Syrop z czarnego bzu można kupić w sklepach i aptekach, bywa jednak, że dostępne preparaty zawierają w składzie tylko parę procent czarnego bzu lub są złej jakości. Dlatego warto wiedzieć, jak samemu zrobić syrop z czarnego bzu.
Co to jest syrop z czarnego bzu?
Czarny bez jest krzewem pospolicie występującym na terenie Polski, głównie na obrzeżach dróg, skrajach lasu czy przy rowach melioracyjnych. Dorasta do 10 m i posiada szare lub jasnobrunatne, dość cienkie gałęzie. Ma podłużne, pierzasto-złożone liście o ostrych zakończeniach. Kwitnie na przełomie maja i czerwca dużymi, białymi baldachami. W sierpniu i wrześniu dotychczas zielone owoce dojrzewają i przybierają czarno-fioletową barwę. Wykorzystywany jest jako roślina ozdobna i lecznicza, a surowcem zielarskim najczęściej są jego kwiaty i owoce. To z nich uzyskuje się syrop z czarnego bzu.
Na co pomaga syrop z czarnego bzu? Właściwości i działanie
Syrop z czarnego bzu jest lekiem, który posiada niezwykłe właściwości. Można go przyrządzić zarówno z kwiatów, jak i z owoców, ale mają one nieco odmienne działanie.
Syrop z kwiatów czarnego bzu zawdzięcza swoje właściwości znajdującym się w tym surowcu flawonoidom, fitosterolom, kwasom fenolowym, olejkowi eterycznemu i związkom mineralnym. Wspiera organizm między innymi w przypadku:
-
problemów z układem krwionośnymi – wzmacnia i uszczelnia naczynia krwionośne, rozszerza naczynia wieńcowe, poprawia krążenia krwi, zawiera flawonoidy i dużo potasu;
-
infekcji dróg oddechowych – ułatwia odkrztuszanie;
-
infekcji przebiegających z gorączką – obniża gorączkę i działa napotnie;
-
infekcji dróg moczowych – zwiększa wydalanie moczu;
-
problemów z przemianą materii – przyspiesza metabolizm, ułatwia usuwanie zbędnych produktów przemiany materii.
Syrop (sok) z owoców czarnego bzu wykazuje bardzo podobne działanie, zawiera jednak więcej cukrów i flawonoidów. Trwają również badania nad jego właściwościami antynowotworowymi. Uzyskane wyniki są obiecujące i sugerują możliwość przyszłego użycia tego produktu między innymi w leczeniu raka jajnika.
Jak zrobić syrop z kwiatów czarnego bzu?
Syrop z kwiatów czarnego bzu jest do dzisiaj bardzo popularny w krajach germańskich i skandynawskich ze względu na swój wyjątkowy smak. Przygotowanie go jest niezwykle proste. Przede wszystkim należy uzbierać większą ilość surowca. Powinno się robić to w miejscach, które nie leżą bezpośrednio przy drodze, w słoneczny poranek i kiedy kwiaty są dobrze rozwinięte i suche.
Kwiaty należy obrać z baldachów (najlepiej ich nie opłukiwać, aby nie pozbawić ich wartościowego pyłku) i przemielić przez maszynkę do mięsa, co umożliwi uwolnienie z nich większej ilości substancji czynnych. Następnie zalewa się je wodą z dodatkiem kwasku cytrynowego i zagotowuje. Po około 12 godzinach należy dodać cukier i zagotować do czasu jego rozpuszczenia. Wówczas syrop jest gotowy i można przelać go do wyparzonych butelek.
Przygotowanie syropu z czarnego bzu możecie zobaczyć na filmie:
Zalecane proporcje na 4 l kwiatów czarnego bzu to:
- 5–6 l wody,
- 2 opakowania kwasku cytrynowego,
- 2,5–3 kg cukru.
Jak zrobić syrop z owoców czarnego bzu?
W domu z powodzeniem można wykonać też syrop z owoców czarnego bzu. Zbierając je, należy zwrócić uwagę, aby nie pomylić go z bzem hebd, który jest trujący. Jest on bardzo podobny, ale nie dorasta do tak znacznych rozmiarów, ma bardziej pomarszczone liście, a jego owoce najczęściej skierowane są w górę. Powinno się także zbierać tylko w pełni dojrzałe owoce.
Odrzuciwszy wszystkie zielone lub zepsute owce czarnego bzu i przepłukawszy je, można wycisnąć je w wyciskarce do soków. Proces najlepiej powtórzyć 3–4 razy, dodając wody do miazgi. Tak uzyskany sok należy zagotować, dodając do niego 1,5 porcji cukru na jedną porcję soku oraz kwas cytrynowy lub askorbinowy jako konserwant.
Osoby nieposiadające sokowirówki mogą przygotować syrop metodą tradycyjną, gotując jedną część owoców zalanych 2 częściami wody, dodając kwasek cytrynowy i zostawiając sok na noc. Następnego dnia należy dodać cukier i przelać uzyskany w ten sposób syrop do wypasteryzowanych butelek.
Syrop z czarnego bzu dla niemowląt i dzieci
Syrop z kwiatów czarnego bzu jest bezpieczny dla małych dzieci, dlatego z powodzeniem można go wykorzystać w leczeniu chorób wirusowych oraz wspomaganiu leczenia infekcji dróg oddechowych i moczowych oraz chorób przebiegających z gorączką.
Syrop z czarnego bzu w ciąży
Syrop z czarnego bzu, zarówno z kwiatów, jak i z owoców, może być też stosowany przez kobiety w ciąży. Infekcje wirusowe w tym okresie mogą być bardzo uciążliwe dla matki, a czasem nawet stanowić zagrożenie dla dziecka, dlatego warto wspierać ich leczenie za pomocą bezpiecznych, naturalnych środków.
Czy warto pić napary? Jak w przystępnej formie podać je dziecku? Zobaczcie:
Bibliografia:
1. Bez czarny – Sambucus nigra Linne w fitoterapii praktycznej; czas zbioru kwiatów
2. Syropy i soki z czeremchy oraz bzu czarnego – Prunus, Sambucus (Sirupus, Succus Pruni et Sambuci)
3. Gleńsk M., Czapińska E., Woźniak M. i in., Triterpenoid Acids as Important Antiproliferative Constituents of European Elderberry Fruits, „Nutrition and Cancer”, 69(4), 2017, s. 643–651.
