Poparzone podniebienie charakteryzuje przede wszystkim dotkliwy ból, ponieważ śluzówka jamy ustnej jest bardzo wrażliwa. Jeśli pojawia się rana, dyskomfort jest znacznie większy. Na tego rodzaju uraz narażeni są zarówno dorośli, jak i dzieci, dla których objawy są szczególnie dotkliwe. Warto wiedzieć jak postępować w takich sytuacjach.
Poparzone podniebienie – objawy
Poparzone podniebienie jest najczęściej wynikiem kontaktu z substancją o wysokiej temperaturze lub chemikaliami, które mogą dostać się do jamy ustnej. Najczęściej dochodzi do nich w trakcie jedzenia lub picia. Wystarczy gorąca kawa lub herbata, aby podrażnić wrażliwe podniebienie. Niektórzy mogą w ten sposób zareagować również na zbyt dużą ilość ostrych przypraw, np. pieprzu czy papryczki chilli. Są też sytuacje, w których przez przypadek dochodzi do połknięcia żrących środków lub płynów, które nie znajdują się we właściwie zabezpieczonych butelkach czy opakowaniach. Na taki wypadek narażone są głównie dzieci. Najczęściej wraz z oparzeniem podniebienia i bolesnością jamy ustnej dochodzi wówczas do poparzenia przełyku, co jest bardzo niebezpieczną sytuacją i wymaga natychmiastowej konsultacji z lekarzem.
Po spożyciu gorących napojów lub potraw najczęstszymi objawami są nadwrażliwość i pieczenie, a niekiedy dotkliwy ból. Przy silnej reakcji może wystąpić jednocześnie ból gardła i języka. Podrażniona błona śluzowa zmienia się, staje się zaczerwieniona, mogą tworzyć się pęcherze. Niestety w tego rodzaju przypadkach dolegliwości nie ustąpią po odizolowaniu od substancji drażniącej, a mogą utrzymywać się nawet do kilku dni. Dłużej, jeśli są wynikiem działania chemikaliów.
W jaki sposób usunąć ciało obce z gardła? Jak pomóc choremu? Zobacz:
Co stosować na poparzone podniebienie?
Dobrze wiedzieć, co podać na poparzone podniebienie i jak nie pomylić go z aftą lub reakcją alergiczną np. na substancje używane przez stomatologów lub te, z których wykonane są protezy. To, jak leczyć poparzone podniebienie, zależy od przyczyny. Jeśli uszkodzenie wywołała wysoka temperatura, można skorzystać z domowego sposobu i włożyć do ust kostki lodu (nie zaleca się w przypadku dzieci). W podobny sposób będzie działać zimna woda.
Jeśli doszło do zranienia śluzówki, dobrze kupić w aptece maść na afty, która dostępna jest bez recepty. W przypadku oparzeń u dzieci przydatne mogą okazać się również inne leki i maści o działaniu przeciwbólowym. Rana na podniebieniu wyklucza założenie opatrunku. Dlatego warto przygotować napar z siemienia lnianego. W tym celu łyżkę nasion siemienia należy zalać szklanką gorącej wody i odstawić na 15 min, a następnie popijać w niewielkich ilościach przez cały dzień). Zadziała także napar z malwy – do szklanki wrzuca się kilka suszonych płatków i na około 15 min zalewa wrzątkiem, po czym trzyma pod przykryciem. Tak przygotowane płyny mają właściwości powlekające śluzówkę i w ten sposób izolują ją od czynników zewnętrznych. Pożądany efekt da także płukanka z soli, która ma działanie antybakteryjne i odkażające. Do jej sporządzenia wystarczy rozpuścić pół łyżeczki soli (np. kuchennej) w szklance letniej wody. Tak przygotowanym płynem należy płukać jamę ustną.
Jeśli przyczyną bólu jest kontakt z chemikaliami, konieczna jest wizyta u lekarza, zwłaszcza jeśli problem dotyczy najmłodszych. Należy pamiętać, że domowe leczenie oparzeń jest możliwe wyłącznie w przypadku miejscowych, niewielkich podrażnień błon śluzowych. Poważniejsze oparzenia w obrębie jamy ustnej powinny być konsultowane z lekarzem zawsze ze względu na sąsiedztwo struktur oddechowych i nerwowych.
Poparzone podniebienie – bąble
Bąble na poparzonym podniebieniu mogą być wynikiem działania bardzo wysokiej temperatury lub reakcją na chemiczną substancję o wysokim stężeniu. Zazwyczaj pomagają na nie maści łagodzące i przeciwbólowe. Jeśli jednak utrzymują się przez okres dłuższy niż 10–14 dni, konieczna jest wizyta u lekarza. Jest to objaw charakterystyczny również dla rozwijającego się procesu nowotworowego i zawsze należy wykluczyć tę przyczynę.
Wszelkie wyczuwane pod językiem pęcherzyki, krostki, grudki czy guzki mogą doprowadzić do zmian w jamie ustnej, np. owrzodzeń lub nadżerek, które pozostawiają po sobie blizny. Wykluczyć należy również aftozę, której przyczyny nadal nie są do końca poznane. Z obserwacji specjalistów wynika jednak, że afty najczęściej pojawiają się w momentach spadku odporności organizmu, mogą być następstwem urazów mechanicznych i alergii pokarmowych (również działania podrażniających jamę ustną substancji), a także zbyt energicznego szczotkowania zębów lub źle dopasowanych protez. Afty to bolesne wykwity skórne, które mogą przeszkadzać w mówieniu i jedzeniu, a niekiedy powodować nawet gorączkę i powiększenie węzłów chłonnych. Jeśli nie ustępują po zastosowaniu odpowiednich maści dostępnych w aptece bez recepty, należy udać się do lekarza.