Metody leczenia bulimii zależą od indywidualnych predyspozycji psychicznych pacjenta, choć rokowania co do ustąpienia choroby warunkuje wczesna i kompleksowa terapia. Samodzielne leczenie bulimii nie jest polecane szczególnie na pierwszych etapach usprawniania kondycji psychofizycznej.
Zobacz także: Obsesja na punkcie zdrowego jedzenia - sprawdź, czy ortoreksja zaczyna być twoim problemem
Czym jest i jak wygląda bulimia?
Bulimia, określana również jako żarłoczność psychiczna, to przewlekła choroba, której istotą jest nadmierna koncentracja na masie swojego ciała. Charakteryzuje się epizodami niepohamowanego obżarstwa i zachowań kompensacyjnych. Mają one charakter przeczyszczający, polegający na mechanicznym i farmakologicznym prowokowaniu wymiotów bądź zastosowaniu lewatywy, a także nieprzeczyszczający, skupiający się na szybkiej utracie nadmiaru spożytych kalorii poprzez restrykcyjną dietę i wyczerpujące treningi sportowe.
Etiologia bulimii jest wieloczynnikowa. Uwzględnia aspekty psychologiczne, genetyczne, biologiczne, socjologiczne i kulturowe. Choroba dotyczy zwykle kobiet w młodym wieku i rozpoczyna się najczęściej w drugiej dekadzie życia. Przypadłość ta wyniszcza organizm pod względem somatycznym i psychicznym, prowadząc nawet do trwałych zmian wielonarządowych wynikających z odwodnienia i niedożywienia ustroju. Leczenie bulimii to długotrwały i wielowymiarowy proces, wymagający zaangażowania najbliższej rodziny oraz zespołu specjalistów dziedzin medycznych i psychoterapeutycznych – lekarza, psychiatry, dietetyka czy fizjoterapeuty.
Jak wyleczyć bulimię?
Im wcześniej zostanie postawiona diagnoza i wdrożony program rehabilitacji, tym lepsze rokowania co do odzyskania zdrowia. Leczenie bulimii oznacza wielowymiarową terapię prowadzoną zwykle ambulatoryjnie. W przypadku znacznego wyniszczenia organizmu przez chorobę przed rozpoczęciem właściwych metod leczniczych zaleca się hospitalizację w celu poprawy kondycji somatycznej pacjenta. Pobyt w szpitalu tymczasowo zmniejsza objawy i łagodzi powikłania choroby, jednocześnie zwiększając motywację do walki ze schorzeniem. Leczenie bulimii opiera się przede wszystkim na psychoterapii interpersonalnej, dialektycznej i przeciwdepresyjnej oraz przeprowadzonej metodą behawioralno-poznawczą. Celem leczenia sfery psychicznej jest przede wszystkim:
- wyrobienie prawidłowych nawyków żywieniowych;
- eliminacja napadów objadania się i różnorodnych zachowań kompensacyjnych;
- zwiększenie motywacji pacjenta do współpracy z interdyscyplinarnym zespołem w celu przyswojenia prawidłowego zachowania i trybu jedzenia;
- nauka konstruowania planu żywieniowego składającego się z odpowiedniej ilości i jakości posiłków i przekąsek;
- rozszerzanie wiedzy na temat racjonalnego żywienia i zagrożeń wynikających z zaburzeń żywienia różnego typu;
- modyfikacja autodestrukcyjnych myśli i uczuć;
- nauka radzenia sobie ze stresem i wypracowanie konstruktywnych strategii zaradczych.
Jak wyleczyć bulimię innymi sposobami?
Aby leczenie bulimii przebiegało skutecznie, należy uważnie monitorować kondycję somatyczną oraz częstotliwość i siłę ataków obżarstwa. Poza ustaleniem konkretnego planu żywieniowego zapobiegającego hipoglikemii i napadom głodu terapia choroby powinna również uwzględniać:
- farmakoterapię środkami z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny. Pacjentom stosującym znaczne ilości środków przeczyszczających zaleca się zmniejszenie dobowej dawki i ostatecznie wycofanie farmaceutyków. Należy również kontrolować poziom elektrolitów, których niedobory sprzyjają zaburzeniom rytmu serca. Z kolei chorym prowokującym wymioty zaleca się szczególną dbałość o higienę jamy ustnej i regularne wizyty u stomatologa;
- odbudowę masy i siły mięśniowej poprzez odpowiednio ukierunkowaną aktywność ruchową. Kinezyterapia, czyli leczenie bulimii ruchem uwzględnia przede wszystkim ćwiczenia wzmacniające o charakterze izometrycznym i siłowym zwiększające ukrwienie mięśni, odżywiające tkanki i wspierające procesy metaboliczne związane z rozprowadzaniem składników odżywczych i wody oraz usuwaniem z ustroju toksycznych substancji przemiany materii. Ćwiczenia ruchowe wpływają również na poprawę jakości skóry i tkanki podskórnej oraz wydolność krążeniowo-oddechową. Regulują ponadto perystaltykę jelit, a także zwiększają wydzielanie i rozprowadzanie endorfin, tzw. hormonów szczęścia, poprawiających nastrój i samopoczucie.
Skąd się biorą zburzenia odżywiania? Dowiesz się tego z filmu:
Jak samemu leczyć bulimię?
Leczenie bulimii na własną rękę nie jest wskazane na pierwszych etapach usprawniania kondycji psychofizycznej. Terapia powinna uwzględniać profesjonalny program ukierunkowany na szczegółową diagnozę problemu. Samodzielność w chorobie polega głównie na rzetelnym realizowaniu celów stawianych w trakcie każdej fazy rehabilitacji oraz pracy nad utrwalaniem prawidłowych nawyków.
Zobacz także: Anoreksja – na czym polega leczenie jadłowstrętu psychicznego?
Bibliografia:
1. M. Jarosz, Diagnozowanie zaburzeń stanu odżywienia w praktyce lekarskiej i pielęgniarskiej, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2010.
2. A. Łuszczyńska, Nadwaga i otyłość. Interwencje psychologiczne, PWN, Warszawa 2007.
3. A. Osińska, Bulimia psychiczna – rozpowszechnienie, objawy i leczenie z uwzględnieniem aspektu stomatologicznego, [w:] „Pediatria i Medycyna Rodzinna”, 12 (3), 2016.
4. S. Pużyński, Psychiatria. Psychiatria Kliniczna, Urban & Partner, Wrocław 2011.
