Grzybice stanowią obecnie rosnący problem medyczny. Ich leczenie opiera się w pierwszej kolejności na eliminacji czynników sprzyjających zakażeniu, jak nieprawidłowe zachowania dietetyczne, niedostateczna higiena i nadmierne zażywanie leków. Początkowo prowadzi się farmakoterapię miejscową, a w przypadku jej nieefektywności – ogólnoustrojową. Jedną z najczęściej stosowanych form leczenia miejscowego jest właśnie maść na grzybicę.
Leczenie miejscowe – maść na grzybicę
Współczesna terapia przeciwgrzybicza powinna być prowadzona przez lekarza dermatologa. Możliwości terapeutyczne grzybic w ostatnich latach znacznie wzrosły za sprawą wprowadzenia do leczenia szerokiej gamy produktów o działaniu miejscowym, wśród których szczególne miejsce zajmuje maść na grzybicę. Chory powinien być dokładnie poinformowany o przebiegu terapii, w tym o sposobie dawkowania leku, możliwości wystąpienia objawów ubocznych oraz czasie uzyskania spodziewanych efektów leczniczych.
Preparaty działające miejscowo, takie jak maść od grzybicy, muszą być stosowane kilka razy w ciągu dnia. W przypadku za krótkiego procesu terapeutycznego albo stosowania nieodpowiednich dawek wśród chorych wykazujących czynniki predysponujące do rozwoju grzybicy może pojawić się nawracająca postać schorzenia. Należy pamiętać, że maści sprawdzają się jedynie w przypadku lżejszych odmian grzybicy i w żadnym przypadku nie mogą być stosowane jako zamiennik właściwej terapii.
Maść na grzybicę pochwy
Grzybica pochwy to nieprzyjemna infekcja u kobiet, która zdarza się dość często. Maść na grzybicę pochwy stanowi podstawowy element terapeutyczny. W leczeniu najczęściej stosuje się maści lub kremy zawierające nystatynę, natamycynę i klotrimazol. Na rynku farmaceutycznym dostępnych jest wiele leków w postaci maści na grzybicę pochwy, które można nabyć bez recepty. Pomagają one głównie w zwalczaniu stanów zapalnych, łagodzą uczucie swędzenia, pieczenia i zmniejszają zaczerwienienia.
Jedną z częściej stosowanych maści jest Clotrimazolum. Jest to preparat przeciwgrzybiczny, wykorzystywany zwłaszcza w leczeniu stanów zapalnych pochwy wywołanych drożdżakami. Stosuje się go bezpośrednio na zewnętrzne narządy płciowe. Należy go używać przez co najmniej 1 miesiąc po ustąpieniu objawów. Maść trzeba nakładać 2–3 dziennie. Nie należy stosować leku w okresie karmienia piersią. Przeciwwskazaniem do używania Clotrimazolum jest ponadto nadwrażliwość na którykolwiek składnik maści, a zwłaszcza uczulenie na klotrimazol. Rzadko występują powikłania po stosowaniu tej maści. Możliwe skutki uboczne obejmują m.in.: rumień, świąd, obrzęk, pieczenie, krostki, pokrzywkę i łuszczenie naskórka. Jeśli nie ma poprawy po 7 dniach stosowania preparatu, należy skonsultować się z lekarzem.
Warto wiedzieć: Bakteryjne a grzybicze infekcje pochwy – przyczyny, objawy i leczenie
Maść na grzybicę miejsc intymnych zaleca jest do stosowania nawet w przypadku, gdy choroba rozwinie się u kobiet ciężarnych. Nierzadko jedynym lekiem przeciwgrzybiczym w I trymestrze ciąży jest maść z nystatyną. Dopuszcza się również miejscowe stosowanie natamycyny.
Maść na grzybicę jamy ustnej
Przeciw grzybicy jamy ustnej także stosuje się maści lub żele. Ich podstawowym składnikiem jest mikonazol lub nystatyna. Preparaty o działaniu miejscowym wskazane są zwłaszcza w zakażeniach jamy ustnej i gardła o łagodnym przebiegu.
Polecamy: Grzybica gardła – jakie wywołuje objawy? Przyczyny i leczenie choroby
Maść na grzybicę paznokci
Maść na grzybicę paznokci, jako forma leczenia miejscowego, pełni rolę wspomagającą i uzupełniającą terapię ogólnoustrojową. Zastosowanie ma zwłaszcza, gdy grzybica nie osiągnęła jeszcze macierzy płytki paznokciowej. Dermatolodzy na grzybicę paznokci dłoni i stóp polecają maść Canesten extra. Kuracja tym środkiem trwa 2–3 tygodnie. Maść zawiera dwie główne substancje czynne – 40% mocznik i bifonazol, wnikające głęboko w płytkę paznokcia.
Maść na grzybicę skóry gładkiej
Maść na grzybicę skóry gładkiej stanowi najczęściej stosowaną, podstawową formę leczenia. Preparaty mogą zawierać składniki takie jak: klotrimazol, ekonazol, ketokonazol, mikonazol, flutrimazol, izokonazol, cyklopiroks, terbinafina i naftifina. Te same substancje mogą się znaleźć w składzie maści na grzybicę stóp, gdzie w leczeniu pierwsze miejsce zajmują preparaty miejscowe. Stosowane są zwłaszcza na ogniska zrogowaciałe i suche.
Jedną z częściej stosowanych maści jest Hascofungin. Zalecana jest na drożdżaki, a zwłaszcza Candida albicans oraz dermatofity. Oprócz działania antygrzybicznego ma właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Ponadto niweluje suchość i szorstkość, chroni skórę przed pęknięciami, odświeża, wzmacnia i odżywia. Maść nanosi się 2 razy na dobę (rano i wieczorem). Leczenie należy prowadzić do ustąpienia zmian chorobowych. Zazwyczaj trwa 2–4 tygodnie.
Maść na grzybicę prącia
Grzybica prącia zazwyczaj dobrze reaguje na leczenie miejscowe przy zastosowaniu kremów i maści. Te preparaty przeciwgrzybicze zawierają zazwyczaj flukonazol, mikonazol, ketokonazol, ekonazol lub klotrimazol. Środki miejscowe przynoszą szybką ulgę, gdyż znaczne złagodzenie dolegliwości następuje po 3–7 dniach stosowania. W sporadycznych przypadkach leczenie miejscowe nie przynosi rezultatu.
Bibliografia:
1. Paczkowska I., Wójtowicz A., Malm A., Wybrane aspekty farmakoterapii kandydoz, „Farmacja Polska”, 2010, 66(8), s. 539–543.
2. Szymańska M., Baranowski A., Płachta D., Przegląd preparatów najczęściej stosowanych w leczeniu chorób grzybiczych, „BIULETYN Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej w Warszawie”, 2007, 1, s. 1–12.
3. Kapuściok J., Skuteczna ochrona przed grzybicą stóp. Co warto wiedzieć?, „Kosmetologia Estetyczna”, 2014, 3(2), s. 150–152.