Ciąża biochemiczna to rodzaj wczesnego poronienia. Ze względu na czas, w którym nastąpiło poronienie, wyróżnia się: poronienie wczesne – do 12. tygodnia ciąży, oraz późne – po 12. tygodniu. Każde poronienie po 10. tygodniach od zapłodnienia i zagnieżdżenia zarodka w macicy wymaga wizyty u lekarza i oczyszczenia macicy z pozostałości tkanek. Im ciąża bardziej zaawansowana, tym poronienie wywołuje w ciele (gospodarka hormonalna) i psychice kobiety większe spustoszenie.
Co to jest ciąża biochemiczna?
Kobiety starające się o dziecko powinny zadać sobie pytanie, co to jest ciążą biochemiczna, by nie panikować, gdy usłyszą taką diagnozę od swojego lekarza. Ciąża biochemiczna to obumarcie zarodka do 6. tygodnia od zapłodnienia. Zwykle organizm sam wydala obumarły zarodek razem z krwią. Może to wyglądać jak krwawienie miesiączkowe, tyle że pojawia się po terminie spodziewanej miesiączki. Taki „spóźniony okres” często nawet nie jest brany pod uwagę jako ciąża biochemiczna, a fakt, że doszło do zapłodnienia, pozostaje niezauważony.
Ciąża biochemiczna faktycznie ciążą nie jest, bo zarodek obumiera i zostaje wydalony jeszcze przed zagnieżdżeniem w macicy. Inna nazwa ciąży biochemicznej to poronienie biochemiczne. Od poronienia samoistnego wczesnego różni się tym, że w ciąży biochemicznej zarodek nie zagnieżdża się w macicy, a w poronieniu samoistnym wczesnym – przeważnie tak. Poronienie biochemiczne obejmuje okres wyłącznie do 6. tygodni po zapłodnieniu, a poronienie samoistne wczesne – do 12. tygodnia ciąży.
Objawy ciąży biochemicznej: pozytywny test i nieobecność zarodka w USG
Ciąża biochemiczna często pozostaje niezauważona, a poronienie brane jest za spóźnioną miesiączkę. Ciąża biochemiczna objawy jednak daje – to przede wszystkim pozytywny test ciążowy i brak zarodka w obrazie ultrasonograficznym (USG). Kobieta planująca zajście w ciążę zwykle monitoruje swój stan i wszelkie opóźnienia początku cyklu miesiączkowego weryfikuje. W przypadku ciąży biochemicznej wynik testu ciążowego jest pozytywny. Jednak w badaniu przezpochwowym USG i podczas badania ginekologicznego lekarz stwierdza, że zarodka w macicy nie ma. Zwiększone stężenie gonadotropiny kosmówkowej, czyli beta-HCG, wykrywane przez test ciążowy w ciąży biochemicznej jest dotychczas przez naukę niewyjaśnione.
Od około 50 do 60% wszystkich ciąż to ciąże biochemiczne. Sporządzenie dokładnych statystyk jest problematyczne, ponieważ jedyne objawy ciąży biochemicznej wyglądają dla kobiety naturalnie i pozostają niezauważone. Podwyższony poziom beta-HCG nie zawsze oznacza ciążę, czasem jest skutkiem poważnych chorób nowotworowych.
Ciąża biochemiczna – przyczyny: wady zarodka, problemy z zagnieżdżeniem
Bezpośrednią przyczyną ciąży biochemicznej najczęściej są poważne wady rozwojowe zarodka lub przeszkody w jego zagnieżdżeniu się w macicy. Organizm wadliwemu zarodkowi nie pozwala na zagnieżdżenie w macicy i go wydala. Przyczyny ciąży biochemicznej można upatrywać też w niewłaściwej budowie komórek rozrodczych – ciążą biochemiczną jest zapłodniona pusta komórka jajowa, która nie ma szansy na jakikolwiek rozwój.
Inne możliwe przyczyny ciąży biochemicznej to:
- tuż za zapłodnieniu zachorowanie na świnkę, różyczkę, grypę, toksoplazmozę lub inne poważne infekcje, w tym układu moczowego i w obrębie narządów płciowych,
- zbyt duży wysiłek fizyczny,
- nieprawidłowa budowa narządów rodnych,
- blizny i zmiany śluzówki, w tym po przebytych operacjach i zabiegach czy w wyniku chorób takich jak endometrioza, a także po wcześniejszych poronieniach czy terminacji ciąży,
- nadużywanie alkoholu i środków odurzających (narkotyków, dopalaczy), nałóg nikotynowy,
- anemia.
Przyczyną ciąży biochemicznej może być też ogólny zły stan zdrowia kobiety, w tym przemęczenie, dieta niezaspokajająca dziennego zapotrzebowania energetycznego i uboga w witaminy oraz minerały, długotrwały, silny stres, nadwaga lub otyłość czy brak aktywności fizycznej.
Ciąża biochemiczna i co dalej? Leczenie, ciąża biochemiczna a kolejna ciąża
Poronienie biochemiczne przeważnie przebiega niezauważenie i nie wymaga żadnego leczenia. Zapłodniona komórka jajowa nie zdążyła się zagnieździć ani rozwinąć, więc organizm usuwa ją w całości. Natomiast wizyta u lekarza i tzw. łyżeczkowanie, czyli oczyszczenie macicy z pozostałych tkanek, konieczne jest w przypadku poronienia zagnieżdżonego zarodka, np. w samoistnym poronieniu wczesnym.
A co dalej po ciąży biochemicznej? Organizm wraca do normy bardzo szybko i jest gotowy do kolejnych prób w staraniach o dziecko. Ciąża po ciąży biochemicznej możliwa jest w kolejnym, a nawet jeszcze w tym samym cyklu miesiączkowym. Ciąża biochemiczna po in vitro zdarza się często i również nie wymaga leczenia.
Każde krwawienie w ciąży powinno skłonić pacjentkę do wizyty u ginekologa, który wytłumaczy jej tę konkretną sytuację. Dodatkowo w ciąży nie może wystąpić miesiączka, może być jedynie nieprawidłowe krwawienie z dróg rodnych u ciężarnej lub poronienie. Ciąża biochemiczna to wczesna ciąża poroniona. Krwawienie jakie wówczas występuje technicznie rzecz biorąc jest poronieniem, a nie miesiączką - choć dla pacjentki wygląda jak spóźniona miesiączka. Dodatkowo występują inne przyczyny opóźnienia miesiączki - niezwiązane z ciążą. Wtedy test ciążowy jest negatywny.