Wirus opryszczki zwykłej, znany również jako HSV (ang. Herpesvirus - HSV), wywołuje zakażenie występujące w różnych częściach ciała, najczęściej na narządach płciowych lub ustach. Istnieją dwa rodzaje wirusa opryszczki zwykłej.
Opryszczka na ustach (wargowa) - objawy zakażenia
Zakażenia opryszczką na ustach są powszechne. Mogą to być infekcje pierwotne (występujące pierwszy raz w życiu) lub nawracające (uaktywniają się pod wpływem wielu czynników, w tym stresogennych, menstruacyjnych, infekcyjnych, urazowych czy środowiskowych).
Opryszczka na ustach (wargowa) objawia się pęcherzami i owrzodzeniami na ustach, języku lub dziąsłach. Opryszczka może przebiegać bezobjawowo, tzn. nie powodować żadnych objawów. Bezobjawowe zakażenie występuje dwukrotnie częściej niż z objawami. Objawy w ustach (na wargach) mogą być spowodowane głównie przez 2 typy wirusa Herpes: typ 1 (HSV-1), który powoduje 80% przypadków zakażeń jamy ustnej, i typ 2 (HSV-2), który wywołuje 20% pozostałych przypadków. Wirus opryszczki zwykłej typu 1 powoduje pierwotną opryszczkę jamy ustnej w postaci zapalenia dziąseł. Czasami staje się utajony i może okresowo powracać. Natomiast HSV-2 powoduje opryszczkę narządów płciowych i czasami chorobę jamy ustnej, która jest klinicznie podobna do zakażenia HSV-1.
Zobacz także: Sposoby na opryszczkę w warunkach domowych – maści, pasta do zębów
Infekcje wirusem opryszczki zwykle występują w dzieciństwie lub młodości, chociaż sporadyczne przypadki obserwuje się też u osób starszych. Powtarzające się zakażenia HSV-1 zwykle występują przez całe życie i są wywoływane zwłaszcza przez stres, choroby, zaburzenia układu immunologicznego lub inne czynniki. Opalanie na plaży lub w solarium może powodować nawrót zmian na ustach (wargach). Ochrona przed słońcem, poprzez użycie kapelusza lub przebywanie w cieniu, oraz stosowanie środków i preparatów w celu ochrony przeciwsłonecznej może zmniejszyć częstotliwość nawrotów.
Objawy opryszczki na ustach trwają przez 2-3 tygodnie. Ból, pieczenie, mrowienie lub świąd występuje w miejscu zakażenia przed pojawieniem się owrzodzeń. Pęcherze szybko pękają i pojawiają się małe, płytkie, szare owrzodzenia na czerwonym obszarze. Po kilku dniach przysychają i wydają się bardziej żółte.
Opryszczka na ustach - skuteczne metody leczenia
Opryszczka nie stwarza zagrożenia, ale powikłania nią wywołane mogą być groźne dla zdrowia. Dlatego należy ją leczyć i dążyć do zapobiegania nawrotom. Celem leczenia jest zapewnienie pacjentowi komfortu i zapobieganie wtórnym zakażeniom. Nie ma skutecznego lekarstwa na opryszczkę jamy ustnej, ale istnieją leki przeciwwirusowe, które pomagają zmniejszyć występowanie objawów i nasilenie bólu wywołanego przez pęcherze lub owrzodzenia. Jeśli podjęta zostanie decyzja o zastosowaniu ogólnoustrojowego leczenia przeciwwirusowego, należy je jak najszybciej rozpocząć, aby zmniejszyć rozmiar, nasilenie i czas trwania zmian opryszczkowych. Najczęściej stosowanym lekiem przeciwwirusowym w leczeniu owrzodzenia jamy ustnej jest acyklowir. Działa on najlepiej, jeśli zacznie być przyjmowany na początkowym objawowym etapie choroby. Jeżeli często dochodzi do owrzodzenia jamy ustnej, może zaistnieć konieczność przyjmowania tych leków długotrwale.Profilaktyczne stosowanie leków przeciwwirusowych może być wskazane u pacjentów, u których wystąpiło 6 lub więcej nawrotów rocznie, czy też u osób, u których występują powtarzające się obrzęki wywoływane przez opryszczkę.
Leczenie obejmuje również przyjmowanie leków przeciwbólowych w celu zniwelowania dyskomfortu. Ponadto lekarz może przepisać leki miejscowo znieczulające, takie jak lidokaina, w celu złagodzenia bólu, aby można było spożywać posiłki. Należy pamiętać, że leki te nie przyspieszają gojenia się zmian. Każde leczenie farmakologiczne powinno być skonsultowane z lekarzem.
Zobacz także: Opryszczka w ciąży – rodzaje opryszczki i sposoby leczenia
Ciężkie zakażenia lub powikłania choroby (np. zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych) występują częściej u niemowląt, noworodków i osób z obniżoną odpornością (zapalenie spojówki i rogówki) wówczas może w ich przypadku być konieczna hospitalizacja. W celu zapobiegania rozprzestrzenieniu się zakażenia na inne narządy należy unikać dotykania śliny, skóry lub błon śluzowych, które mają obrzęk lub stan zapalny. Obrzęki i inne objawy opryszczki jamy ustnej przy odpowiednim leczeniu mogą zostać zaleczone w ciągu 2-3 tygodni. W celu złagodzenia bólu można zastosować zimne kompresy lub solanki na obszar zmian opryszczkowych. Należy unikać gorących napojów, pikantnej i słonej żywności oraz owoców cytrusowych. Ponadto zaleca się spożywanie płynnej, zróżnicowanej diety. Zapobieganiu rozprzestrzenianiu się wirusa na inne obszary ciała może pomóc delikatnie płukanie jamy ustnej antyseptykami z wodą oraz unikanie bezpośredniego kontaktu z owrzodzeniami, w tym korzystania z rzeczy osób, które mają opryszczkę jamy ustnej.
Zobacz także video: Jak skutecznie pozbyć się opryszczki?