Jedną z najczęstszych przyczyn bólu w klatce piersiowej jest nerwoból międzyżebrowy. Wynika on z pobudzenia włókien nerwowych czuciowych znajdujących się w nerwach międzyżebrowych. Ból może mieć charakter ostry, rwący oraz szarpiący. Neuralgia międzyżebrowa może ustąpić samoistnie po kilku dniach i zwykle nie wymaga leczenia. Jednak każdy ból w klatce piersiowej wymaga dokładnej diagnostyki, ponieważ może być oznaką poważnych stanów chorobowych.
Nerwoból międzyżebrowy – przyczyny
Neuralgia międzyżebrowa wywołana jest uszkodzeniem nerwów międzyżebrowych lub uciskiem na nerwy międzyżebrowe. Miejscem, w którym najczęściej dochodzi do ucisku, jest kręgosłup. Korzenie nerwowe przechodzą przez otwory między kręgami i jeśli są one zbyt małe, dochodzi do ucisku. Jest on przyczyną bólu, którego lokalizacja zależy od tego, na jakiej wysokości doszło do zwężenia.
Nerwobóle pod żebrami mają różną etiologię, dlatego diagnostyka nie jest łatwa. Do najczęstszych przyczyn dolegliwości bólowych zalicza się:
- dyskopatie – choroby krążka międzykręgowego, np. wypadnięcie dysku,
- zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa w odcinku piersiowym,
- skrzywienie kręgosłupa, np. skoliozę,
- zapalenie lub skurcze mięśni międzyżebrowych,
- guzkowate zapalenie tętnic,
- urazy klatki piersiowej,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- toczeń rumieniowaty układowy,
- ucisk nerwów międzyżebrowych, np. przez guzy nowotworowe,
- półpaśca lub inne choroby zakaźne,
- niedoczynność tarczycy,
- cukrzycę,
- zatrucia alkoholem, metalami ciężkimi, toksynami bakteryjnymi lub niektórymi lekami,
Niekiedy przyczyną neuralgii międzyżebrowej jest długotrwałe przebywanie w jednej pozycji.
Neuralgia międzyżebrowa – objawy
Nerwoból żebrowy daje dość charakterystyczne objawy, dzięki którym można go rozpoznać nawet bez specjalistycznych badań. Przede wszystkim jest on silny i wyraźnie zlokalizowany, co oznacza, że obejmuje określoną część ściany klatki piersiowej. Obszar, w którym odczuwane są dolegliwości, może być niewielki i objąć np. tylko niewielki punkt, dający się przykryć 1 lub 2 palcami. Wówczas ma zawsze charakter kłujący.
Nerwoból międzyżebrowy może dotyczyć pleców oraz bocznej lub tylnej ściany klatki piersiowej. Przy bólu klatki piersiowej konieczne jest sprawdzenie, czy dolegliwości nie są związane z chorobą wieńcową. Ból wieńcowy jest krótkotrwały, natomiast ból wynikający z neuralgii międzyżebrowej trwa kilka lub kilkanaście godzin, a nawet kilka dni.
Uczucie bólu związanego z neuralgią międzyżebrową nasila się podczas ruchów, w których uczestniczy ściana klatki piersiowej, np. w czasie kaszlu, przy braniu głębokiego oddechu, a także podczas skrętów tułowia. Intensywność bólu wzrasta w czasie uciskania żeber w miejscu odczuwania dolegliwości.
Nerwoból w żebrach zwykle występuje z jednej strony – obustronnie zdarza się bardzo rzadko. Oprócz dolegliwości bólowych mogą dodatkowo pojawić się: zaburzenia czucia w obszarze unerwionym przez dany nerw, wzmożona potliwość, zaczerwienienie skóry, uczucie drętwienia, a niekiedy również wzmożona potliwość.
Diagnostyka przyczyn nerwobólu międzyżebrowego
W diagnostyce neuralgii międzyżebrowej wykonywane są badania, które pozwalają określić przyczynę schorzenia i dobrać odpowiednie leczenie. Przy podejrzeniu ucisku na korzenie nerwowe najczęściej robiony jest rentgen kręgosłupa szyjnego i/lub piersiowego. Dzięki temu można dokładnie określić natężenie zmian zwyrodnieniowych oraz potwierdzić albo wykluczyć uszkodzenie tarcz międzykręgowych.
Jeśli neuropatia często nawraca i jest silna, a jej przyczyną nie są widoczne na zdjęciu rentgenowskim zmiany zwyrodnieniowe, konieczne jest wykonanie rezonansu magnetycznego. Badanie to pozwala uwidocznić miejsce i przyczynę ucisku korzeni nerwowych, np. przez wypuklinę jądra miażdżystego.
W diagnostyce nerwobóli międzyżebrowych stosuje się również elektromiografię i badanie odruchów neurologicznych. Pacjent musi ponadto wykonać morfologię, analizę moczu i inne badania pozwalające wykluczyć lub potwierdzić przyczynę dolegliwości, np. cukrzycę czy boreliozę.
Jak łagodzić nerwoból międzyżebrowy?
Rzadko występujące, krótkotrwałe nerwobóle można zmniejszyć, stosując dostępne bez recepty leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Jeśli przyczyną są schorzenia kręgosłupa, to należy odciążać kręgosłup za pomocą kołnierza lub gorsetu ortopedycznego. Leczenie neuralgii międzyżebrowej zawsze uzależnione jest od przyczyny dolegliwości. W przypadku wykrycia guza uciskającego na nerw, konieczne może być leczenie chirurgiczne. W niektórych przypadkach lekarz może zdecydować o podaniu leków przeciwpadaczkowych.
