Ludoterapia ma uaktywnić uczestników poprzez wykonywanie określonych czynności, ułatwić im wyrażenie uczuć, a także nawiązywanie kontaktów społecznych. Stanowi także formę rozrywki, która ma sprawiać dużo radości, wyzwalać pozytywne emocje. Jednocześnie jest cennym narzędziem dla terapeuty, ponieważ obserwacja podopiecznych przy zabawie pozwala lepiej poznać i zrozumieć ich problemy.
Komu służy ludoterapia?
Ludoterapię stosuje się głównie w pracy z dziećmi, ponieważ zabawa jest dla nich jedną z najważniejszych form ekspresji. Z tego rodzaju terapii zajęciowej skorzystać mogą mali pacjenci:
- opóźnieni w rozwoju ruchowym lub niepełnosprawni,
- dotknięci chorobami psychosomatycznymi, takimi jak porażenie mózgowe dziecięce czy zespół Downa,
- cierpiący na różnego rodzaju zaburzenia o podłożu psychicznym (np. zaburzenia snu, odżywiania, nerwice lękowe),
- przeżywający traumę, np. po utracie jednego z rodziców,
- z rodzin problemowych, np. w przypadkach przemocy, alkoholizmu itp.
- nieradzący sobie z takimi emocjami, jak złość czy gniew,
- mający kłopot z nawiązaniem kontaktów społecznych,
- borykający się z trudnościami w nauce (np. dysleksją, problemem z koncentracją).
Ludoterapia wykorzystywana bywa w leczeniu osób dorosłych. Służy wówczas najczęściej rehabilitacji ruchowej, rozwijaniu umiejętności, aktywizacji społecznej, budzącej pozytywne emocje rozrywce. Terapia poprzez zabawę dedykowana jest zwykle pacjentom niepełnosprawnym fizycznie lub umysłowo, cierpiącym na choroby psychiczne. Może posłużyć także osobom znajdującym się na marginesie życia społecznego, np. podopiecznym domów spokojnej starości.
Ludoterapia – na czym polega terapia przez zabawę?
Ludoterapia najczęściej służy pracy terapeutycznej z najmłodszymi pacjentami. Wykorzystywana w psychoterapii zabawa w praktyce nie różni się od form aktywności, którym dzieci oddają się spontanicznie. Zajęcia polegają na zabawach lalkami, klockami, rysowaniu, grach towarzyskich, tworzeniu budowli z piasku czy aktywności ruchowej na placu zabaw. W przypadku osób dorosłych, obok bardziej adekwatnych do ich wieku rozrywek (np. gier planszowych), w terapię zabawą włącza się często elementy arteterapii (leczenia sztuką) czy ergoterapii (leczenia pracą). Podejmowane przez pacjentów działania mają być dla nich przyjemną rozrywką. Dlatego zwykle pozostawia im się swobodę wyboru spośród różnych aktywności.
Zajęcia dla dzieci prowadzone są w przystosowanych do tego celu salach, wyposażonych w najróżniejsze zabawki i sprzęty, z których uczestnicy mogą korzystać w dowolny sposób, choć pod kontrolą terapeuty. Jego rolą jest głównie obserwacja małych pacjentów, odczytywanie emocji wyrażanych poprzez zabawę i metaforycznego znaczenia ich zachowań. Ingerencja w spontaniczny przebieg zabawy powinna ograniczać się do udzielania wsparcia w rozwiązywaniu trudnych sytuacji czy w ekspresji uczuć. Pozostawienie dziecku jak największej swobody ułatwia trafną diagnozę jego problemów, a także pozwala na rozwój zdolności twórczych czy umiejętności społecznych. Ludoterapia dla osób dorosłych nie ma zwykle tak dużego znaczenia diagnostycznego jak w przypadku dzieci. Celem zajęć jest głównie aktywizacja psychoruchowa, więc prowadzący zwykle sam wybiera rozrywki dostosowane do potrzeb i możliwości pacjentów oraz moderuje je zgodnie z założeniami terapeutycznymi.
Skąd się bierze autyzm i czy można go wyleczyć? Dowiesz się tego z filmu:
Korzyści z ludoterapii dla dzieci
Umiejętnie poprowadzona terapia zabawą umożliwia wnikliwemu terapeucie dotarcie do głębokich pokładów psychiki małych pacjentów. Dzieciom łatwiej bowiem komunikować się ze światem pozawerbalnie. Nieskrępowana zabawa to dla nich doskonały sposób na ekspresję pragnień czy frustracji. Dostarczając terapeucie cennych informacji na temat swoich problemów, dzieci mogą poprzez ludoterapię rozładować napięcie emocjonalne.
Zabawa pod kontrolą doświadczonego terapeuty to szansa na nawiązanie kontaktów z rówieśnikami, rozwijanie umiejętności interpersonalnych. W bezpiecznym środowisku sali terapeutycznej dzieci uczą się rozwiązywać sytuacje konfliktowe czy pokonywać lęki w relacjach z innymi ludźmi.
Inną zaletą ludoterapii jest stymulowanie rozwoju psychoruchowego dzieci. Zabawa uczy samodzielności i odpowiedzialności, pobudza wyobraźnię i kreatywność. W szczególności pacjentom z różnego rodzaju dolegliwościami somatycznymi czy zaburzeniami psychicznymi umożliwia samorealizację i budowanie pozytywnego obrazu własnej osoby, pozwala na osiąganie sukcesów na równi z dziećmi zdrowymi.
W terapii zabawą często wskazany jest udział rodziców i opiekunów dzieci. Ich uczestnictwo dostarcza terapeucie ważnych informacji na temat relacji rodzinnych i powiązanych z nimi problemów dziecka. Przede wszystkim jednak jest świetnym sposobem na pogłębianie czy naprawianie więzi oraz wspólne przeżywanie pozytywnych emocji związanych z zabawą.
