Dziąsła to tkanka, która jest zrośnięta z wyrostkiem zębodołowym (miejscem w kości szczęki, w którym są osadzone zęby). Ich funkcją jest ochrona tkanek zęba przed działaniem czynników zewnętrznych. Oznaką zdrowych dziąseł jest ich jasnoróżowa barwa, ścisłe przyleganie do zębów oraz brak krwawienia podczas szczotkowania lub gryzienia pokarmów. Ta tkanka jest bardzo delikatna, dlatego często dochodzi do jej uszkodzenia mechanicznego lub pojawienia się stanu zapalnego (np. ropnego zapalenia dziąseł). W takim przypadku zawsze trzeba skonsultować się ze stomatologiem.
Czym jest ropne zapalenie dziąseł?
Ropne zapalenie dziąseł jest jedną z chorób stomatologicznych, która charakteryzuje się występowaniem ropnia w tkankach otaczających ząb. Ropień jest wyraźnie odgraniczonym zbiorowiskiem ropy (gęstej i mętnej wydzieliny) w tkance i zawsze wskazuje na infekcję bakteryjną.
Ropne zapalenie dziąseł może pojawić się u osób w każdym wieku. Różne dane pokazują, że na choroby przyzębia częściej chorują mężczyźni i osoby starsze, a także te z niskim statusem społecznym. Leczenie ropnego zapalenia dziąseł zawsze powinno być prowadzone przez stomatologa. Zaniechanie terapii może prowadzić do poważnych powikłań.
Przyczyny ropnego zapalenia dziąseł
Przyczyny ropnego zapalenia dziąseł to infekcje bakteryjne, które najczęściej związane są z niedostateczną higieną jamy ustnej. Są to drobnoustroje tworzące fizjologiczną florę bakteryjną, które w sprzyjających warunkach zaczynają się nadmiernie namnażać, co skutkuje rozwinięciem się stanu zapalnego w tkankach. Wystarczy zaledwie kilkudniowy kontakt płytki bakteryjnej z dziąsłem, aby wywołać chorobę.
Udział w powstaniu ropnego zapalenia dziąseł ma również układ immunologiczny. Jeżeli odporność jest osłabiona, istnieje większe ryzyko rozwinięcia się choroby. Za czynniki ryzyka uznaje się także:
- niektóre choroby przewlekłe (cukrzyca, zakażenie wirusem HIV);
- uzupełnienia protetyczne, które utrudniają prawidłową higienę jamy ustnej;
- długotrwały stres.
Objawy ropnego zapalenia dziąseł
Objawy ropnego zapalenia dziąseł są dość charakterystyczne. Początkowo pacjent może zauważyć, że dziąsła stały się nieco bardziej wrażliwe na dotyk oraz niekiedy krwawią podczas szczotkowania lub spożywania niektórych pokarmów (zwłaszcza twardych). Dodatkowo pojawia się uczucie niesmaku w ustach.
Objawy ropnego zapalenia dziąseł na dalszym etapie choroby to zaczerwienienie, obrzęk i ból dziąseł. Pojawia się także grudka, która jest wypełniona treścią ropną. Najczęściej jest ona zlokalizowana między zębem a dziąsłem. Zdarza się, że tworzy się przetoka, przez którą ropa wypływa na zewnątrz. Obecny jest ponadto nieprzyjemny zapach z ust (często niewyczuwalny przez samą osobę chorą).
Kiedy pojawią się objawy ropnego zapalenia dziąseł, należy możliwie szybko udać się na wizytę do poradni stomatologicznej. Odwlekanie leczenia powoduje, że proces chorobowy staje się coraz bardziej zaawansowany oraz dochodzi do powikłań.
Leczenie ropnego zapalenia dziąseł
Leczenie ropnego zapalenia dziąseł jest poprzedzone dokładnym badaniem jamy ustnej. W przypadku nasilonych objawów i obecności ropni konieczne jest zastosowanie antybiotykoterapii. O tym, jaki antybiotyk na ropne zapalenie dziąseł wybrać, decyduje lekarz. Najczęściej są to leki z grupy amoksycylin lub metronidazol. Jednak zdecydowanie bardziej wskazane jest wykonanie badania mikrobiologicznego z antybiogramem i wybór środka leczniczego na jego podstawie.
Leczenie ropnego zapalenia dziąseł wymaga także systematycznego wykonywania profesjonalnych zabiegów oczyszczających zęby z płytki bakteryjnej i kamienia nazębnego. Kluczowe znaczenie ma również uświadomienie pacjentowi, jak ważna jest higiena jamy ustnej w warunkach domowych, a także systematyczne kontrole stomatologiczne.
Jakie są domowe sposoby leczenia ropnego zapalenia dziąseł?
Domowe sposoby leczenia ropnego zapalenia dziąseł są uzupełnieniem terapii zleconej przez lekarza. Najważniejszym z nich jest higiena jamy ustnej. Zęby należy myć rano i wieczorem oraz po każdym posiłku (jeżeli to możliwe). W tym celu najlepiej sprawdzi się szczoteczka z miękkim włosiem. Nie można zapominać również o czyszczeniu przestrzeni międzyzębowych nicią dentystyczną (tam gromadzi się znaczna część bakterii).
Na zapalenie dziąseł sprawdzą się także płukanki ziołowe, które wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Warto płukać jamę ustną naparem z szałwii, rumianku lub wodą z dodatkiem kurkumy.
Zobacz wideo: Stomatolog opowiada o ósemkach
Bibliografia:
1. M. Jóżwik, Z. Kopański, Choroby przyzębia, [w:] „Journal of Clinical Healthcare”, 1 (2014), s. 30–34.
