Probiotyk czy prebiotyk? A może synbiotyk? Coraz więcej produktów żywnościowych, preparatów aptecznych, bogatych w te substancje jest polecanych do codziennego stosowania. Nie można zaprzeczyć, że obecnie, kiedy antybiotyki stosowane są na tak szeroką skalę, różne środki chroniące i wspomagające mikroflorę jelit odrywają coraz większą rolę.
Co to jest mikroflora jelit i jakie odgrywa funkcje?
Mikroflora jelit to liczne bakterie, grzyby, pierwotniaki, bytujące w organizmie. Najliczniej zasiedlają one przewód pokarmowy, wywołując wiele korzystnych efektów:- pobudzają układ odpornościowy,
- wspierają organizm w walce z drobnoustrojami chorobotwórczymi, wytwarzając barierę zapobiegającą ich inwazji,
- regulują pracę jelit i wpływają na prawidłowy proces trawienia,
- uczestniczą w procesach wchłaniania i produkcji witamin i mikroelementów.
Suplementacja probiotyków ma na celu odbudowywanie naturalnej flory bakteryjnej, która może ulec osłabieniu pod wpływem różnych procesów patologicznych w organizmie, a w szczególności podczas antybiotykoterapii.
Do mikroorganizmów probiotycznych zaliczamy:
- Bakterie kwasu mlekowego (lactobacillus). Poszczególne szczepy tych bakterii różnią się właściwościami, a przez to różne jest ich zastosowanie. Lactobacillus casei jest bardzo skuteczny w leczeniu biegunki rotawirusowej, wywołanej bakterią clostridium i antybiotykoterapią, ponadto znajduje zastosowanie w leczeniu alergii pokarmowych i atopowego zapalenia skóry. Lactobacillus acidophilus wykorzystywane są w nietolerancjach mleka krowiego, ponieważ mają zdolność przekształcania laktozy w kwas mlekowy. Pośredniczą również w produkcji witamin z grupy B i kwasu foliowego.
- Bakterie z rodzaju bifidobacterium. Zwalczają biegunkę i alergie pokarmowe. Pomagają w łagodzeniu wzdęć.
- Drożdże Saccharomyces boulardii. Potrafią neutralizować toksyny bakteryjne i stymulować układ odpornościowy. Pomocne są też w leczeniu biegunek przewlekłych.
Probiotyk czy prebiotyk?
Probiotyki to produkty zawierające żywe kultury pojedynczych lub mieszanych drobnoustrojów. Ich spożywanie w odpowiedniej ilości zapewnia wiele korzyści dla zdrowia. Najczęściej są to szczepy bakterii np. lactobacillus, bifidobacterium lub drożdżaki Saccharomyces boulardii, które fizjologicznie występują w mikroflorze przewodu pokarmowego człowieka. Istotną cechą tych drobnoustrojów musi być duże powinowactwo do nabłonka przewodu pokarmowego, oporność na działanie kwasu solnego i enzymów przewodu pokarmowego, aby mogły spokojnie skolonizować się w jelitach.
Prebiotyki to substancje zawarte w pożywieniu lub specjalnie do niego wprowadzane. Nie są to szczepy drobnoustrojów, tylko białka, tłuszcze lub polisacharydy, które nie ulegają trawieniu. Po dotarciu do przewodu pokarmowego bakterie jelitowe rozkładają je do kwasów tłuszczowych i substancji o właściwościach antybiotycznych.
Warto też wytłumaczyć przy okazji pojęcie synbiotyków. Stanowią one połączenie probiotyku z prebiotykiem, więc ich działanie polega na sumowaniu korzyści drobnoustrojów i substancji poprawiających procesy trawienia.
Kiedy brać probiotyki?
Preparaty probiotyczne powinny być podawane w odstępach kilkugodzinnych (co najmniej 2 godziny) od podania antybiotyku. Jak najbardziej można je stosować w celach profilaktycznych. Jeśli probiotyk nie jest stosowany podczas antybiotykoterapii - pora jego zażywania jest dowolna.
Odstępstwem od reguły jest lek Enterol, który można przyjmować wraz z antybiotykiem:
Dlaczego warto stosować probiotyki?
Probiotyki, zapewniając prawidłową florę bakteryjną przewodu pokarmowego, pozytywnie wpływają na proces trawienia. Ułatwiają wchłanianie witamin i mikroelementów, zwiększają odporność na zakażenia. Mogą odegrać kluczową rolę w leczeniu alergii i nietolerancji pokarmowych.
Probiotyki i prebiotyki - zastosowanie
Omawiane substancje mają szerokie zastosowanie, m.in. w celach:
- profilaktyki schorzeń przewodu pokarmowego,
- wspomagania leczenia chorób jelit,
- zapobiegania i leczenia nietolerancji i alergii pokarmowych,
- wspomagania prawidłowej pracy przewodu pokarmowego,
- wspomagania odporności organizmu,
- obniżenia poziomu cholesterolu,
- leczenia chorób wrzodowych żołądka i dwunastnicy,
- leczenia biegunek infekcyjnych i biegunek po antybiotykoterapii,
- neutralizowania toksyn wydzielanych przez bakterie gnilne, bytujące w przewodzie pokarmowym.
Probiotyki dla dzieci
Coraz więcej badań pokazuje, że probiotyki mogą odgrywać dużą rolę w leczeniu alergii, atopowego zapalenia skóry i astmy u dzieci.
Inne zastosowania probiotyków
Probiotyki znamy głównie jako suplementy do stosowania doustnego w celu odbudowy flory bakteryjnej jelit. Jednak nie tylko przewód pokarmowy jest bogaty w prawidłową, niezbędną florę bakteryjną. Probiotyki znajdują również zastosowanie w ginekologii w postaci globulek dopochwowych w profilaktyce i leczeniu zaburzeń bakteriologicznych pochwy.
Zobaczcie, czy lekarze chętnie wypisują leki... Nasza ukryta kamera sprawdziła to: