Odpowiedni sposób odżywiania to jedna z głównych składowych zdrowego stylu życia, który warunkuje kondycję zdrowotną. Ogólnie przyjęto, że dieta powinna być zbilansowana i zrównoważona. Jednym z najpopularniejszych w ostatnim czasie sposobów odżywiania jest dieta Ornisha. To niemal całkowicie jarska dieta, której stosowanie bardzo korzystnie wpływa na układ krążenia.
Na czym polega dieta Ornisha?
Dieta Ornisha to sposób odżywiania opracowany przez zespół naukowców pod kierownictwem dr. Deana Ornisha, osobistego lekarza Billa Clintona. Zajmował się on szkoleniem kucharzy gotujących w Białym Domu, rezydencji Camp David i na pokładzie Air Force One, gdzie przebywał razem z rodziną ówczesny prezydent USA.
W diecie Ornisha z menu wyklucza się lub znacznie ogranicza wszelkie rodzaje i postacie mięsa, zmniejsza spożycie soli i kofeiny. Zasada przyświecająca diecie dr. Ornisha jest następująca: je się do momentu zaspokojenia głodu (nie powinno się przejadać), nie licząc przy tym kaloryczności posiłków, które przygotowane mogą być tylko z dozwolonych produktów.
Ten sposób odżywiania posiada wiele plusów – jest niskotłuszczowy, niskocholesterolowy, bogaty w błonnik. Niestety dieta ta przez wiele osób uważana jest za monotonną i bardzo restrykcyjną, a w przypadku tych, którzy nie mieli do czynienia z wegetarianizmem, komponowanie posiłków bywa kłopotliwe.
Co jeść, aby być wiecznie młodym? Zobaczcie na filmie:
Dieta dr. Ornisha – kategorie produktów spożywczych
W diecie Ornisha produkty spożywcze podzielone zostały na następujące kategorie:
- grupa pierwsza: produkty najzdrowsze – świeże, sezonowe, nie pochodzące z transportu, w tym: warzywa, owoce, nasiona roślin strączkowych, produkty sojowe, pełne ziarna zbóż, białko jaja, produkty mleczne beztłuszczowe,
- grupa druga: produkty zdrowe – roślinnego pochodzenia, mające więcej tłuszczów w swoim składzie, niż te z grupy pierwszej, w tym: awokado, orzechy, nasiona, oleje, warzywa w puszkach, produkty mleczne o 1% zawartości tłuszczu, napoje bezkofeinowe,
- grupa trzecia: produkty pośrednie – produkty mleczne o 2% zawartości tłuszczu, słodycze w umiarkowanej ilości, węglowodany rafinowane, miękkie margaryny, oleje o wysokim stosunku kwasów omega-6 do omega-3, owoce morza, śledź, łosoś, tuńczyk, dorsz,
- grupa czwarta: produkty mniej zdrowe – majonez, margaryna, pełnotłuste produkty mleczne, ciastka, ciasta, placki, drób,
- grupa piąta: produkty najmniej zdrowe – żółtko jaj, śmietana masło, czerwone mięso, smażony drób, podroby.
Opracowując przepisy według diety Ornisha, należy sięgać tylko po produkty zaliczane do grupy 1–3, i najlepiej nie używać tych z grup 4 i 5.
Efekty stosowania diety Ornisha
Efekty diety Ornisha potwierdzają liczne badania naukowe. Przywołać należy zwłaszcza te przeprowadzone przez autora diety. Badacz donosi, że roczne stosowanie diety, w połączeniu z umiarkowaną aktywnością fizyczną, przyczyniło się do cofania się (regresji) u osób z chorobą niedokrwienną serca zmian miażdżycowych występujących w naczyniach wieńcowych. Zalecana przez badacza aktywność fizyczna to ćwiczenia typu kardio, które są stosunkowo spokojne, lecz przy tym wyczerpujące. Może to być joga, pływanie, pilates, jazda na rowerze czy szybki marsz. Wskazana w ciągu dnia dawka aktywności fizycznej powinna wynosić 30 minut codziennie lub 60 minut 3 razy w tygodniu.
Ten sposób odżywiania nazwany została dietą dla serca. Od 2010 roku program żywieniowy dr. Ornisha, dzięki aprobacie amerykańskiego departamentu zdrowia, realizowany jest jako sposób leczenia osób z chorobą wieńcową, cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym, kandydatów do operacji wszczepienia by-passów i angioplastyki. W Polsce od 2011 roku warszawskie Centrum Medycyny Żywienia Carolina Medical Center prowadzi program terapii żywieniowej o nazwie „Przez żołądek do zdrowego serca”, opierający się w dużej mierze na zasadach dr. Ornisha.
Oprócz pozytywnego wpływu na układ krążenia dieta zapewnia spadek masy ciała. Szacuje się, że miesięcznie istniej możliwość zrzucenia nawet 5 kg. Odchudzanie nie powoduje żadnych przykrych dolegliwości, które pojawiają się dość często podczas stosowania innych diet.
Inne badania dr. Ornisha dotyczyły działania antynowotworowego opracowanej przez niego diety. Badania przeprowadzone zostały wśród chorych z początkowymi stadiami raka prostaty. Okazało się, że realizacja diety Ornisha przyczyniła się do spadku poziomu PSA, czyli swoistego antygenu sterczowego (z ang. prostate-specific antygen). Dodatkowo zmianie uległ garnitur aktywnych genów. Nastąpiło wyciszenie sporej części odpowiedzialnych za rozwój choroby, zaś uaktywniło się wiele odpowiedzialnych za walkę z nią. Zwiększyła się również aktywność komórek odpornościowych atakujących guza.
Szczegółowe informacje na temat diety Ornisha znajdują się w książkach: „Jedz więcej, waż mniej” i „Spektrum: zdrowie, miłość, wegetarianizm, harmonia” uznanych za bestsellery w USA.
Bibliografia:
1. D. Ornish, S.E. Brown, L.W. Scherwitz. i wsp., Can lifestyle changes reverse coronary heart disease?, Lancet, 1990, 336, s. 129–133.
2. A. Szymański, Dieta a zdrowie, Zeszyty Naukowe WSKFiT, 2014, 9, s. 11–18.
3. D. Ornish, Spektrum: zdrowie, miłość, wegetarianizm, harmonia, Warszawa, 2015.
