Przepuklina mosznowa powstaje jako komplikacja istniejącej wcześniej przepukliny pachwinowej skośnej. Ze względu na to, że w worku przepuklinowym może znajdować się odcinek jelita, powikłania przepukliny mosznowej wymagają skomplikowanego leczenia chirurgicznego.
Objawy przepukliny mosznowej
Przepuklinę mosznową rozpoznaje się na podstawie obecności guza, który znajduje się w pachwinie i worku mosznowym. Guz jest zwykle ruchomy, może powiększać się podczas kaszlu, podnoszenia ciężarów, w trakcie defekacji czy jako efekt długiego stania. Przepuklinie mosznowej mogą towarzyszyć chwilowe kłujące bóle, promieniujące do jądra.
Zobacz na filmie czym jest przepuklina i jak ją leczyć:
Przepuklina mosznowa – powstawanie
Przepuklina mosznowa to stan, w którym do worka mosznowego dostają się przez kanał pachwinowy elementy narządów jamy brzusznej. Przepuklina przemieszcza się w stronę jądra wzdłuż powrózka nasiennego i stopniowo rozciągając otrzewną i ściany kanału, może osiągać znaczne rozmiary. W worku przepuklinowym znajduje się najczęściej fragment pętli jelita cienkiego lub grubego.
Przepuklina mosznowa rzadko jest schorzeniem pierwotnym. Pojawia się jako efekt tępego urazu okolicy pachwiny, podczas próby podniesienia dużego ciężaru itp. Z tego typu przepukliną można też spotkać się u noworodków i niemowląt.
Najczęściej przepuklina mosznowa jest powikłaniem nieleczonej przepukliny pachwinowej. Ciśnienie wewnątrz jamy brzusznej powoduje, że zawartość przepukliny rozpycha coraz bardziej ściany kanału pachwinowego i przedostaje się do moszny.
Polecamy: Przepuklina pachwinowa – objawy i leczenie operacyjne
Przepuklina mosznowa – postępowanie
Przepuklina mosznowa wymaga leczenia operacyjnego w trybie planowym, co czasami może oznaczać długi okres oczekiwania na przyjęcie do szpitala. Do czasu zabiegu chory z przepukliną mosznową powinien uważnie obserwować i reagować na zmiany swojego stanu. Codzienną czynnością (szczególnie u małych dzieci) są próby odprowadzenia przepukliny – przemieszczenia jej zawartości z powrotem do jamy brzusznej. Manewr ten wykonuje się u osoby w pozycji leżącej, w spoczynku, mięśnie brzucha nie mogą być napięte (przez podnoszenie głowy, u dziecka – płacz). Delikatnie uciskając palcami przepuklinę, należy przemieścić ją w górę, a jeśli cofa się do kanału pachwinowego – trzeba wmasować ją do jamy brzusznej. Jeśli zabieg się uda, jest to tzw. przepuklina odprowadzalna. Jeśli przepuklina nie daje się wmasować do brzucha, mówi się o przepuklinie nieodprowadzalnej. Częściej bywa ona przyczyną dolegliwości, ponieważ worek przepukliny jest już zrośnięty z tkankami moszny, a pociąganie tkanek wywołuje ból lub uczucie dyskomfortu.
Leczenie przepukliny mosznowej u dzieci i dorosłych
Leczeniem z wyboru jest leczenie operacyjne. Celem zabiegu jest rozdzielenie ewentualnych zrostów, odprowadzenie przepukliny do brzucha i wykonanie opracowania chirurgicznego (plastyki) kanału pachwinowego, tak aby uniemożliwić nawrót choroby. W przypadkach dużych przepuklin stosuje się specjalne siateczki, które wszywa się odpowiednio w powłoki ciała. Zabieg wykonuje się bez otwierania jamy brzusznej, więc u dorosłych można go wykonać w znieczuleniu przewodowym (czyli tzw. lędźwiowym) albo nawet miejscowym. U dzieci zabiegi przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym.
Jak wygląda operacja przepukliny możecie zobaczyć na filmie:
Przepuklina mosznowa – powikłania
Obecność jelita w przepuklinie mosznowej może być przyczyną groźnych dla zdrowia i życia powikłań, dlatego leczenie należy podejmować jak najszybciej po rozpoznaniu. Najłagodniejszym z powikłań jest uwięźnięcie przepukliny: w miejscu jej występowania pojawia się ostry, rwący ból, przepukliny nie udaje się odprowadzić do brzucha. Stan ten wymaga podania leków rozkurczowych i wizyty u lekarza. Często po podaniu leków przemija, ale może też przerodzić się w znacznie poważniejszą postać – odcinkową martwicę jelita lub niedrożność jelit. Martwica powstaje, wówczas gdy w uwięźniętej przepuklinie dochodzi do zmniejszenia przepływu krwi do odcinka jelita, które znalazło się w worku mosznowym. Jest to efekt zaciśnięcia tego naczynia w ciasnym kanale pachwinowym lub skrętu worka przepuklinowego, co objawia się silnymi bólami w okolicy przepukliny, pogorszeniem ogólnego stanu chorego, obrzękiem i zaczerwienieniem worka mosznowego. Próba odprowadzenia do brzucha martwego odcinka jelita może spowodować pęknięcie jelita w tym odcinku lub nawet groźne dla życia zapalenie otrzewnej. Dlatego chore miejsce intensywnie się schładza, a mężczyznę pilnie transportuje na oddział chirurgiczny.
Uwięźnięciu przepukliny lub martwicy jelita mogą towarzyszyć objawy niedrożności jelit:
- wzdęcie brzucha,
- nudności i wymioty,
- zatrzymanie stolca,
- gorączka, osłabienie i znaczne pogorszenie stanu zdrowia.
Taki stan wymaga pilnej interwencji lekarskiej.
Przebieg pooperacyjny
Niektóre operacje u dorosłych można wykonać nawet ambulatoryjnie. Jeśli wskazany jest pobyt w oddziale chirurgicznym, zwykle trwa on do 3 dni. Po zabiegu chirurgicznym należy stosować się ściśle do zaleceń lekarza. Ich celem jest przede wszystkim uniknięcie nawrotu przepukliny, który może wymagać wykonania powtórnej, wówczas już trudniejszej, operacji.
W pierwszych tygodniach po zabiegu należy:
- ograniczać noszenie i podnoszenie ciężkich przedmiotów,
- ograniczać pracę fizyczną,
- stosować lekkostrawną, niewzdymajacą dietę,
- starać się dużo chodzić,
- zgłaszać się na ustalone kontrole u lekarza: zwykle po 7–10 dniach (wtedy zdejmowane są szwy skórne) i po 3–4 tygodniach od zabiegu.
W zależności od typu zabiegu operacyjnego i wykonywanego zawodu chory jest niezdolny do pracy przez okres od 1 do 12 tygodni.
