Pomidory zawierają wiele witamin, minerałów, błonnika, a także znaczną ilość związków polifenolowych. Najbardziej jednak cenione są jako źródło karotenoidów – fitozwiązków odpowiedzialnych za czerwonopomarańczową barwę pomidorów, chroniących je przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych. Mają one właściwości przeciwutleniające, które są bardzo korzystne dla ludzkiego organizmu. Stężenie tych związków w soku pomidorowym jest ponadtrzykrotnie wyższe niż w świeżych pomidorach.
Sok pomidorowy – wartości odżywcze
Sok pomidorowy powstaje w procesie obróbki termicznej. Większość witamin ulega biodegradacji podczas gotowania, pieczenia czy pasteryzacji. Dlatego warzywa najzdrowiej jest spożywać na surowo. Pomidory nie są wyjątkiem, ale sok jest ich skoncentrowaną formą – w takich samych porcjach świeżych warzyw i soku znajdują się porównywalne ilości witamin. Sok pomidorowy to bardzo dobre źródło witamin C, A, E i kwasu foliowego (B9), a także B1, B2, B3, B6 i K.
W soku pomidorowym znajduje się wiele makro- i mikroelementów. Najzasobniejszy jest w potas i sód (zawartość sodu w soku jest dwukrotnie wyższa niż w świeżych warzywach), ale dostarcza także sporo wapnia, fosforu, magnezu i żelaza.
Jeśli chodzi o zawartość fitozwiązków, sok zachowuje wszystkie cenne substancje zawarte w pomidorach, a nawet jest pod tym względem bardziej od nich wartościowy. W pomidorowych przetworach wzrasta stężenie flawonoidów (m.in. kwercetyny, kemferolu, naryngeniny) oraz karotenoidów – likopenu, beta-karotenu, zeaksantyny, luteiny.
Pomidory są dobrym źródłem błonnika, jednak w przecedzonym soku (bez skórek i pestek) zostają go tylko nieznaczne ilości. Sok pomidorowy ma niewiele kalorii (około 18 kcal w 100 ml) i stosunkowo niski indeks glikemiczny (IG = 30).
Właściwości prozdrowotne soku pomidorowego
Sok pomidorowy zawiera mnóstwo antyoksydantów, czyli związków neutralizujących działanie wolnych rodników. Karotenoidy, flawonoidy, witaminy C, A i E to substancje, które:
- spowalniają procesy starzenia się organizmu,
- przeciwdziałają karcerogenezie prowadzącej do powstawania komórek rakowych,
- zmniejszają ryzyko zmian neurodegeneracyjnych powodujących m.in. chorobę Alzheimera,
- zapobiegają schorzeniom układu sercowo-naczyniowego – zawałom, udarom, miażdżycy, chorobie niedokrwiennej serca,
- wzmacniają wzrok i chronią oczy np. przed zwyrodnieniem plamki żółtej,
- wpływają korzystnie na wygląd skóry.
Jako dobre źródło witaminy C sok pomidorowy dodatkowo wzmacnia odporność i łagodzi objawy infekcji. Ponadto poprawia stan wszystkich struktur organizmu, które zawierają kolagen – skóry, kości, stawów, ścięgien, naczyń krwionośnych.
Wiele właściwości sok pomidorowy zawdzięcza wysokiej zawartości potasu i jego synergii z innymi substancjami – witaminami z grupy B, wapniem, magnezem, sodem. Dzięki takiemu składowi chemicznemu sok wspomaga:
- prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego,
- odpowiednie napięcie mięśniowe,
- regulację gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej,
- oczyszczanie organizmu z toksyn,
- przemiany metaboliczne,
- normowanie ciśnienia krwi i rytmu serca,
- ochronę kości przed osteoporozą.
Sok pomidorowy na kaca
Sok pomidorowy dostarcza wszystkich składników, które ułatwiają odzyskanie dobrego samopoczucia po spożyciu nadmiernej ilości alkoholu. Przyczynami kaca są bowiem: hipoglikemia (niedocukrzenie), odwodnienie, wypłukanie z organizmu znacznej ilości witamin (zwłaszcza z grupy B) i elektrolitów (sodu, potasu, wapnia i magnezu) oraz zatrucie aldehydem octowym. Już szklanka soku pomidorowego jest w stanie zaspokoić powstałe niedobory i dostarczyć związków, które pomogą oczyścić organizm z substancji toksycznych. Łagodzą one dolegliwości ze strony układu pokarmowego, ból głowy, osłabienie czy zaburzenia pracy serca.
Sok pomidorowy a odchudzanie
Sok pomidorowy można nie tylko bez obaw, ale i z korzyścią włączać do diet odchudzających. Ze względu na niską kaloryczność nie podnosi znacząco wartości energetycznej codziennego jadłospisu, jego niski indeks glikemiczny nie powoduje wahań poziomu cukru we krwi, a niewielka ilość dostępnego błonnika wystarcza, by zapewnić na długo uczucie sytości. Sok pomidorowy może wspomagać proces odchudzania, ponieważ zawarte w nim związki przyspieszają przemianę materii i spalanie tłuszczów, a także ułatwiają pozbycie się nadmiaru wody z organizmu. Należy jednak pamiętać, że utrata kilogramów nie nastąpi bez wprowadzenia odpowiednio zbilansowanej diety i regularnej aktywności fizycznej.
Jak zrobić sok pomidorowy?
Wybierając sok pomidorowy w sklepie, warto zapoznać się z informacjami na etykiecie. Produkt nie powinien mieć w składzie substancji słodzących i sztucznych konserwantów.
Może zawierać dodatki w postaci niewielkiej ilości soli (zbyt dużo sodu, który i tak obecny jest w soku, wpłynie niekorzystnie na działanie potasu), przypraw i kwasu askorbinowego, który pełni rolę przeciwutleniacza.
Najbardziej wartościowy jest sok pomidorowy przygotowany domowym sposobem. W tym celu najprościej jest sparzyć pomidory, obrać je ze skórki, pokroić na drobne kawałki i rozgotować pod przykryciem w ilości wody równej połowie ilości wykorzystanych warzyw.
Do smaku warto dodać nieco soli i wybranych przypraw. Sok pomidorowy doskonale komponuje się z ziołami, ostrą papryką, pieprzem, czosnkiem. Po przestudzeniu uzyskaną masę wystarczy zblendować lub przetrzeć przez sitko. Można także poddać ją pasteryzacji, by sok zachował trwałość na dłużej.
