Koklusz należy do jednym z najgroźniejszych chorób zakaźnych u dzieci. Przebycie krztuśca uodparnia organizm tylko na pewien czas, ponieważ możliwe jest ponowne zakażenie. Szczepienie zabezpiecza na około 3 lata.
Krztusiec - sposób zakażenia
Koklusz jest wysoce zakaźną chorobą przenoszoną drogą kropelkową. Chora osoba kaszle, rozprzestrzeniając w ten sposób bakterie. Czas wylęgania krztuśca to około 3 -14 dni. Do zarażenia innych osób może dojść w czasie 6 tygodni trwania choroby. Jeżeli zostanie wdrożona antybiotykoterapia, czas ten ulega skróceniu do 7 dni od momentu przyjęcia pierwszej dawki leku.
Diagnostyka krztuśca u dorosłych jest bardzo trudna. Najczęściej zdarza się, że są oni leczeni z powodu przeziębienia oraz poddawani wyczerpującym badaniom w kierunku raka płuca.
Krztusiec - szczepionka
Szczepienie na krztusiec to jedyna forma profilaktyki tej poważnej choroby. Kalendarz szczepień określa moment podania pierwszej dawki szczepionki przeciw krztuścowi na drugi miesiąc życia. Kolejne dwie dawki aplikuje się po 6 tygodniach od dawki pierwszej i w 6. roku życia.
Szczepionka przeciwko kokluszowi często bywa elementem szczepionki skojarzonej - DTP, w której znajdują się również martwe bakterie lub fragmenty białek bakterii błonicy i tężca.
Koklusz - leczenie
Krztusiec u dorosłych nazywany jest chorobą 100 dniowego kaszlu. Trzy miesiące to średni czas uporczywych ataków kasłania. Terapia kokluszu polega na stosowaniu antybiotyku, który jednak nie skraca zwykle czasu trwania choroby, ogranicza za to ryzyko zarażenia innych osób oraz jest profilaktyką powikłań. Przepisany przez lekarza antybiotyk trzeba wziąć do końca (wyjątkiem jest wystąpienie działań niepożądanych bądź gwałtownego pogorszenia samopoczucia lub stanu zdrowia). Dodatkowo stosuje się preparaty przeciwkaszlowe W czasie pobytu w szpitalu leki podawane są dożylnie.
Równolegle z antybiotykoterapią konieczne jest stosowanie probiotyków działających osłonowo. W trakcie antybiotykoterapii i na 2-3 tygodnie po niej zalecane jest stosowanie diety przeciwgrzybiczej, która polega na całkowitej eliminacji z jadłospisu cukru, serów pleśniowych oraz białej mąki pszennej.
Niemowlęta i dzieci, u których występują bezdechy i zasinienia, często kierowane są na leczenie w oddziałach szpitalnych. Wskazaniem do terapii ambulatoryjnej jest również wysokie ryzyko wystąpienia powikłań.
Jak opiekować się chorym na koklusz dzieckiem?
W przebiegu krztuśca dochodzi do znacznego osłabienia odporności, szczególnie u niemowląt i dzieci. Dlatego konieczne jest ograniczenie możliwości zakażenia innymi drobnoustrojami.
Niezalecane są spacery ani zabawa z innymi dziećmi. Ponadto należy też ograniczyć zabawy ruchowe dziecka, ponieważ aktywność fizyczna wzmaga napady kaszlu.
Dziecko powinno mieć zapewniony spokój - zdenerwowanie to dodatkowe obciążenie organizmu i kolejna przyczyna wywołująca napad kaszlu. Trzeba dbać, by dziecko dużo piło i regularnie jadło lekkie posiłki.
Domowe sposoby na koklusz u dorosłych
Inne niż farmakologiczne formy leczenia krztuśca polegają przede wszystkim na tym, aby w czasie choroby:
- odpoczywać,
- pozostać w domu, aby nie narażać organizmu na wychłodzenie oraz innych osób na zarażenie,
- przyjmować leki zgodnie z zaleceniami lekarza,
- stosować osłonowo probiotyki lub wzbogacić jadłospis o niesłodzone jogurty i kiszonki,
- jeść produkty lekkostrawne,
- dużo pić,
- dbać o to, by powietrze w pomieszczeniu, w którym się przebywa, było nawilżone, np. stosując nawilżacze powietrza i chłodne - dzięki temu ataki kaszlu będą łagodniejsze.
Powikłania po kokluszu
Ostry przebieg choroby, niewłaściwe jej leczenie lub mylna diagnoza (zdarzająca się najczęściej u dorosłych) prowadzą do wystąpienia powikłań krztuśca, do których należą: zapalenie ucha, zapalenie płuc, ropniak opłucnej, drgawki, bezdech, oraz zapalenie mózgu. Najgroźniejszym powikłaniem u dzieci jest encefalopatia krztuścowa, w wyniku której dochodzi do trwałego i nieodwracalnego uszkodzenia mózgu dziecka mogącego zaburzać jego rozwój.
W fazie rekonwalescencji napady kaszlu ustępują, ale charakterystyczny, głośny i męczący kaszel może się pojawiać jeszcze przez kilka miesięcy. Bardzo często zdarza się, że mocny kaszel powraca przez kilka lat każdorazowo, gdy osoba, która chorowała na koklusz się przeziębi.
