Opieńka to grzyb, który został sklasyfikowany dopiero w latach 70-tych. Grzyb tak naprawdę uznawany jest pasożyta, gdyż żeruje na drzewach. Wywołuje u nich chorobę nazywaną opieńkowa zgnilizną korzeni, która ostatecznie prowadzi do obumarcia rośliny. Na szczęście grzyb jest niebezpieczny tylko dla roślin i ludzie mogą jeść opieńka bez obaw o własne zdrowie. Warto jednak zaznaczyć, że do celów spożywczych wykorzystuje się jedynie kapelusz grzyba, który smakiem przypomina ser camembert.
Grzyb nie cieszy się dużą popularnością wśród grzybiarzy. Ci mniej doświadczeni mylą go z maślanką wiązkową, która choć nie jest trująca, zjedzona może wywołać problemy z układem pokarmowym.
Zjedzenie surowej opieńki może wywołać wzdęcia, bóle brzucha oraz wymioty.
Opieńka – jak wygląda?
Występują dwa rodzaje opieńki jadalnej – ciemna i bezpierścieniowa. Opieńka ciemna ma czerwonobrązowym lub cielistym kapelusz. Jego średnica może wynosić nawet 8 centymetrów. Młode grzyby są delikatnie wypukłe, starsze robią się zdecydowanie bardziej wklęsłe. Najbardziej charakterystyczną cechą kapelusza są specyficzne łuski, które pokrywają praktycznie cały kapelusz. Trzon grzyba osiąga od 4 do 12 cm, a jego średnica wynosi zazwyczaj 2 cm. Opieńka ciemna porasta głównie w lasach iglastych (świerkowym lub jodłowym) i można spotkać niemal w całej Europie. Najlepiej nadaje się do marynowania lub smażenia.
Opieńka bezpierścieniowa ma rdzawobrązowy lub żółtokarmelowy kapelusz i delikatnie podwinięty. Średnica kapelusza waha się w przedziale od 2 do 10 cm. Trzon grzyba jest cienki i wysoki (może mierzyć nawet 15 centymetrów). Opieńka bezpierścieniowa rośnie przede wszystkim w lasach bukowych i – w porównaniu z innymi gatunkami grzybów – spotykana jest stosunkowo rzadko.
Opieńka – wartości odżywcze
Grzyby zawierają przede wszystkim białko oraz witaminy z grupy B. najwięcej mają witaminy B1 i B2, które poza korzystnym wpływem na wygląd skóry, włosów czy paznokci wspomagają działanie układu nerwowego i łagodzą skutki stresu.
Dodatkowo wykazują działanie przeciwzapalne oraz bakteriobójcze. Opieńka zawiera także trochę fosforu, wapnia oraz sodu. Niektóre badania sugerują, że grzyb może mieć korzystny wpływ na czynność serca i ukrwienie kończyn i mózgu.
Opieńki zawierają 15 różnych aminokwasów, błonnik pokarmowy oraz beta-glukan. Ten ostatni składnik poprawia trawienie, obniża poziom cukru we krwi chroni przed rozwojem cukrzycy typu 2.
Zobacz film i dowiedz się wszystkiego o grzybach
Opieńka – jak ją podawać?
W przypadku opieńki obróbka termiczna ma kluczowe znaczenie. Jeśli proces ten zostanie przeprowadzony nieprawidłowo, szkodliwe substancje mogą pozostać w grzybie i wywołać szereg dolegliwości. W pierwszej kolejności zebrane grzyby trzeba bardzo dokładnie umyć i odkroić trzony, których się nie je. Umyte kapelusze zaleca się gotować przez co najmniej 5 minut, nie można wdychać ich oparów, gdyż może to wywołać bóle głowy. Po obgotowaniu opieńki nadają się do dalszej obróbki - np. smażenia lub marynowania.
W polskiej kuchni opieńki najczęściej dodawane są sosów lub zup. Można go także marynować, suszyć czy dodawać do sałatek. Doskonale komponują się też z potrawami mięsnymi.
Przepis na duszone opieńki
- 0,5 - 1kg opieniek
- 2 cebule
- listek laurowy
- ziele angielskie
- świeży mielony pieprz
- olej do smażenia
- sól
Grzyby należy przebrać, oczyścić i umyć. Podzielić na mniejsze części, jeżeli mamy duże grzyby. Umyte grzyby wrzucamy do gotującej się wody i gotujemy przez 30 - 60 min. Grzyby podczas gotowania zmienią kolor i jest to zupełnie normalne. Ugotowane opieńki należy odcedzić. Cebulę obrać, pokroić w piórka, dodać przyprawy i dusić do miękkości. Na koniec dodać opieńki i dusić jeszcze ok 15 min. Grzyby duszone doprawić solą i pieprzem.
Przepis pochodzi ze strony przyślijprzepis.pl
