Konchoplastyka to korekcja małżowin nosowych, która polega na zmniejszeniu ich objętości. W zdecydowanej większości przypadków dotyczy dolnych małżowin nosowych. Konchoplastyka uważana jest za małoinwazyjną, bezpieczną, niemal bezbolesną metodę leczenia. Przeważnie przeprowadza się ją przy wykorzystaniu radiochirurgii – przerośnięte tkanki obkurcza się za pomocą fal radiowych.
Czym jest konchoplastyka?
Konchoplastyka to inaczej zabieg zmniejszenia małżowin nosowych, czyli struktur anatomicznych znajdujących się w środku jamy nosa w dodziobowej jego części. Małżowiny nosowe zbudowane są ze szkieletu kostnego otoczonego błoną śluzową. W normalnych warunkach pokrywająca je błona śluzowa pełni ważną rolę w nawilżaniu i oczyszczaniu wdychanego powietrza. Poza tym reguluje przepływ powietrza w nosie. Jednakże w sytuacji występowania przewlekłych procesów zapalnych, czy to alergicznych, czy też o podłożu infekcyjnym, dojść może do powstania trwałych zmian obrzękowych. Konsekwencją tego stanu jest przerost małżowin nosowych, który objawiać się może uczuciem zatkania nosa, wyciekiem wodnistej wydzieliny, zaburzeniami węchu, krwawieniem z nosa, trudnościami w oddychaniu przez nos, częstszymi nawrotami infekcji. Do przerostu małżowin nosa predysponować może także nadużywanie niektórych leków stosowanych donosowo, a zwłaszcza długotrwałe zakraplanie kropli obkurczających śluzówki.
Na czym polega zabieg konchoplastyki?
Konchoplastyka polega na chirurgicznym zmniejszeniu masy przerośniętych małżowin nosowych. Zasadniczym jej celem jest poprawa drożności nosa. Zabieg przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym. Średni czas trwania konchoplastyki wynosi 30 minut. Przeprowadza się ją w większości przypadków metodą koblacji, gdzie przy zastosowaniu bipolarnej elektrody na obrzękniętą tkankę oddziałuje się falami radiowymi o wysokiej częstotliwości. Efektem działania jest powstawanie blizn wewnątrz tkanek małżowin nosowych (podśluzówkowo), co prowadzi do obkurczenia małżowin i redukcji ich objętości. Zabieg nie wymaga hospitalizacji, a trwałe efekty odczuwalne są przez chorego już po około 2 tygodniach. Konchoplastyka nie pozostawia żadnych widocznych śladów. Często przeprowadzana jest razem z septoplastyką – korektą przegrody nosowej. Mówi się wówczas o septokonchoplastyce.
Przygotowanie do konchoplastyki i zalecenie pozabiegowe
Na około 2 tygodnie przed konchoplastyką konieczne jest wykonanie badania krwi i określenie grupy krwi z oznaczeniem ciał odpornościowych. Chory powinien na co najmniej 6 godzin przed zabiegiem powstrzymać się od spożywania pokarmu i napojów. W przypadku zażywania leków ich stosowanie w dniu zabiegu należy uzgodnić wcześniej ze specjalistą przeprowadzającym zabieg. Wskazane jest, by osoby przyjmujące leki rozrzedzające krew na kilka dni przed konchoplastyką i po niej przeszły na zastrzyki podskórne.
Do ogólnych zaleceń pozabiegowych należą: kichanie tylko z otwartymi ustami, stosowanie zimnych okładów na nos i nawilżanie go specjalnymi preparatami medycznymi, unikanie nadmiernego wysiłku fizycznego. Niewskazane są gorące kąpiele, przebywanie na zimnym powietrzu i w miejscach zapylonych.
Jak często przeprowadza się konchoplastykę nosa?
Konchoplastyka nosa to zabieg, który nierzadko wymaga powtórzenia. Z tego też względu wielu specjalistów zaleca, żeby do usuwania przerośniętej błony śluzowej małżowin nosowych stosować metodę kriochirurgiczną. Lekarze podkreślają, iż wykonana w ten sposób konchoplastyka małżowin nosowych obarczona jest mniejszym ryzykiem powikłań.
Zobacz film i dowiedz się wszystkiego o operacjach plastycznych:
Konchoplastyka małżowin nosowych – powikłania
Jednym z możliwych do powstania powikłań po zabiegu konchoplastyki jest tzw. syndrom pustego nosa. Stan ten spowodowany jest zbyt radykalnym zmniejszeniem małżowin nosowych, w skutek czego nie ma wystarczająco dużo śluzówki, która nawilżałaby wdychane powietrze. W konsekwencji tego nos ulega wysuszeniu, ale i pozbawiony jest swoistych czujników ciśnienia, które odpowiadają za przekazanie informacji do mózgu na temat przepływu powietrza przez nos. Wówczas chory doświadcza wrażenia, jakby nie wdychał powietrza i dusił się, mimo iż jego nos jest całkowicie drożny.
Konchoplastyka wiąże się z ryzykiem pojawienia się krwawień wczesnych (do 24 godzin od zabiegu) lub krwawień późnych (najczęściej do 7 doby od zabiegu), które mogą wymagać tamponady. Polega ona na szczelnym wypełnieniu nosa setonem – gazą o długości około 60–70 cm i szerokości 3–5 cm. Gazę nasączyć można gliceryną, parafiną, roztworem adrenaliny lub trombiny. Chory powinien ją trzymać w nosie przez 1–2 dni, podczas których podaje mu się leki przyspieszające krzepnięcie krwi. Naturalnymi objawami po zabiegu są: odczuwanie dolegliwości bólowych nosa, obrzęk błony śluzowej nosa, uczucie suchości w nosie, formowanie strupów i skrzepów.
Wskazania i przeciwwskazania do konchoplastyki
Wskazania do konchoplastyki stanowią m.in.: przewlekły nieżyt nosa, częste infekcje jamy nosowej i gardła, tj. górnych dróg oddechowych, bezdechy nocne, chrapanie, kłopoty z oddychaniem nosem, zaburzenia drożności trąbki Eustachiusza, jedno- bądź dwustronne utracenie zmysłu węchu. Z kolei przeciwwskazania to m.in.: przyjmowanie leków rozrzedzających krew, ogólny zły stan, czynna infekcja dróg oddechowych, uczulenie na leki znieczulające.
Bibliografia:
1. Walocha J., Skawina A., Gorczyca J., Skrzat J., Anatomia prawidłowa człowieka. T. Czaszka, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2006.
2. Betlejewski S., Betlejewski A., „Zespół pustego nosa” – jatrogenny nieżyt zanikowy nosa, „Otorynolaryngologia”, 2009, 8(4), s. 151-155.
