Bolące jądro u chłopca może być diagnozowane za pomocą badania ultrasonograficznego (USG). Zespół ostrej moszny u dzieci w zależności od przyczyny leczony jest metodami chirurgicznymi lub zachowawczo.
Ból jądra u dziecka oraz jego diagnostyka
Ból w okolicy krocza u chłopca może mieć różne przyczyny. Szczególnie niebezpieczny może okazać się nagle pojawiający się zespół kilku objawów, który nazywany jest zespołem ostrej moszny. Obejmuje on ból, zaczerwienienie oraz obrzęk moszny. Dolegliwości te najczęściej występują jednostronnie. Bardzo często dołączają do nich objawy ogólnoustrojowe, takie jak gorączka, bóle brzucha oraz wymioty. Najczęstszą i zarazem najgroźniejszą przyczyną wystąpienia zespołu ostrej moszny u dzieci jest skręt jądra.
W celu rozpoznania przyczyny wystąpienia bólu w okolicy jądra wykonuje się badanie przedmiotowe, ogólne i bakteriologiczne (posiew) moczu oraz USG jąder. Badanie obrazowe zalecane jest szczególnie przy podejrzeniu urazu (uwidoczniony może zostać krwiak moszny), wodniaka oraz w celu zróżnicowania zapalenia (obraz zazwyczaj prawidłowy) ze skrętem jąder. USG Dopplera pozwala wykryć zaburzenia przepływu w naczyniach jądrowych w skręcie jądra.
Jakie są przyczyny bólu jądra u dziecka?
Do najczęstszych przyczyn ostrego bólu jądra u chłopców, a zarazem do przyczyn zespołu ostrej moszny, zaliczyć można:
- skręt przyczepka jądra, powrózka nasiennego lub jądra
- uraz okolicy krocza z powstaniem krwiaka moszny
- zapalenie jądra lub najądrza
- przepuklinę mosznową lub uwięźniętą przepuklinę pachwinową.
Zobacz film: Jak badać jądra
Przyczyny mniej nasilonego, dłużej trwającego, bólu jąder u dzieci to:
- bóle wzrostowe jądra
- choroba Schonleina-Henocha.
Skręt jądra i przyczepka jądra
Do skrętu jądra najczęściej dochodzi u noworodków i niemowląt. Bez szybkiej interwencji chirurgicznej w ciągu 4 godzin dochodzi do nieodwracalnych zmian niedokrwiennych w powrózku nasiennym i martwicy jądra. Skręt jądra zwykle jest jednostronny. Ból może być poprzedzony wysiłkiem fizycznym lub urazem. Towarzyszą mu gorączka, wymioty oraz bóle brzucha. Pojawia się nagle, jest bardzo silny, nasila się przy dotyku. Zanika odruch z mięśnia dźwigacza jądra. Moszna jest zaczerwieniona oraz obrzęknięta. Konieczne jest wykonanie USG Dopplera. Leczenie skrętu jądra polega na chirurgicznym odkręceniu struktur powrózka nasiennego, które przywraca przepływ krwi w naczyniach jądrowych. Gdy dojdzie do zmian martwiczych, jądro musi zostać usunięte.
Przyczepki jądra to małe struktury przyczepione do jądra. Gdy dochodzi do skręcenia ich szypuły, pojawia się punktowy ból, ograniczony tylko do górnej części moszny. Objawy są mniej nasilone niż przy skręcie jądra. Mimo że samopoczucie dziecka pozostaje dobre, leczenie skrętu przyczepków jądra polega na ich chirurgicznym usunięciu.
Zapalenie jądra i najądrza
Zapalenie jąder może być spowodowane przez wirusy oraz bakterie. U chłopców najczęściej pojawia się ono jako jeden z objawów nagminnego zapalenia ślinianek przyusznych (świnki). Zapalenie może wystąpić jedno- lub obustronnie. Dotyczy nawet 40% chorych na świnkę chłopców. Objawy zapalenia jądra pojawiają się nagle – występuje wysoka gorączka, bardzo silny ból jądra, który często promieniuje do krocza. Moszna staje się obrzęknięta, ocieplona i zaczerwieniona. Dołączają do tego objawy ogólnoustrojowe – bóle podbrzusza oraz głowy, wymioty. Objawy ustępują po kilku dniach. Zapalenie obustronne jądra w bardzo rzadkich przypadkach może prowadzić do upośledzenia funkcji plemnikotwórczej i spowodować trwałą niepłodność. Leczenie świnki i towarzyszącego jej zapalenia jądra jest wyłącznie objawowe, stosowane są leki przeciwbólowe oraz przeciwgorączkowe. Zalecane jest także przykładanie zimnych okładów na jądra, noszenie suspensorium (podpaski mosznowej) oraz kilkudniowy odpoczynek w łóżku. Skuteczną profilaktyką zachorowania są obowiązkowe dla dzieci szczepienia ochronne – szczepionką przeciw odrze, śwince i różyczce (MMR).
Bakteryjne zapalenia jądra i najądrza objawiają się początkowo złym samopoczuciem oraz wysoką gorączką. Ból jądra jest rozlany, przewlekły, a zaczerwienienie i obrzęk moszny duże. Zapalenie najądrza w połowie przypadków współistnieje z zapaleniem układu moczowego. W przebiegu zapalenia jądra i najądrza może dojść do rozwoju odczynowego wodniaka w mosznie. Nieleczone zapalenie prowadzić może do powstania ropniaka jądra (który musi zostać chirurgicznie usunięty), dlatego bardzo ważne jest szybkie włączenie antybiotyków.
Bibliografia:
1. Zespół ostrej moszny u dzieci. Leczenie zachowawcze czy operacyjne? http://www.urologiapolska.pl/artykul.php?2092.
