Syrop z agawy zyskał opinię naturalnego, korzystnego dla zdrowia artykułu dzięki meksykańskiemu produktowi miel de agave, mającemu wielowiekową tradycję. Pozyskuje się go z liści agawy metodą, którą pozwala na zachowanie wszystkich leczniczych właściwości tej rośliny. Zawiera ona m.in. fruktany (głównie inulinę), które są prebiotykami – stymulują metabolizm, wzmacniają system odpornościowy, podwyższają przyswajalność niektórych minerałów, a także obniżają poziom trójglicerydów i cholesterolu we krwi poprzez hamowanie syntezy lipidów w wątrobie. Niestety, syrop z agawy powszechnie dostępny w polskich sklepach ma niewiele wspólnego z tradycyjnym meksykańskim wyrobem.
Jak powstaje syrop z agawy?
Zachowanie oryginalnej receptury uczyniłoby masową produkcję mało wydajną i całkowicie nieopłacalną. Dlatego obecnie syrop pozyskuje się nie z liści, lecz z korzeni agawy i nie poprzez długotrwałe gotowanie, ale w procesie obróbki enzymatycznej i rafinacji. W rezultacie cenne fruktany ulegają rozpadowi i zmieniają się we fruktozę, a syrop praktycznie zostaje oczyszczony z witamin i minerałów. Powstaje wysoce przetworzony produkt, pozbawiony jakichkolwiek właściwości zdrowotnych agawy. Jest to praktycznie czysty cukier, podobny do krytykowanego przez dietetyków syropu glukozowo-fruktozowego otrzymywanego z kukurydzy. Różnica, jaka istnieje pomiędzy tymi substancjami, przemawia na niekorzyść syropu z agawy. Ze skrobi kukurydzianej uzyskuje się bowiem produkt zawierający około 55% glukozy, 42% fruktozy i 3% innych cukrów. W syropie z agawy zaś znajduje się (w zależności od producenta) 56–92% fruktozy i 8–20% glukozy. Czysta fruktoza jest cukrem o działaniu wyjątkowo niekorzystnym dla organizmu.
Syrop z agawy – zastosowanie
Syrop z agawy ma konsystencję rozrzedzonego płynnego miodu. Przypomina go również smakiem, którego intensywność uzależniona jest od barwy produktu. Syrop jasny, złocisty ma smak łagodny, niemal neutralny, bursztynowy jest nieco słodszy i bardziej wyrazisty, ciemnobrązowy zaś charakteryzuje się intensywną, karmelową nutą. Syrop z agawy można wykorzystywać do słodzenia napojów – zarówno gorących, jak i zimnych, ponieważ dobrze rozpuszcza się w wodzie o niskiej temperaturze. Nadaje się także do wypieków jako zamiennik cukru. Można polewać nim naleśniki, sałatki owocowe, dodawać do musli, jogurtu, wzbogacać nim smak marynat i sosów. Syrop ceniony jest przez wegan, którzy wykorzystują go jako substytut miodu.
Syrop z agawy na odchudzanie
Syrop z agawy w 100 g zawiera około 310 kcal, a zatem 25% mniej niż cukier. Ponieważ syrop jest znacznie słodszy, można używać go w niewielkich ilościach, dodatkowo redukując w ten sposób liczbę dostarczanych kalorii. Jest to zatem produkt odpowiedni w diecie odchudzającej. Warto jednak wiedzieć, że fruktoza jest inhibitorem leptyny, czyli hormonu odpowiadającego za uczucie sytości. Oznacza to, że posiłek z dodatkiem syropu z agawy może nie zaspokoić głodu.
Syrop z agawy – indeks glikemiczny
Syrop z agawy reklamowany jest jako produkt odpowiedni dla diabetyków ze względu na niski indeks glikemiczny. W zależności od zawartości procentowej fruktozy IG wynosi 15–30. Ponieważ cukier ten jest wolniej metabolizowany, spożycie syropu z agawy nie wywołuje nagłego wyrzutu insuliny do krwi. Nie oznacza to jednak, że skoncentrowana fruktoza jest bezpieczna dla cukrzyków. O ile niewielka ilość tego cukru jest dla nich korzystna, nadmiar stanowi częstą przyczynę chorób sercowo-naczyniowych. Może także prowadzić do wystąpienia insulinooporności, co zwiększa ryzyko zachorowania na cukrzycę typu II.
Syrop z agawy – niebezpieczna fruktoza
Fruktoza to cukier, który naturalnie występuje w owocach. Towarzyszą mu enzymy, witaminy, minerały, błonnik, fitozwiązki. Trawiony jest zatem jednocześnie z innymi składnikami (cennymi dla organizmu). Co więcej, jego procentowa zawartość w określonej porcji owoców może być nawet kilkudziesięciokrotnie niższa niż po spożyciu tej samej ilości syropu z agawy.
O ile przemiana glukozy w glikogen może nastąpić niemal we wszystkich komórkach ciała, fruktozę w dużych ilościach jest w stanie metabolizować jedynie wątroba. Oczyszczona, skoncentrowana fruktoza, jakiej dostarcza syrop z agawy, trafia prosto do tego narządu. Tam zostaje przekształcona w trójglicerydy i zmagazynowana w postaci tkanki tłuszczowej. Z tego powodu nadmierne spożycie fruktozy jest niebezpieczne dla zdrowia. Powoduje odkładanie się tłuszczu w narządach (m.in. stłuszczenie wątroby), nadwagę i otyłość brzuszną. Nadprodukcja trójglicerydów obciąża wątrobę, przyczynia się do podwyższenia poziomu cholesterolu, miażdżycy tętnic i innych chorób układu sercowo-naczyniowego. Co więcej, w wyniku metabolizmu fruktozy powstaje kwas moczowy, którego duże stężenie może wywołać dnę moczanową. Produktem przemiany fruktozy są także wolne rodniki, których nadmiar powoduje szkodliwe procesy utleniania w organizmie oraz związane z nimi zmiany zwyrodnieniowe czy nowotworowe.
Czy warto spożywać syrop z agawy?
Spożywany w niewielkich ilościach syrop z agawy nie jest produktem szkodliwym. Nawet jeśli jest przereklamowany i nie ma żadnych wartości odżywczych, pełni rolę smacznego dodatku do potraw, który może stanowić alternatywę dla cukru. Jeśli jednak chce się zastąpić go produktem zdrowszym, zdecydowanie lepiej jest sięgnąć po niskokaloryczną stewię albo miód o prawdziwie dobroczynnym wpływie na zdrowie.
Czym zastąpić cukier? Dowiesz się tego z naszego filmu
