MCV w morfologii – normy, podwyższone i obniżone stężenie

MCV to jeden z parametrów oznaczanych w morfologii krwi. Ilość tego wskaźnika krwinkowego jest oznaczana w badaniu krwi razem z innymi wartościami jak hemoglobina, RBC, RDW czy hematokryt.

MCV – o czym informuje ten parametr?

MCV (mean corpuscular volume) jest to średnia objętość krwinki czerwonej. Ten parametr pozwala na określenie wielkości erytrocytu, dzięki czemu możliwe jest ustalenie przyczyn ewentualnej niedokrwistości. Norma MCV to 80-95 fl (femolitrów) u obu płci – to średnia wartość dla osób dorosłych. W zależności od tego jaka jest wartość średniej objętości krwinki czerwonej, erytrocyty są dzielone na mikrocytarne (przy niskim MCV), normocytarne (MCV w normie) oraz makrocytarne (podwyższone MCV). Najczęściej dochodzi do normocytarnej niedokrwistości np. w przebiegu utraty krwi czy niedoboru żelaza. Ponadto dotyczy ona osób z nowotworami, zakażeniami, niewydolnością nerek bądź innymi chorobami przewlekłymi. Ten stan można zaobserwować w przebiegu niedokrwistości aplastycznych, czyli wywołanych chorobą szpiku skutkującą jego niewydolnością. Istotną informacją jest też to, że MCV w ciąży może wzrastać minimalnie powyżej normy. Może wynosić nawet 99 fl. Makrocytoza nie świadczy więc tylko i wyłącznie o niedoborze kwasu foliowego, a MCV w normie niekoniecznie jest równoznaczne z prawidłową ilością żelaza w organizmie.

MCV u dzieci

Normy MCV u dzieci różnią się od wartości oznaczanych u osób dorosłych. U noworodków średnia objętość krwinki czerwonej ma wartość od 98 fl do nawet 118 fl. MCV przyjmuje następujące wielkości u dzieci w zależności od wieku:

• 1-6 dni 95-121 fl,
  
• 7-13 dni 88-126 fl,
  
• 14 dni – 1 mc 86-124 fl,
  
• 1-2 miesiące 85-123 fl,
  
• 2-3 miesiące 77-115 fl,
  
• 3-6 miesięce74-108 fl,
  
• 6 miesięcy-2 lata 70-86 fl,
  
• 2-6 lat 75-87 fl,
  
• 6-12 lat 77-95 fl,
  
• dziewczynki 10-18 lat 78-95 fl,
  
• chłopcy 10-18 lat 78-95 fl.
  

Niskie MCV u dziecka może wskazywać na niedobory żelaza bądź występować w przebiegu chorób przewlekłych. Z kolei MCV powyżej normy to sygnał o niedoborze kwasu foliowego i witaminy B12. Występuje także w chorobach wątroby, hipoplazji i aplazji szpiku.

MCV podwyższone

Podwyższone MCV oznacza istnienie anemii makrocytarnej. Anemię makrocytarną stwierdza się często u osób z chorobą alkoholową oraz ze schorzeniami wątroby. Przyczyny niedokrwistości przebiegającej z podwyższeniem MCV to zwykle niedobór witaminy B12 lub kwasu foliowego. Czasami wywołują ją: niedoczynność tarczycy, hematologiczne zespoły mielodysplastyczne, schyłkowa niewydolność nerek bądź gammapatia monoklonalna. Makrocytozę mogą wywołać przyjmowane leki: antybiotyki, leki przeciwdrgawkowe takie jak fenytoina lub kwas walproinowy, leki przeciwcukrzycowe, np. metformina, przeciwwirusowe - retrovir i chemioterapeutyki takie jak metotreksat lub cyklofosfamid.

MCV poniżej normy

MCV poniżej normy występujące z obniżoną wartością hemoglobiny to sygnał o niedoborze żelaza w organizmie. Mogą go wywoływać zarówno nieodpowiednio zbilansowana dieta, jak i choroby powodujące jawna bądź utajoną utratę krwi. Zróżnicowanie wielkości erytrocytów określa się na podstawie wskaźnika RDW wyrażonego w procentach. Jeśli znajduje się w normie, erytrocyty są prawidłowej wielkości. RDW przekraczające normę to znak o dużej rozpiętości w wielkości krwinek czerwonych. 

Niskie MCV i wysokie RDW sygnalizuje zwykle niedokrwistość spowodowaną niedoborem żelaza. Z kolei niskie MCV przy prawidłowym RDW to niedokrwistość występująca w przebiegu chorób przewlekłych. MCV jest też kojarzone z takimi parametrami oznaczanymi w morfologii krwi, jak ilość krwinek czerwonych (RBC), hemoglobina (HGB) i hematokryt (Ht). Niski poziom RBC, HGB i Ht wraz z obniżonym MCV świadczy o anemii mikrocytarnej. Zwykle powoduje ją niedobór żelaza spowodowany zarówno zbyt niską ilością tego pierwiastka w diecie jak i obecnością chorób przewlekłych. 

Anemię mogą wywołać też obfite miesiączki bądź krwawienia z przewodu pokarmowego, dróg rodnych czy też dróg moczowych. Po zdiagnozowaniu niedokrwistości nie powinno się wdrażać preparatów uzupełniających poziom żelaza bez wcześniejszego ustalenia przyczyny jego niedoboru. MCV poniżej normy może być spowodowane także stanami zaburzonej erytropoezy, czyli procesu namnażania i różnicowania czerwonych krwinek, talasemią, niedokrwistością sideroblastyczną bądź zaburzeniami gospodarki wodnej organizmu, w tym odwodnieniem.