Wirusem HSV (Herpes simplex virus) zarażonych jest ok. 70–95% populacji na świecie. U niemal 80% zakażenie ma przebieg bezobjawowy. Wirus przenosi się drogą kropelkową, przez dotyk i kontakty płciowe. Wykwity pojawiają się u dorosłych i dzieci w okresach obniżonej odporności. Wiele osób uważa, że opryszczka jest objawem ciąży, ze względu na znaczny spadek odporności w tym czasie. Tymczasem opryszczka w ciąży stanowi zagrożenie dla nienarodzonego dziecka, zwłaszcza w przypadku wystąpienia odmiany waginalnej. O opryszczce należy poinformować lekarza, który zaleci odpowiednie leczenie.
Jak skutecznie walczyć z opryszczką? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Opryszczka a ciąża – rodzaje opryszczki
Istnieją 2 odmiany opryszczki – wargowa i narządów płciowych. Opryszczką na ustach można zarazić się drogą kropelkową, a także przez dotyk, np. pocałunek, picie z jednego kubka czy jedzenie tymi samymi sztućcami. Do zakażenia dochodzi tylko wtedy, gdy u nosiciela opryszczka jest widoczna. Wywołuje ją wirus HSV1, który bytuje w komórkach nerwowych i pozostaje w ludzkim organizmie na zawsze. Objawy w postaci pęcherzyków pojawiają się w trakcie chorób zakaźnych, silnego stresu, a także podczas ciąży i innych stanów związanych ze spadkiem odporności.
Opryszczka narządów płciowych i okolic odbytu wywoływana jest przez wirus HSV2. Można się nim zarazić poprzez kontakty seksualne. U kobiet zmiany występują na błonie śluzowej pochwy, sromu i szyjki macicy. Pęcherzyki są swędzące i bolesne, a ich pojawienie się w trakcie ciąży stanowi wskazanie do cesarskiego cięcia, ponieważ podczas porodu naturalnego dziecko może zarazić się wirusem.
Objawy opryszczki na ustach
Pojawienie się opryszczki wargowej zwiastowane jest przez mrowienie występujące w okolicy warg lub nosa. Po 2–3 dniach widoczne jest zaczerwienienie, któremu towarzyszy lub pieczenie. Przebarwienie zmienia się w pęcherzyk lub kilka pęcherzyków wypełnionych płynem. Po ich pęknięciu płyn wycieka, a zmiana ulega zasuszeniu. Strupek znika najczęściej po kilku dniach, a niekiedy dopiero po 2 tygodniach. U osób z obniżoną odpornością aktywacja wirusa może być bardzo częsta.
Opryszczka narządów płciowych w ciąży
Opryszczka genitalna w ciąży najczęściej występuje na narządach płciowych i odbytnicy. Objawia się pęcherzem lub pęcherzykami, które pękają i przybierają formę swędzących, bolesnych owrzodzeń. Pojawieniu się pierwszych zmian towarzyszy często silny ból, powiększone węzły chłonne i gorączka. Dolegliwości bólowe utrzymują się około 2 tygodni. W rzadkich przypadkach opryszczka genitalna może nie dawać żadnych objawów.
Opryszczka w ciąży – co stosować?
Wirus HSV1, który odpowiada za opryszczkę wargową, nie jest groźny dla nienarodzonego dziecka. Problem pojawia się wtedy, gdy w trakcie ciąży kobieta zostanie zakażona tym wirusem. Pierwsze zakażenie opryszczką w ciąży na ustach zawsze wymaga podjęcia leczenia przeciwwirusowego, ponieważ może być niebezpieczne dla płodu. Najniebezpieczniejsza jest opryszczka w pierwszym trymestrze ciąży, ponieważ może wywołać poronienie lub wady rozwojowe u dziecka. Zakażenie wirusem HSV1 w ostatnim trymestrze ciąży może przyczynić się do przedwczesnego porodu. Leczenie przeciwwirusowe opryszczki w ciąży skutecznie obniża ryzyko uszkodzeń płodu.
Ciężarna, będąca nosicielką wirusa HSV2, musi poinformować o tym lekarza prowadzącego. Wówczas może on pod koniec ciąży zastosować profilaktyczne leczenie przeciwwirusowe lub podjąć decyzję o przeprowadzeniu carskiego cięcia. Przy porodzie naturalnym może dojść do zakażenia dziecka wirusem HSV2, ponieważ noworodek nie ma jeszcze odpowiednio wykształconego układu odpornościowego. Atak wirusa opryszczki u tak małego dziecka wywołuje zmiany w układzie nerwowym prowadzące do utraty wzroku, rozległych zmian skórnych, zapalenia opon mózgowych, a nawet do śmierci.
Co na opryszczkę w ciąży? Domowe sposoby
Leczenie domowe wirusa opryszczki wargowej w ciąży obejmuje przede wszystkim wzmacnianie odporności i zapobieganie przeziębieniom. Do aktywacji wirusa opryszczki w ciąży dochodzi również w efekcie nadmiernej ekspozycji na promieniowanie słoneczne oraz urazów mechanicznych skóry i błon śluzowych. Z tego względu należy unikać inwazyjnych zabiegów dermatologicznych i kosmetycznych, np. peelingów.
Domowe leczenie opryszczki w ciąży jedynie maskuje objawy zakażenia, dlatego nie jest skuteczne. Zawsze należy poinformować lekarza o zakażeniu wirusem, ponieważ tylko on może podjąć decyzję o wdrożeniu leczenia przeciwwirusowego. Domowe sposoby na złagodzenie objawów to m.in.:
- przykładanie wacika nasączonego octem,
- przykładanie do zmian plasterka cytryny,
- okłady z cebuli lub czosnku,
- smarowanie zmian naparem z rumianku, mięty, szałwii lub czarnej herbaty.
Metody te pozwalają zasuszyć pęcherzyki, ale nie osłabiają wirusa. Nie są też skuteczne w opryszczce genitalnej.
