Rak migdałka podniebiennego to skrycie przebiegająca choroba, która często dopiero w późnej fazie daje objawy skłaniające chorego do udania się do lekarza. Zmiany na samym migdałku długo mogą być niewidoczne, pierwszym problemem mogą być zaburzenia przełykania albo powiększenie węzłów chłonnych szyi.
Objawy raka migdałka podniebiennego
Rak migdałka podniebiennego przez długi czas przebiega bezobjawowo albo daje jedynie nieswoiste objawy, które nie motywują chorego do wizyty u lekarza. Początkowo chory może odczuwać dyskomfort w gardle, nieznaczne trudności podczas przełykania, czasami słabe kłujące bóle przy przełykaniu promieniujące do ucha, podobne do tych odczuwanych przy zapalaniu gardła. Jeśli migdałek zajęty chorobą powiększa się, chory może uskarżać się na lekką chrypkę, zmianę głosu, nawracające drapanie w gardle i kaszel.
Kiedy wycięcie migdałków jest konieczne? Odpowiedź znajdziesz w filmie
W późniejszej fazie choroby do początkowych objawów dołączają się:
- znaczące utrudnienie przełykania,
- widoczne nawet dla laika powiększenie jednego migdałka,
- obrzęk w szyi w okolicy podżuchwowej lub bocznej,
- niebolesne powiększenie szyjnych węzłów chłonnych.
Ataki kaszlu mogą kończyć się krwiopluciem. Pojawienie się dolegliwości bólowych świadczy o lokalnym szerzeniu się nowotworu z migdałka lub z przerzutów w węzłach chłonnych i stanowi niekorzystny element rokowniczy. Na znaczne zaawansowanie choroby wskazują również utrata wagi czy ogólne osłabienie.
Przyczyny powstawania raka migdałka podniebiennego
Migdałki podniebienne to część układu chłonnego. Ich rolą jest wyłapywanie i neutralizacja szkodliwych patogenów wnikających do organizmu przez jamę ustną. Zbudowane są z tkanki chłonnej, pokrytej nieustannie odnawiającym się nabłonkiem płaskim. Nadmierna ekspozycja na toksyczne substancje powoduje, że nabłonek zaczyna złuszczać się szybciej. Przyspiesza to tempo namnażania jego komórek, co wraz z toksycznym działaniem substancji drażniących zwiększa prawdopodobieństwo mutacji przy którymś z podziałów i złośliwej transformacji nowotworowej. Najczęstszą (stanowiącą zdecydowaną większość przypadków) postacią złośliwego nowotworu migdałka jest właśnie rak wywodzący się z komórek nabłonka (rak płaskonabłonkowy).
Liczne statystyki dowodzą, że w grupie szczególnego ryzyka znajdują się przede wszystkim palacze, osoby spożywające regularnie i w dużych ilościach alkohol, pracownicy narażeni na wdychanie substancji drażniących i toksycznych. Największą ilość zachorowań obserwuje się u mężczyzn po 45. roku życia.
Jak wygląda zabieg usunięcia migdałków? Dowiesz się tego z filmu
Rozpoznawanie raka migdałka
Wstępne rozpoznanie stawia się na podstawie zebranego wywiadu i badania lekarskiego. Można zaobserwować jednostronne powiększenie migdałka, czasem jego zaczerwienienie. Łuki podniebienne mogą być obrzęknięte i przemieszczone. Na powierzchni migdałka pojawiają się niekiedy liczne drobne wybroczyny lub owrzodzenia. Przy obmacywaniu szyi stwierdza się często obecność powiększonych, twardych, zwykle niebolesnych węzłów chłonnych. Rozpoznanie potwierdza się badaniem histopatologicznym pobranego z migdałka wycinka.
Leczenie raka migdałka podniebiennego
Podstawą skutecznego leczenia raka migdałka podniebiennego jest wczesne rozpoznanie. W takich przypadkach często wystarcza chirurgiczne usunięcie migdałka i w razie potrzeby lokalnych węzłów chłonnych. Rak migdałka ma tendencję do naciekania okolicznych tkanek, więc w bardziej zaawansowanych stadiach choroby niezbędne jest usunięcie migdałka wraz z otaczającymi go łukami podniebiennymi oraz częścią nasady języka. W takiej fazie choroby niezbędne jest zawsze skojarzenie leczenia chirurgicznego z radio- i chemioterapią. Te dwie metody stosuje się również w przypadku guzów nieoperacyjnych.
O ile sam migdałek można usunąć bez żadnych następstw, rozległe zabiegi chirurgiczne są w efekcie okaleczające dla pacjenta, gdyż zaburzają konstrukcję jamy ustnej i ustnej części gardła. Chory nawet po wyleczeniu może mieć problemy z przełykaniem czy poprawną wymową. Zabieg taki ma jednak na celu ratowanie życia, więc efekty uboczne nie są przeciwwskazaniem. Zakres operacji jest zawsze kompromisem pomiędzy ograniczaniem interwencji do minimum a pewnością, że komórki nowotworowe zostały usunięte z marginesem tkanek zdrowych. Tylko takie postępowanie daje szansę na całkowite wyleczenie.
Radioterapia (naświetlanie i gardła promieniowaniem o wysokiej energii) jest w przypadku szyi niebezpieczna ze względu na fakt, że na małej przestrzeni znajduje się tam wiele ważnych narządów. Mimo celowania wiązki w chore obszary często dochodzi do uszkodzenia okolicznych tkanek.
Rokowanie w raku migdałka
Rokowanie w raku migdałka podniebiennego jest zawsze określane indywidualnie ze względu na różne stadia zaawansowania nowotworu u poszczególnych pacjentów i zmienny przebieg choroby. Naciekanie okolicznych tkanek, nieoperacyjność guza, przerzuty do węzłów chłonnych albo ogólne objawy wyniszczenia pogarszają rokowanie, podobnie jak sytuacja, w której chory nie wyraża zgody na chemio- lub radioterapię. Z tego względu niezmiernie ważne jest zgłaszanie się do lekarza w przypadku zaobserwowania jakichkolwiek niepokojących objawów, które utrzymują się przez więcej niż 10–14 dni. Pozwoli to na wczesne rozpoznanie i skuteczne leczenie choroby.
Zobacz film i dowiedz się jak długo goją się rany po wycięciu migdałków
