Kwas linolowy – działanie. Gdzie go znaleźć i czym grozi niedobór

Jako jedyny powstający w naturalny sposób kwas typu trans, kwas linolowy (CLA) dostępny jest w produktach pochodzenia zwierzęcego (mięsie) w formie kwasu stearynowego, który po spożyciu pożywienia tworzy się w przewodzie pokarmowym zwierząt przeżuwających. Występuje on również w gruczołach mlecznych tychże zwierząt. Innym jego naturalnym źródłem są dojrzewające sery pleśniowe.

Kwas linolowy – występowanie

Kwas CLA znany jest jako egzogenny kwas tłuszczowy, gdyż nie jest on naturalnie syntezowany przez organizm ludzki. Musi być przyjmowany z zewnątrz w formie naturalnej lub przynajmniej w formie suplementów. Najszerzej dostępnymi źródłami CLA są:

• mleko krowie pełnotłuste,
  
• przetwory mleczne (sery dojrzewające, jogurt naturalny, twaróg, masło),
  
• mięso przeżuwaczy (wołowina, baranina, konina, cielęcina, sarnina oraz mięso z kangura),
  
• pestki słonecznika,
  
• siemię lniane,
  
• oleje roślinne (słonecznikowy, lniany),
  
• niektóre grzyby (pieczarki, pieczarki dwuzarodnikowe),
  
• suplementy diety.
  

Ilość sprzężonego kwasu linolowego w wyżej wymienionych produktach (poza suplementami) uzależniona jest od wielu czynników, w tym od sposobu hodowli zwierząt. Największa ilość CLA zawarta jest w mięsie krowim, pochodzącym od zwierząt z gospodarstw ekologicznych, gdzie w okresie wiosenno-letnim mają one nieograniczony dostęp do pastwisk. Wówczas mleko i jego przetwory również mają wyższą zawartość CLA. Stężenie zależne jest też od pory roku i zwykle wyższe jest wiosną i latem, gdy zwierzętom podaje się świeżą paszę, a nie ziarno, co ma miejsce zimą.

Zastosowanie kwasu linolowego w codziennej diecie i w kosmetyce

Kwas linolowy znajduje zastosowanie zarówno w codziennej diecie, jak i w kosmetyce. Jest pomocny w podnoszeniu ogólnie pojętej odporności organizmu, w profilaktyce i zwalczaniu nowotworów, chorób krążenia, cukrzycy, otyłości, osteoporozy, a nawet w leczeniu trądziku. Kwas linolowy zwiększa też odpowiedź immunologiczną organizmu poprzez stymulację produkcji limfocytów.

Sprzężony kwas linolowy ma niezwykle silne (nawet 100 razy większe niż witamina E) właściwości antyoksydacyjne. W medycynie szczególnie istotny jest wpływ CLA na nowotwory. Wiadomo, że kwas ten powoduje hamowanie rozwoju komórek nowotworowych w przypadku czerniaka złośliwego, raka sutka, płuc i jelita grubego. Spowalnia też proces powstawania przerzutów. Obserwacje potwierdzają również to, że kwas linolowy opóźnia kształtowanie się blaszki miażdżycowej poprzez zapobieganie utlenianiu się cholesterolu.

Wśród sportowców, nawet zawodowych i wyczynowych, syntezowany z oleju słonecznikowego kwas linolowy jest popularny jako składnik odżywek i suplementów. CLA wspomaga aktywność fizyczną poprzez pozytywny wpływ na spalanie tkanki tłuszczowej (która jest dzięki niemu w większym procencie wykorzystywana do produkcji energii) i zapobieganie ponownemu jej formowaniu. Zadziwiający jest fakt, że CLA działa również do pewnego stopnia na organizm znajdujący się w spoczynku. Ponadto sprzyja przyrostowi masy mięśniowej. Co za tym idzie, sprzężony kwas linolowy jest pożyteczny w walce z otyłością i stosowany w preparatach odchudzających.

W kosmetyce kwas linolowy znajduje zastosowanie dzięki właściwościom nawilżającym, redukującym szorstkość i przebarwienia, a także antyoksydacyjnym i przyspieszającym odnowę komórkową skóry. Używa się go również do produkcji kosmetyków regulujących czynność gruczołów łojowych, a więc działających przeciwtrądzikowo. Dlatego kwas linolowy pojawia się jako składnik w mydłach, balsamach i kremach.

Zobacz film i sprawdź jak naturalnie wzmocnić odporność: 

Kwas linolowy – skutki uboczne

Kwas linolowy wydaje się substancją bardzo potrzebną, gdyż stanowi broń w walce z dwiema z najpoważniejszych epidemii XXI w.: nowotworami i otyłością. Wiadomo, iż kwas ten powinien pokrywać około 30% dziennego zapotrzebowania organizmu zdrowego człowieka na tłuszcze. Niedobór CLA jest często spowodowany spożywaniem odtłuszczonego mleka i jego przetworów zamiast ich pełnotłustych odpowiedników, a także ograniczeniem czerwonego mięsa (w ciągu ostatnich dwóch dekad zaobserwowano spadek jego konsumpcji o 80%).

Sprzężony kwas linolowy nie jest człowiekowi tak niezbędny jak kwasy omega-3, a skutki jego niedoboru w organizmie nie zostały jeszcze wystarczająco przebadane. Mimo to wiadomo, że jego nadpodaż może powodować zmęczenie, bóle brzucha, nudności, biegunkę, wzrost stężenia białka ostrej fazy (CRP), a także zmniejszenie stężenia tzw. dobrego cholesterolu (HDL) i podatności na insulinę. Tym samym zaleca się unikanie spożywania CLA w nadmiarze przez kobiety ciężarne i karmiące piersią oraz dzieci.