Kwercetyna jest substancją pochodzenia organicznego. Za jej bogate źródło uważa się czerwone wino, a zwłaszcza zawarte w nim flawonoidy. Przyjmuje się, że o jej dobroczynnym działaniu jako pierwsi przekonali się Francuzi, którzy stosując dość tłustą dietę, cieszyli się mimo wszystko dobrym zdrowiem, właśnie przez spożycie tego rodzaju alkoholu.
Kwercetyna – występowanie
Flawonoidy, a w tym kwercetyna, wykazują bardzo pożądane i wszechstronne działanie. Obecne są nie tylko w winie, ale także w warzywach i owocach, więc człowiek spożywa je każdego dnia. Są w stanie poprawić samopoczucie, ale wykazują też działanie zdrowotne. Kwercetyna jest jednym z najczęściej wykorzystywanych tego typu związków w farmacji. Badania nad tą substancją związane były z tzw. „francuskim paradoksem”, który skłonił naukowców do dokładniejszej analizy. Francuzi, którzy spożywają duże ilości alkoholu i tłustych serów, są narodem stosunkowo zdrowym w porównaniu do innych nacji. Związku zaczęto doszukiwać się w spożywanym do posiłku czerwonym winie.
Poza tym trunkiem, który musi być wytrawny, substancja występuje też w jarmużu, truskawkach i ciemnych winogronach. Zawierają ją brokuły, kabaczki i szalotka. Medycyna określa, że jej dzienne spożycie powinno ograniczać się do 25 mg, ale ponieważ znajduje się w wielu produktach, bardzo ciężko faktycznie określić, w jakich dokładnie ilościach trafia do organizmu. Jej spożycie można regulować przez zażywanie suplementów diety, ale ponieważ mogą one wywoływać niepożądane skutki uboczne, warto najpierw zwrócić uwagę na dietę i wykorzystać kwercetynę zawartą w wymienionych produktach naturalnych.
Kwercetyna – działanie
Badania wykazały, że kwercetyna wykazuje silne działanie przeciwzapalne, a przy tym zapobiega chorobom układu krwionośnego – uszczelnia naczynia krwionośnie i zmniejsza ich przepuszczalność. Ponadto obniża stężenie LDL, czyli tzw. złego cholesterolu, a przez to chroni naczynia krwionośne przed powstawaniem złogów miażdżycowych. Hamowanie procesu nadmiernego zlepiania się płytek skutecznie przeciwdziała powstawaniu skrzepów. Kwercetyna połączona z witaminą C wykazuje duże właściwości spowalniające procesy starzenia. Ponadto zwalcza zmęczenie i łagodzi skutki stresu, również długotrwałego. Badania potwierdzają, że wprowadzenie do codziennego jadłospisu warzyw i owoców zmniejsza ryzyko wystąpienia objawów alergii, chroni przed chorobami naczyniowymi, a także nowotworami.
Kwercetyna jest naturalną substancją o działaniu przeciwalergicznym, przez co jest na dużą skalę wykorzystywana do produkcji leków na alergie – hamuje wydzielanie histaminy, która jest odpowiedzialna za objawy uczulenia. Może również wspomagać kontrolę poziomu tkanki tłuszczowej, przez co zaczyna być doceniana jako substancja wspomagająca odchudzanie – jednocześnie zmniejsza magazynowanie tłuszczu i pobudza proces jego spalania.
Środki, które zawierają kwercetynę, trafiły już do pierwszej fazy badań klinicznych nad nową generacją leków w terapii nowotworowej. Obecnie z powodzeniem wykorzystywana jest ona w łagodzeniu skutków napromieniowania, np. na skutek radioterapii.
Dodatkowo sole kwasu kwercetynowego wykazują zdolność hamowania pleśni i zaczynają mieć coraz szersze zastosowanie w przemyśle spożywczym. Naukowcy podejrzewają, że ten związek organiczny może być w przyszłości rozwiązaniem problemu uodporniania się drobnoustrojów na działanie antybiotyków. Suplementacja nim, zwłaszcza dla aktywnych, może przynieść wiele korzyści, zwłaszcza jeśli są to osoby skłonne do alergii.
Kwercetyna – skutki uboczne
Należy pamiętać, że flawonoid jest słabo rozpuszczalny w wodzie, przez co jego wchłanianie może być znacznie ograniczone. Dlatego też najlepiej przyjmować go razem z bromeliną (którą zawiera np. ananas), co ułatwia trawienie tych substancji. Niestety suplementacja dużymi dawkami kwercetyny (najczęściej dostępna jest w formie kapsułek) może powodować wystąpienie niepożądanych skutków ubocznych. W skrajnych przypadkach przedawkowania okazuje się toksyczna. Dodatkowo połączenie substancji z niektórymi lekami, zwłaszcza o działaniu antyhistaminowym, może spowodować zaburzenia rytmu serca czy gwałtowny wzrost ciśnienia tętniczego krwi. W niektórych sytuacjach prowadzi do obniżenia wchłaniania antybiotyków, stąd też zawsze należy przestrzegać zalecanych dawek i przeciwwskazań do jej stosowania. Każda suplementacja przynosi pożądany efekty tylko wtedy, kiedy jest dopasowana do indywidualnych potrzeb danego organizmu i przemyślana.