RTG (badanie rentgenowskie, określane potocznie także prześwietleniem) kręgosłupa to standardowe badanie diagnostyczne. Polega na krótkotrwałym naświetleniu kręgosłupa promieniami rentgenowskimi. RTG kręgosłupa przeprowadzane jest w pozycji stojącej lub leżącej.
Kiedy wykonać RTG kręgosłupa? Ból kręgosłupa a prześwietlenie kręgosłupa
RTG kręgosłupa wykonuje się w celu zdiagnozowania przyczyny bólu i pozostałych dolegliwości zlokalizowanych w okolicy kręgosłupa, które mogą być świadectwem schorzeń lub zwyrodnień toczących się w tym miejscu. Zdaniem lekarzy, jedną z częstszych przyczyn bólu kręgosłupa są zmiany zwyrodnieniowe, zapalenia stawów międzykręgowych i zmiany wywołane osteoporozą, dlatego prześwietlenie rentgenowskie kręgosłupa może dać wiele przydatnych informacji, służących rozpoznaniu przykrych dolegliwości i wprowadzeniu ewentualnego leczenia.
Wskazania do RTG odcinka szyjnego kręgosłupa
Badanie rentgenowskie odcinka szyjnego kręgosłupa stosowane jest zazwyczaj po urazach szyi i jej okolic oraz w rozpoznaniu przyczyn bólu głowy, szyi, barków, a także jako badanie diagnostyczne w zawrotach głowy. Wskazaniami do wykonania RTG odcinka szyjnego jest podejrzenie dyskopatii, wypadki komunikacyjne niosące ze sobą ryzyko zmian w obrębie kręgosłupa szyjnego oraz zmiany zwyrodnieniowe związane najczęściej ze stylem życia. Prześwietlenie odcinka szyjnego jest pomocne w diagnozowaniu rzadkiego schorzenia – obecności żebra szyjnego, klasyfikowanego jako wada rozwojowa.
Wskazania do RTG kręgosłupa w odcinku piersiowym
RTG odcinka piersiowego jest zalecane w podejrzeniach zmian pourazowych i zwyrodnieniowo-zniekształcających. Wskazaniem do wykonania RTG tej części kręgosłupa mogą być także stany zapalne (zwłaszcza zesztywniające zapalenie stanów kręgosłupa), jałowa martwica kości (choroba Scheuermanna), a także diagnostyka wad postawy (kifoza piersiowa, skrzywienie boczne – skolioza). Jak podają lekarze, bóle kręgosłupa na odcinku piersiowym często dokuczają osobom w podeszłym wieku, cierpiącym na fibromialgię lub osteoporozę związaną ze złamaniami kompresyjnymi kręgów. Ponadto, bóle w odcinku piersiowym mogą być spowodowane układowymi procesami zapalnymi.
RTG kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego – wskazania do prześwietlenia
Badanie rentgenowskie kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym najczęściej wykonuje się w celu diagnostyki przyczyn bólu zlokalizowanego w tej części kręgosłupa. Jest bardzo cennym badaniem, które poza poznaniem przyczyn bólu pozwala diagnozować źródła dolegliwości, takie jak: zmiany zwyrodnieniowe odcinka lędźwiowego, zmiany pourazowe, kręgozmyk, nowotwory pierwotne i przerzuty z innych narządów w część lędźwiową kręgosłupa, a także spondyloartropatie (powiązane grupy chorób reumatycznych o wspólnych objawach). Prześwietlenie kręgosłupa lędźwiowego może pomóc lekarzom w diagnostyce anomalii rozwojowych i zmian zwyrodnieniowych (nieprawidłowa budowa lub ilość kręgów w odcinku lędźwiowym, kręgi przejściowe, niecałkowite spojenie łuku kręgu, spondyloliza - kręgoszczelina).
Jak się przygotować do RTG kręgosłupa?
Prześwietlenie kręgosłupa w odcinku piersiowym oraz szyjnym nie wymaga specjalnego przygotowania, nie trzeba przystępować do niego na czczo. Z kolei RTG kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym wymaga wdrożenia pewnych zaleceń na 2 dni przed wykonaniem prześwietlenia. Przygotowania do badania obejmują systematyczne uzupełnianie płynów w organizmie oraz wprowadzenie lekkostrawnej i ubogoresztkowej diety (niezostawiającej dużych ilości resztek pokarmowych w jelitach).
Jadłospis na dwie doby przed prześwietleniem kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym może zawierać ryż, makaron, gotowane ryby i zupy. Nie powinno się natomiast zjadać produktów ciężkostrawnych (m.in. kiełbasy, tłustego mięsa, sosów, mleka i produktów mlecznych), a także warzyw, owoców, ciemnego pieczywa (ze względu na zawarty w nim błonnik) i napojów gazowanych. W dniu poprzedzającym badanie powinno zażyć się preparat o właściwościach przeczyszczających, wskazany przez lekarza kierującego na badanie (najczęściej jest to espumisan, xenna, forflax, regulax). Jeśli lekarz nie zaleci inaczej, należy spożyć go według zaleceń umieszczonych na ulotce dołączonej do opakowania. W dniu badania należy być na czczo ! Trzeba powstrzymać się od palenia papierosów i żucia gumy; należy zadbać o wypróżnienie. Personelowi wykonującemu badanie należy przedstawić ostatnio wykonywane badania radiologiczne.
Przebieg RTG kręgosłupa
RTG kręgosłupa jest wykonywane w pracowni radiologicznej. Przed wykonaniem zdjęcia rentgenowskiego należy odsłonić badany odcinek kręgosłupa i przyjąć pozycję zgodną z zaleceniem lekarza lub technika, który przeprowadza badanie. Ze względu na możliwość zafałszowania badania, powinno się także zdjąć metalową biżuterię oraz inne metalowe przedmioty znajdujące się w okolicach badanego odcinka kręgosłupa.
