Ocet balsamiczny ma nie tylko zastosowanie w kuchni, ale jest też używany jako lekarstwo. Jego zdrowotne właściwości doceniane były już w średniowieczu. Popularność zdobył w XV w., kiedy to zaczęto go używać jako leku na dolegliwości żołądkowe, a także formę odtrutki podczas epidemii dżumy.
Ocet balsamiczny – skąd się bierze?
Oryginalny ocet balsamiczny powstaje z białych lub czerwonych winogron, które należą do określonych szczepów. Otrzymany z nich moszcz zostaje następnie poddany procesowi gotowania, w wyniku którego nie tylko się zagęszcza, ale też podnosi się w nim o około 40% stężenie cukrów oraz składników kwasowych. Wtedy też płyn zmienia swoją barwę na niemal czarną. Gęstą ciecz przelewa się kolejno do różnych beczek, które wykonane są z wielu gatunków drzew, m.in.: dębu, kasztanowca, wiśni i jałowca. W nich substancja wystawiana jest na różne temperatury, które potęgują zachodzące w niej procesy, w wyniku których otrzymuje swój charakterystyczny smak i aromat. Ponadto ciecz nieustannie paruje – jej objętość zmienia się o około 10% w ciągu roku i jest przelewana do coraz mniejszej beczki oraz uzupełniana świeżym koncentratem. W ten sposób powstaje Tradycyjny Ocet Balsamiczny, który jest nazwą własną oryginalnego towaru, produkowanego z dbałością o metodę. Najbardziej ceniony ocet ma zazwyczaj około 12 lat i do powstania 1 l zużywa się aż 145 kg surowych winogron Trebbiano lub Lambrusco.
Obecnie ta cenna substancja powstaje też z użyciem nowoczesnej linii przemysłowej, ale w produkcji masowej składa się głównie z gotowych, zagęszczonych półproduktów, co znacznie skraca czas jej wytwarzania i osłabia jej lecznicze właściwości.
Jakie właściwości posiada ocet balsamiczny?
Właściwości octu balsamicznego bardzo szybko uczyniły z czarnego i gęstego syropu produkt określany jako ekskluzywny. Zawiera on duże ilości przeciwutleniaczy chroniących przed szkodliwym działaniem wolnych rodników oraz niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu pierwiastki, m.in. potas, magnez i fosfor. Regularne zażywanie octu balsamicznego wspomaga funkcjonowanie jelit i poprawia pracę układu pokarmowego. Ma on ponadto właściwości łagodzące np. niestrawność czy biegunkę. Badania potwierdziły także jego korzystny wpływ na układ krążenia – zmniejsza ryzyko powstawania płytek miażdżycowych i chroni przed rozwojem tej choroby. Reguluje również ciśnienie krwi, wpływa na prawidłową pracę serca i obniża poziom cholesterolu.
Ocet balsamiczny ogranicza ryzyko wystąpienia infekcji, zwłaszcza tych o podłożu grzybiczym, ponieważ minimalizuje rozwój pleśniawek i drożdży. Jego regularne spożywanie poprawia też kondycję włosów, skóry i paznokci. Jest wskazany zwłaszcza dla osób, których cera nosi widoczne oznaki zmęczenia i jest mało promienna. Wzmacnia też łamliwe paznokcie i przyspiesza regenerację zniszczonych włosów.
Ocet balsamiczny – do czego można go stosować?
Przez wzgląd na jego specyficzny słodko-kwaśny smak wiele osób może zastanawiać się, do czego stosować ocet balsamiczny. Odpowiedź jest prosta – może być zdrowym dodatkiem do większości potraw, np. sałatek (przyrządzanych zarówno na słodko, jak i na słono), warzyw (sałata lodowa, pomidory, ogórki), makaronów czy mięs. Bardzo dobrze komponuje się również ze słodkimi deserami, np. jako polewa do lodów. Jego charakterystyczny smak wzbogaca smak dań tzw. słodko-wytrawnych, ale należy pamiętać, aby dodawać go w niewielkich ilościach, aby nie zdominował potrawy. Dobrze też smakuje z owocami, np. truskawkami, brzoskwiniami czy mango.
Przy zakupie produktu zawsze należy zwrócić uwagę na skład – zwłaszcza na to, aby wybrany ocet nie był barwiony karmelem ani sztucznie dosładzany sokiem jabłkowym lub cukrem. Dlatego też najlepiej spożywać produkty ekologiczne, bez dodatku substancji konserwujących, pochodzące ze sprawdzonych źródeł. Ich cena jest oczywiście wyższa, ale kupujący ma pewność, że płaci za pełnowartościowy produkt z naturalnych substancji, które wykazują właściwości lecznicze.
Ocet balsamiczny – kalorie
W 100 g octu balsamicznego zawartych jest około 88 kalorii. Ponieważ stosowany jest w niewielkich ilościach i zazwyczaj odmierzany bywa za pomocą łyżeczki, należy pamiętać, że 1 łyżeczka syropu, czyli 3 g, to około 3 kcal. Jego znacznie ważniejszą zaletą niż niska kaloryczność jest to, że sprzyja odchudzaniu i powinien być włączony do diety przez osoby, które chcą zrzucić zbędne kilogramy. Regularne spożywanie ciemnego syropu przyczynia się do poprawy pracy jelit, przez co przyspiesza spalanie tłuszczów i absorpcję toksyn. Wspomaga trawienie i metabolizm, stąd jest pożądanym dodatkiem do lekkostrawnych potraw, które stanowią podstawę diety odchudzającej.