Jak leczyć udar mózgu? Postępowanie terapeutyczne w udarze krwotocznym i niedokrwiennym

W udarze niedokrwiennym występującym częściej ogromne znaczenie ma szybkie podjęcie terapii fibrynolitycznej. Leczenie domowe udaru mózgu prowadzi do nieodwracalnych szkód, a każda minuta zwłoki jest niebezpieczna dla pacjenta.

Przeczytaj też: Udar mózgu. Będą badania nad nowymi standardami leczenia

Postępowanie ogólne w leczeniu udaru mózgu

Udar mózgu jest poważnym stanem zagrażającym życiu człowieka, który nie powinien być bagatelizowany. W razie zaobserwowania niepokojących objawów oraz podejrzenia tego stanu niezwłoczne jest szybkie wdrożenie odpowiedniej diagnostyki oraz terapii. Jedynym skutecznym postępowaniem w udarze mózgu jest leczenie szpitalne.

Pacjent, u którego podejrzewa się wystąpienie krwotoku bądź niedokrwienia centralnego układu nerwowego zostaje podłączony do aparatury wspomagającej oddychanie celem zabezpieczenia funkcji życiowych. Zespół medyczny ma za zadanie kontrolować ciśnienie tętnicze, które nie powinno obniżyć się za szybko w krótkim czasie. Konieczne jest wyrównanie zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej, jeśli występują - podawanie odpowiednich płynów lub odwadnianie. W postępowaniu terapeutycznym kładzie się również nacisk na odpowiedni poziom glukozy we krwi - jej za mała lub za duża ilość wpływa niekorzystnie na układ nerwowy. W przypadku wystąpienia podwyższonej temperatury pacjent otrzymuje leki przeciwgorączkowe. Z powodu zaburzeń połykania wprowadza się zgłębnik dożołądkowy w celu odżywienia pacjenta, gdy istnieje taka konieczność.

Leczenie udaru niedokrwiennego mózgu

W większości przypadków, bo aż w 80%, udar spowodowany jest przez niedokrwienie obszaru mózgu. Dzieje się tak, gdy naczynie zaopatrujące część tego organu zostanie zablokowane przez zakrzep lub tworzące się w nim blaszki miażdżycowe zwężające jego światło. Uzyskanie poprawy stanu pacjenta można uzyskać poprzez udrożnienie tętnic i rozpuszczenie przeszkody. Leczenie trombolityczne udaru mózgu polega na dożylnym podaniu alteplazy. Korzyści z takiego postępowania obserwuje się u pacjentów, u których rozpocznie się je w ciągu 4,5 godziny od wystąpienia objawów. Przeciwwskazania do podjęcia takiej terapii obejmują między innymi uraz głowy lub udar w ciągu 3 miesięcy przed incydentem, podejrzenie krwotoku, podwyższone ciśnienie tętnicze (skurczowe >185 mm Hg lub rozkurczowe >110 mm Hg) czy leczenie niektórymi preparatami przeciwkrzepliwymi.

W kolejnym etapie u pacjentów, u których doszło do zablokowania tętnicy środkowej mózgu w jej początkowym odcinku i przeprowadzono leczenie fibrynolityczne, zaleca się wykonanie trombektomii. Powinna ona być rozpoczęta w ciągu 6 godzin od wystąpienia objawów. Polega ona na wewnątrznaczyniowym udrożnieniu zamkniętego naczynia. Takie postępowanie może być również skuteczne u osób, u których istnieją przeciwwskazania do wykonania leczenia trombolitycznego lub w niektórych przypadkach w ciągu 24h od wystąpienia niedokrwienia.

Po dobie od wystąpienia udaru włącza się obowiązkowo kwas acetylosalicylowy.

Leczenie udaru krwotocznego mózgu

Udar krwotoczny mózgu jest wynikiem pęknięcia naczynia zaopatrującego centralny układ nerwowy. Wybór postępowania opiera się na ocenie stanu ogólnego pacjenta oraz wielkości incydentu. Krwotok podpajęczynówkowy leczy się, zaopatrując uszkodzoną tętnicę metodami inwazyjnymi. W tym celu wykonuje się zabieg embolizacji przy pomocy sprężynek, które umieszcza się w worku tętniaka lub klipsuje się go. Niewielkie uszkodzenia zaopatruje się w ciągu 3 dni od wystąpienia objawów, natomiast masywna utrata krwi wymaga odroczenia operacji.

Czy udar mózgu jest wyleczalny?

Przeżycie incydentu udaru mózgu wiąże się w większości przypadków z powstaniem dysfunkcji układu nerwowego, lecz u każdego pacjenta występują one w różnym stopniu. Istnieje wiele metod, które pozwalają na poprawę stanu chorego, a ich skuteczność wzrasta, gdy zostaną wdrożone tak szybko, jak to możliwe. Kontynuacja leczenia po udarze mózgu obejmuje rehabilitację, którą rozpoczyna się już w pierwszych dobach po incydencie. Chory powinien zostać objęty indywidualnie dobraną specjalistyczną opieką, która ma na celu poprawę funkcji pacjenta i powrót do codziennego życia w stopniu odpowiadającym uszkodzeniom. Nie zawsze jednak się to udaje - pacjent może już na zawsze pozostać niesprawny i nie wrócić do wcześniejszego stanu. W najcięższej postaci choroby - udarze pnia mózgu - leczenie nie przynosi zwykle dobrych rezultatów i mimo podjęcia odpowiednich interwencji dochodzi do zatrzymania akcji serca oraz oddechów oraz zgonu.

Należy pamiętać, że próby samodzielnego leczenia naturalne udaru mózgu w domu wiążą się z katastrofalnymi skutkami, gdyż zaniechanie szybkiej interwencji lekarskiej pogarsza rokowanie i zwiększa obszar uszkodzeń, może też doprowadzić do szybszego zgonu pacjenta.

Przeczytaj też: Udar mózgu: 5 zmian w stylu życia zmniejszy ryzyko choroby nawet o 40 procent