów proponują wprowadzenie tych owoców do diety dopiero po ukończeniu 10 miesiąca życia. Zdarza się, że pierwszą oznaką alergii jest sama niechęć dziecka do jedzenia truskawek, wobec czego nie należy go do tego zmuszać.
Jakie objawy wywołuje alergia na truskawki?
Objawy alergii na truskawki mogą być różne, a o ich nasileniu decyduje wrażliwość danego organizmu. Najczęściej pojawia się mrowienie i swędzenie jamy ustnej (również podniebienia) z towarzyszącą opuchlizną warg, języka, gardła, a nawet całej twarzy. Jednym z niebezpieczniejszych objawów jest zwężenie lub skurcz dróg oddechowych, co prowadzi do znacznych trudności w oddychaniu objawiających się świszczącym oddechem. Są to reakcje, które mogą wystąpić już po kilku minutach od spożycia owocu. W ostrych stanach może dojść do wstrząsu anafilaktycznego, któremu towarzyszą: spadek ciśnienia krwi, zawroty głowy, wymioty, niekiedy biegunka i utrata przytomności. Jest to stan zagrożenia życia wymagający natychmiastowej pomocy medycznej.
Wśród objawów uczulenia po truskawkach wymienia się także problemy ze strony układu pokarmowego, takie jak: wymioty, nudności, dotkliwe skurcze brzucha i biegunkę, które również są wskazaniem do kontaktu z lekarzem. U niektórych osób może wystąpić reakcja alergiczna na skórze w postaci wysypki (pokrzywki), świądu i stanu zapalnego z obrzękiem na skutek rozszerzania się naczyń krwionośnych pod wpływem działania histaminy. Objawy skórne są charakterystyczne dla alergii występującej u dzieci. U dorosłych reakcja uczuleniowa ma ostrzejszy przebieg.
Uczulenie od truskawek – leczenie
Jeżeli wystąpią niepożądane objawy świadczące o uczuleniu od truskawek, należy wyeliminować owoce z diety. Nie wystarczy rezygnacja ze spożywania ich w surowej postaci, nie można także jeść przetworów, które mogą zawierać nawet ich śladowe ilości, np.: soków, dżemów, jogurtów, ciast czy galaretek, a nawet nadziewanej czekolady. Miłośników truskawek może pocieszyć fakt, że większość alergii ustępuje samoistnie – w niektórych przypadkach uczulenie znika już po roku. Jeżeli reakcja organizmu jest silna i nie pozwala wdrożyć owoców do codziennego jadłospisu nawet po upływie kilku lat, można je zastąpić tzw. białymi truskawkami (ang. pineberry) – bardziej przypominają one smakiem ananasa.
Ważne jest, aby pamiętać, że większość alergenów, które zawierają owoce, zostaje zneutralizowanych w wysokiej temperaturze, stąd też zaleca się gotowanie produktów z owocami lub poddawanie ich innej obróbce termicznej. Jeżeli uczulenie wystąpi u dzieci, konieczna jest wizyta u pediatry, który wypisze skierowanie do poradni alergologicznej. Truskawki, obok cytrusów, są jednymi z najczęściej uczulających owoców. Wiele dzieci wyrasta z alergii, ponieważ wraz z wiekiem wzmacnia się ich układ odpornościowy.
Truskawki a alergia krzyżowa
Nie zawsze trzeba mieć uczulenie na truskawki, aby wystąpiły objawy. Wystarczy tzw. alergia krzyżowa, do której dochodzi na skutek wniknięcia do organizmu antygenu innego niż stwierdzony alergen, ale powodującego podobną reakcję. Alergeny pokarmowe, w tym owoce, reagują głównie z tzw. alergenami wziewnymi, takimi jak trawy, brzozy, chwasty, roztocza i pierze.
W literaturze można znaleźć definicje, zgodnie z którymi truskawki same w sobie nie są alergenem, a jedynie powodują wzmożone wydzielanie histaminy, czyli wywołują samą reakcję alergiczną. Nie zmienia to faktu, że w razie wystąpienia niepożądanych objawów należy postępować podobnie jak w przypadku każdej alergii pokarmowej.
