Kuliste bakterie paciorkowca wywołują m.in. zapalenie gardła, opon mózgowo-rdzeniowych oraz płuc. Niektóre szczepy nie są szkodliwe dla człowieka i nie powodują żadnych schorzeń. Leczenie zakażenia paciorkowcem najczęściej przebiega z użyciem niesteroidowych leków przeciwzapalnych i antybiotyków.
Leczenie anginy paciorkowcowej
Angina paciorkowcowa jest chorobą często występującą u dzieci i objawiającą się głównie zapaleniem gardła. Za jej rozwój odpowiedzialne są bakterie beta-hemolizujące Streptococcus pyogenes. Do zakażeń dochodzi głównie zimą i wczesną wiosną u dzieci między 3. a 15. rokiem życia. Bakterie przenoszone są drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt z osobą chorą lub nosicielem, u którego nie są widoczne żadne objawy choroby. Symptomy zakażenia paciorkowcem pojawiają się zazwyczaj po 2–5 dniach od kolonizacji bakterii. Do głównych objawów należą: biały nalot obecny na tylnej ścianie gardła i migdałkach (często ze stanem ropnym), silny ból gardła oraz wysoka temperatura ciała. Lekarz zleca wykonanie testu przesiewowego na obecność paciorkowców.
Leczenie anginy paciorkowcowej wymaga podania dziecku antybiotyku. Wcześniej należy jednak wykluczyć anginę o podłożu wirusowym, wobec której antybiotyki nie są skuteczne. Terapię rozpoczyna się niezwłocznie po badaniu fizykalnym i zebraniu wywiadu. W większości przypadków stosowana jest penicylina, którą przyjmuje się doustnie co najmniej 10 dni. Pozwala na zmniejszenie dolegliwości bólowych i skrócenie czasu choroby. W innych przypadkach lekarz może przepisać leki z grupy makrolidów i cefalosporyn. Ponadto zalecany jest odpoczynek, podawanie tabletek do ssania (np. z łagodzącą ból lidokainą) i środków przeciwbólowych.
Paciorkowiec w gardle – leczenie domowe
Każde leczenie farmakologiczne może być wspomagane metodami domowymi. Jedną z najważniejszą jest picie bardzo dużej ilości wody. Nawadnianie organizmu pomaga nawilżać podrażnioną błonę śluzową gardła. Gardło można również płukać mieszanką ziół oraz roztworem z wody utlenionej. Działają one antybakteryjnie i odkażająco. W trakcie leczenia zaleca się przejście na lekką dietę, bogatą w owoce i warzywa. Należy całkowicie zrezygnować ze spożywania alkoholu oraz palenia papierosów. Nie powinno się także używać ostrych przypraw, które mogą podrażniać błonę śluzową. Podobna zasada dotyczy zbyt gorących i zbyt mocno schłodzonych potraw.
Sprawdzonym sposobem w przypadku anginy paciorkowcowej są inhalacje przy użyciu olejów eterycznych, w tym z drzewa herbacianego, bergamotki oraz sosny. Jedną z babcinych metod jest picie soku z ugotowanych, przetartych buraków, który można zmieszać z łyżką octu jabłkowego. Ważne, aby pić go regularnie, najlepiej 2 razy dziennie po dużej łyżce stołowej. Równie skuteczny jest syrop z cebuli. Z właściwości łagodzących znane są również zioła, w tym tymianek, szałwia i rumianek.
Leczenie paciorkowca w pochwie
Paciorkowce mogą kolonizować się w drogach rodnych kobiet w ciąży. Niestety tak wędrujące bakterie mogą zagrozić zdrowiu i życiu rozwijającego się płodu. Na tym etapie dziecko nie ma jeszcze w pełni wykształconego układu odpornościowego, a zatem istnieje poważne ryzyko (70%) zachłyśnięcia się zakażonym płynem owodniowym, co może spowodować rozwój sepsy, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, a nawet zakończyć się zgonem. Szacuje się, że współczynnik śmiertelności sięga 80%. Posocznica rozwija się najczęściej w około 10. dobie po porodzie.
Ginekolog po wykonaniu szczegółowych testów może podać ciężarnej antybiotyki. Ma to na celu zapobieganie transmisji bakterii na płód podczas porodu. Zazwyczaj na paciorkowca w pochwie podaje się penicylinę metodą dożylną. Jest to technika bezpieczna zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Jeżeli zakażenie dotyczy również dróg moczowych, leczenie może znacznie się wydłużyć, nawet do 20 dni.
Paciorkowiec na skórze – leczenie
Bakterie paciorkowca wywołują choroby skóry, w tym liszajca zakaźnego. Objawia się on wykwitami pęcherzowo-ropnymi, lokalizującymi się głównie na twarzy oraz w okolicy płytek paznokciowych. Leczenie liszajca zakaźnego uwzględnia zachowanie właściwej higieny, stosowanie mydeł antybakteryjnych, specjalistycznych kremów oraz doustne przyjmowanie antybiotyków, najczęściej penicyliny i cefalosporyny.
Zobacz film: Bakterie
Bibliografia
1. Efstratiou A., Lamagni T. Epidemiology of Streptococcus pyogenes. In: Streptococcus pyogenes: Basic Biology to Clinical Manifestations, Ferretti JJ, Stevens DL, Fischetti VA (Eds), University of Oklahoma Health Sciences Center, Oklahoma City 2016.
2. Beth A. Choby. 2009. Diagnosis and Treatment of Streptococcal Pharyngitis. American Family Physician.1:79(5):383-390.