Rokitnik znany jest w Polsce od wieków, jednak nazywa się go czasami rosyjskim ananasem, ponieważ jest na dość szeroką skalę uprawiany w Rosji. Naturalnie rośnie nad brzegiem Bałtyku oraz u ujścia Wisły. Jego owoce znajdują zastosowanie zwłaszcza w okresie jesiennych przeziębień.
Rokitnik zwyczajny, pospolity – źródło witaminy C
Spośród owoców o największej zawartości witaminy C rokitnik zajmuje drugie miejsce – pod tym względem wyprzedza go jedynie dzika róża. Zawartość kwasu askorbinowego w owocach rokitnika różni się w zależności od miejsca jego występowania. Krzewy rosnące na terenie gór w centralnej części Europy rodzą owoce, w których jest najwięcej witaminy C – od 405 mg do nawet 1100 mg w 100 g owoców. Zdecydowanie mniejszą zawartością kwasu askorbinowego charakteryzują się krzewy rokitnika rosnące w ogrodach czy przy morskich brzegach: 200–300 mg na 100 g owoców.
Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C u dorosłych wynosi odpowiednio: 75 mg u kobiet i 90 mg u mężczyzn. W przypadku dzieci ta wartość mieści się w przedziale 40–50 mg. Dlatego 100 g owoców rokitnika znacznie przewyższa te wartości. Ważne jest to, że w owocach rokitnika witamina C prawie nie ulega rozkładowi podczas obróbki termicznej.
Osoby zmagające się z dolegliwościami, do których przyczynia się brak witaminy C bądź które bezpośrednio powoduje – tj. krwawienie dziąseł, bóle stawów i mięśni, brak apetytu, osłabiona zdolność organizmu do gojenia ran i skłonności do siniaków – powinny spożywać rokitnik bądź jego przetwory, np. pić sok z rokitnika. W okresach podwyższonej zachorowalności może być on stosowany profilaktycznie w ramach podniesienia poziomu odporności organizmu.
Rokitnik na wysoki cholesterol
Sterole roślinne oraz duże ilości witamin C i E zawarte w owocach rokitnika obniżają poziom „złego” cholesterolu (ang. low-density lipoprotein – LDL), wpływają również na obniżenie ciśnienia krwi. Rokitnik może być stosowany profilaktycznie jako środek zapobiegający nadciśnieniu tętniczemu i zmianom miażdżycowym, a przez to – także występowaniu poważnych schorzeń, takich jak choroba wieńcowa, zawały serca oraz udary.
Witamina K zawarta w rokitniku wspomaga proces krzepnięcia krwi – pomaga w produkcji protrombiny w wątrobie (protrombina to drugi czynnik krzepnięcia). Zawartość witaminy K w rokitniku jest znacznie wyższa niż w innych owocach, które z niej słyną: aronii, jarzębinie, czarnej porzeczce i dzikiej róży.
Rokitnik pomaga także w leczeniu wrzodów żołądka i zgagi. Jego zadaniem jest złagodzenie dolegliwości bólowych i przyspieszenie gojenia wrzodów – wówczas należy go stosować 3 razy dziennie po pół łyżeczki. Przeciwwskazaniami do spożywania rokitnika są: kamica żółciowa, zapalenie pęcherzyka żółciowego, trzustki oraz wątroby.
Olej z rokitnika leczy skórę
Kosmetyka również jest dziedziną, w której rokitnik znajduje zastosowanie. Ze względu na wysoką zawartość beta-karotenu w owocach może on barwić skórę na kolor pomarańczowy. Olej z rokitnika dodawany jest do kosmetyków takich jak kremy brązujące do ciała. Pomaga wyrównać koloryt skóry i nadaje jej odcień opalenizny.
Wyciąg z rokitnika wykorzystywany jest także w pielęgnacji skóry ze skłonnościami do szybkiego starzenia i przesuszonej. Sprawdzają się także jako naturalny środek blokujący promienie UVA i UVB, dlatego często jest składnikiem balsamów do opalania.
Rokitnik można znaleźć także w szamponach i odżywkach do włosów. Jako środek łagodzący skórę stosowany jest w walce z łupieżem oraz w przypadku znacznej utraty włosów. Pobudza krążenie skóry głowy, a tym samym – mieszki włosowe do porostu włosów.
Rokitnik przetworzony na napar lub olej pomaga w leczeniu różnych chorób skóry. Okłady z wyciągami z tej rośliny przyczyniają się do przyspieszenia gojenia, m.in. po oparzeniach i uszkodzeniach skóry w wyniku szkodliwego działania promieni słonecznych.
Rokitnik w kuchni
Przetwory z owoców rokitnika, oprócz właściwości zdrowotnych, mają również walory smakowe – przypominają połączenie brzoskwiń i ananasów. W piwnicach wielu domów można znaleźć dżemy, konfitury, soki oraz nalewki z rokitnika.
Aby zrobić dżem z rokitnika, 1 kg owoców należy zasypać 1/2 kg cukru i dodać litr wody, a następnie gotować na wolnym ogniu tak długo, aż konsystencja będzie dostatecznie gęsta. Gotowy dżem przełożyć do wyparzonych, suchych słoików i zapasteryzować.
Nalewka z rokitnika pozwoli cieszyć się pożądanym efektem po kilku miesiącach od przygotowania. Aby ją przygotować, należy zasypać 2 kg owoców tożsamą ilością cukru oraz zalać 3 litrami spirytusu. Po 3 miesiącach trzeba zlać wydzieloną ciecz, a owoce zasypać ponownie cukrem – tym razem 1 kg – do całkowitego rozpuszczenia cukru. Proces ten powinien trwać około miesiąca. Po tym czasie powstały sok należy wymieszać z uprzednio przygotowanym alkoholem, przelać do butelek i przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu maksymalnie przez 6 miesięcy.
