Robaki to potoczna nazwa pasożytów, które upodobały sobie żerowanie w obrębie ludzkiego organizmu. Najczęściej dzieci atakowane są przez owsiki, włosienie, glisty ludzkie i tasiemce. Lekarze podkreślają, że nie warto odrobaczać dziecka na własną rękę bez wcześniejszej konsultacji.
Robaki u dzieci – kiedy i gdzie dochodzi do zakażenia?
Dzieci są bardzo podatne na zakażenia drobnoustrojami. Szacuje się, że duża część dzieci uczęszczających do przedszkoli może być zarażona groźnymi dla zdrowia robakami. Niewątpliwie duży wpływ na skłonność do zakażeń ma nieprzestrzeganie zasad higieny. Nawet jeśli stosują się do nich rodzice, dzieci i tak mogą zarazić się robakami od rówieśników (np. poprzez kontakt z ich brudnymi rękoma).
Należy pamiętać, że dzieci, podobnie jak dorośli, mogą zarazić się pasożytami poprzez skażone jedzenie oraz picie. Zdaniem epidemiologów istnieje wysokie ryzyko zakażenia włośniem krętym przez osoby często spożywające mięso wieprzowe z niezbadanych hodowli. Z kolei na niedokładnie umytych warzywach i owocach bytują m.in. jaja glisty ludzkiej. Różnorodne robaki czyhają ponadto w stawach, rzekach oraz w innych akwenach, w których zażywa się kąpieli. Picie skażonej wody może skutkować np. zakażeniem tasiemcami.
Robaki u dzieci: lamblie (pierwotniaki)
Zdaniem lekarzy od 25 do 50% dzieci w Polsce jest zakażone pierwotniakami, najczęściej lambliami jelitowymi. Pasożyty te żerują w jelicie cienkim, dwunastnicy, drogach żółciowych, pęcherzyku żółciowym. Pierwotniaki zazwyczaj nie stanowią zagrożenia życia dla dzieci, choć istnieje pewne ryzyko wywołania groźnych chorób: rzęsistkowicy, toksoplazmozy, czerwonki, malarii, lambliozy oraz śpiączki.
Zakażenia obleńcami
Obleńcami zakażone jest nawet 38% młodych Polaków. Jest to grupa robaków, w większości nicieni, mających obły kształt. Najczęściej atakują owsiki, które żerują w jelicie cienkim, jelicie grubym i w rzadkich sytuacjach w okolicach odbytu i pochwy (tam zazwyczaj znajdują się jaja robaków). Innymi obleńcami stanowiącymi w Polsce niebezpieczeństwo są glisty ludzkie. Zgodnie z aktualnymi szacunkami ich nosicielami może być od 1 do 18% Polaków, zarówno dzieci, jak i dorosłych. Glisty ludzkie, podobnie jak owsiki, bytują w jelitach, gdzie mogą osiągnąć nawet 35 cm długości. Do grona obleńców zalicza się także włosienie.
Objawy zakażenia robakami u dzieci
Jak podkreślają lekarze, zakażenia robakami u dzieci mogą dawać objawy inne niż u dorosłych. Część z nich może do złudzenia przypominać typowe infekcje oraz przeziębienia. Symptomy zakażenia różnią się w zależności od rodzaju robaka. Larwy włośnicy u dzieci powodują najczęściej: wysoką gorączkę, bóle kostne, obrzęki twarzy oraz osłabienie. Obecność glisty ludzkiej w organizmie objawia się natomiast: nadpobudliwością, zaburzeniami snu, bólem brzucha, wzdęciami, zaparciami, a także typowymi reakcjami alergicznymi. Zakażenia owsikami u dzieci powodują owsicę, która ma bardzo zróżnicowany przebieg oraz symptomy. Najczęściej wywołuje: nerwowość, utratę apetytu, świąd odbytu. Tasiemce i inne robaki żerujące w brudnej wodzie powodują: wymioty, nudności oraz silne bóle brzucha, z kolei pierwotniaki dają objawy w postaci: dolegliwości żołądkowo-jelitowych, osłabienia, spadku masy ciała, reakcji alergicznych i gorączek.
Odrobaczanie dziecka
Odrobaczanie dziecka powinno rozpocząć się od wizyty u lekarza, ponieważ wszelkie próby pozbycia się potencjalnych robaków z organizmu mogą okazać się niebezpieczne dla zdrowia. Pasożyty powinny być odpowiednio zdiagnozowane za pomocą badania kału lub badania krwi. Dopiero po uzyskaniu wyników lekarz stawia właściwą diagnozę i wybiera optymalną metodę leczenia.
Leczenie robaków u dzieci za pomocą środków farmakologicznych opiera się w głównej mierze na lekach porażających układ nerwowy pasożytów oraz na środkach zakłócających ich przemianę materii. Pierwsza grupa leków uszkadza układ mięśniowo-nerwowy robaków, dzięki czemu stają się one nieruchome i w konsekwencji są usuwane z miejsc bytowania. Druga grupa leków zapobiega wchłanianiu glukozy przez robaki, co prowadzi do ich niedożywienia i w konsekwencji wymierania. Środki te są stosowane jedynie w przypadku robaków znajdujących się w jelitach dzieci.