Mimo że coraz więcej osób korzysta z pomocy psychoterapeutów czy psychiatrów, to o „chorobach duszy” ciągle niewiele się mówi. A szkoda, bo osób z taki problemami, także wśród dzieci i młodzieży, będzie przybywać.
Musimy w końcu zrozumieć, że choroba może pojawić się u każdego. Osobowość czy silna psychika pacjenta nie mają większego znaczenia. Jeszcze kilkanaście lat temu diagnozowano głównie depresję endogenna, czyli taką, którą ma podłoże genetyczne. Dzisiaj rozpoznaje się przede wszystkim postać egzogenną, czyli spowodowaną czynnikami zewnętrznymi – mówi dr Maja Herman, specjalistka psychiatrii.
Dlaczego dzieci mają kryzys psychiczny?
W 2019 roku samobójstwo popełniło 98 dzieci , w tym czworo poniżej 12 lat. Jak pokazują statystyki, każdego roku co najmniej 300 nastolatków próbuje odebrać sobie życie. Zdaniem dr Mai Herman liczby te są mocno zaniżone. Dzieje się tak ponieważ Ministerstwo Zdrowia nie prowadzi takich statystyk, a po drugie spora część pacjentów szuka pomocy w prywatnych gabinetach. Dlaczego młodzi ludzie w ogóle potrzebują pomocy psychiatrycznej?
Bo nie potrafimy, zarówno ze sobą, jak i z dziećmi rozmawiać o emocjach. Mimo że w podejściu do wychowania i traktowania dzieci bardzo dużo się zmieniło, to w kwestii uczuć i emocji ciągle jesteśmy w powijakach. Wstydzimy się mówić o tym, co czujemy, a koncentrowanie się na uczuciach uznawane jest za słabość
– mówi specjalistka.
Co gorsza, spora część rodziców wiedzę na temat wychowywania dzieci czerpie z mediów społecznościowych i od ludzi, którzy nie są w danej dziedzinie specjalistami.
To, że u kogoś, jakaś metoda się sprawdziła nie oznacza, że u naszego dziecka też tak będzie. Nie traktujmy celebrytów, jak ekspertów, bo nimi nie są. Niestety wielu rodziców o tym zapomina i polega na ich zdaniu, a nie na zdaniu specjalistów – dodaje psychiatrka.
Kryzys psychiczny – co może go wywołać?
Kryzys psychiczny może się pojawić u dziecka w każdym wieku. Zdarza się, że już 6-7 letnie dzieci w momencie przejścia z przedszkola do szkoły odczuwają bardzo silny stres, z którym nie potrafią sobie poradzić.
Tak naprawdę każda zmiana w zachowaniu dziecka warta jest skonsultowania ze specjalistą. Zwłaszcza jeśli nastolatek zmienił szkołę, zbliża się koniec roku, semestru lub po prostu się zakochał. Lepiej być nadmiarowym w reakcji i wyjść na przewrażliwionego rodzica niż stracić dziecko – mówi specjalistka.
W takich sytuacjach najlepiej – od razu – zgłosić się do psychiatry, a nie do psychologa, który nie zawsze jest też psychoterapeutą. Specjalista już po jednej wizycie będzie wstanie postawić diagnozę i zaproponować najlepsze dla dziecka rozwiązanie.
Psychiatry możemy poszukać sami i umówić się wizytę w prywatnym gabinecie, bo niestety dostanie się do psychiatry w ramach funduszu wiąże się z długim oczekiwaniem, bo lekarzy jest mało. Można także poprosić kogoś, kto korzystał z takiej pomocy o polecenie lekarza – mówi specjalistka.
Problemy psychiczne dziecka - gdzie szukać pomocy
Osoby, które nie wiedzą od czego zacząć poszukiwania lub nie wiedzą czy zachowanie dziecka powinno niepokoić, mogą zadzwonić na bezpłatną infolinię przeznaczoną właśnie dla rodziców i nauczycieli:
- Telefon dla Rodziców i Nauczycieli w sprawie Bezpieczeństwa Dzieci Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, 800 100 100, pon.-piątek godz. 12-15
- Antydepresyjny Telefon Zaufania Forum Przeciw Depresji: (22) 594 91 00, środa, czwartek godz. 17-19
Ośrodek Interwencji Kryzysowej – pomoc psychiatryczno-pedagogiczna, tel. 22 855 44 32
- Całodobowe Centrum Wsparcia dla Osób w Kryzysie Psychicznym Fundacji ITAKA: 800-70-22-22, całą dobę 7 dni w tygodniu
- Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka, pon-piątek 8.15-20.00
- Mapa punktów pomocy psychologiczno-psychiatrycznej: forumprzeciwdepresji.pl
Zobacz film: Psychiatria dziecięca w Polsce w fatalnej kondycji. „Ludzie nie szanują tych dzieci”
Dlaczego w Polsce brakuje psychiatrów?
Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego przybywa Polaków, którzy zmagają się z zaburzeniami psychicznymi. Do najczęściej diagnozowanych schorzeń należą nerwice, depresja oraz schizofrenia.
W ich leczeniu ogromne znaczenie ma czas. Niestety, jak pokazują badania Eurostatu w Polsce na 100 tys. mieszkańców przypada zaledwie 9 lekarzy psychiatrów. Tym samym Polska plasuje się w ogonie Europy. Dostanie się na wizytę do lekarz psychiatry w ramach publicznej ochrony zdrowia wiąże się z wielomiesięcznym oczekiwaniem na wizytę. Dlaczego psychiatrów brakuje?
Psychiatria do brzydka dziedzina, a leczenie psychiatryczne nie daje szybkich efektów. Dlatego niewielu lekarzy wybiera tę specjalizację. Przyczyną braku lekarzy są także pieniądze. Wynagrodzenie oferowane w ramach kontraktu jest bardzo skromne i część psychiatrów decyduje się otworzyć własne gabinety – mówi dr Maja Herman
