Domowe leczenie haluksów wymaga zwykle integracji kilku sposobów. Dobór terapii uzależniony jest od stopnia zniekształcenia i skali objawów. Kuracja szczególnie sprawdza się w lekkich postaciach koślawego palucha oraz w profilaktyce schorzenia. Domowe sposoby na haluksy uzupełniają również rehabilitację pooperacyjną.
Haluksy – kiedy i jak leczyć je domowymi sposobami?
Boląca deformacja podstawy palucha, czyli haluks, to schorzenie uwarunkowane wieloma czynnikami endo- i egzogennymi, prowadzącymi do koślawego ustawienia pierwszego stawu śródstopno-paliczkowego względem pozostałych elementów przodostopia. Głęboki stopień zaawansowania haluksa wpływa na jakość oraz wydajność chodzenia i zwykle wymaga leczenia operacyjnego. Wczesna interwencja medyczna sprzyja pozytywnemu rokowaniu co do zatrzymania postępu choroby i ustąpienia objawów. Nieinwazyjne, domowe sposoby polecane są szczególnie w lekkich postaciach koślawości palucha. Na poprawę biomechaniki stopy wpływają np. ćwiczenia ruchowe, masaże i kąpiele. Integracja wielu metod stanowi warunek powodzenia kuracji. Domowe sposoby na bolące haluksy sprawdzają się również w profilaktyce schorzenia oraz jako uzupełnienie rehabilitacji pooperacyjnej zwyrodniałego palucha. Warto jednak pamiętać, że nie każdy domowy sposób w równym stopniu jest skuteczny na wszystkie rodzaje deformacji stawu śródstopno-paliczkowego. Przykładowo, decydując się na ziołolecznictwo, należy wybierać takie produkty, które nie wywołują reakcji uczuleniowych.
Haluksy – leczenie domowe
Domowe metody na bolące haluksy bazują przede wszystkim na naturalnych produktach roślinnych oraz nieorganicznych preparatach, powszechnie wykorzystywanych w przemyśle farmaceutycznym. Do bardziej popularnych metod należą: okłady z jodyny, płukanki z soli, kompresy z chleba i octu jabłkowego, słoniny i sody czy naparów imbirowych.
Domowe sposoby na haluksy z jodyną wymagają odpowiedniego przygotowania. Roztwór jodyny należy połączyć z amoniakiem w proporcji 1 : 1 i nasączyć nim wacik. Kompres przykłada się zwilżoną stroną do haluksa, a następnie owija bandażem w taki sposób, aby opatrunek nie zsunął się ze stopy. Zaleca się pozostawienie go na noc. Okłady jodynowe na koślawy paluch łagodzą stan zapalny, wspierają ustępowanie obrzęku i dolegliwości bólowych. Jodynę można mieszać również z innymi produktami, np. aspiryną czy sokiem z cytryny. Kompresy poleca się stosować nie dłużej niż 2 tygodnie.
Domowe leczenie haluksów z zastosowaniem liści laurowych również cieszy się popularnością. Roślina tego typu charakteryzuje się właściwościami tonizującymi i łagodzącymi stany zapalne oraz bóle reumatyczne. Aby uzyskać pożyteczny wywar, należy zagotować około 20 liści laurowych w 1 litrze wody. Po przestudzeniu moczy się w nim nogę z koślawym paluchem przez kilkanaście minut. Ponadto domowe sposoby na bolące haluksy uwzględniają wcieranie w przodostopie olejku lawendowego, eukaliptusowego czy lilininowego oraz kąpiele z solą z Epsom.
Jak domowymi sposobami wspierać leczenie haluksów?
Niezwykle istotne jest ograniczenie czynników prowokujących deformację stóp. Warto przede wszystkim unikać butów o wąskich przodach, zbyt płaskiej podeszwie i na wysokich obcasach. Poleca się częstą zmianę obuwia w ciągu dnia i odpoczynek na boso. Inne ważne aspekty terapii to:
- zaopatrzenie ortopedyczne na dzień i na noc, ustawiające i stabilizujące paluch w odpowiedniej pozycji, hamujące pogłębianie się deformacji, amortyzujące wstrząsy i poprawiające komfort chodzenia, np. kliny, poduszeczki, peloty, opaski, separatory i inne ortezy, a także profilowane podeszwy i wkładki;
- unikanie aktywności fizycznej nadmiernie obciążającej stopy, bazującej głównie na bieganiu czy skakaniu, na rzecz dyscyplin utrzymujących kończyny dolne w odciążeniu, jak pływanie czy kolarstwo;
- elewacja i odciążenie kończyny za pomocą m.in. laski, kuli łokciowej czy specjalistycznego buta na haluksy;
- utrzymanie lub zredukowanie masy ciała;
- zbilansowana dieta, bogata w wapń, witaminę D i kwasy tłuszczowe omega-3; szczególnie polecane są też: czosnek, cebula, wiśnie, jagody, imbir, cytrusy, szpinak i orzechy;
- masaż klasyczny stopy, ze szczególnym opracowaniem deformacji;
- masaż haluksa lodem i zimne, miejscowe okłady, szczególnie polecane w okresach stanów zapalnych;
- ćwiczenia ruchowe, ukierunkowane na wzmocnienie mięśni podeszwy oraz kształtowanie sklepienia podłużnego i poprzecznego stopy. Polecane są ćwiczenia chwytne palców, np. przenoszenie woreczka z grochem z punktu A do punktu B, rysowanie stopami czy turlanie piłeczki podeszwą w przód i w tył.
Zobacz film: Haluksy
Bibliografia:
1. Brown D., „Sekrety ortopedii”, Urban & Partner, Wrocław 2006;
2. Marciniak W., „Ortopedia i Rehabilitacja”, PZWL, Warszawa 2003;
3. Stark C., „Halluks. Leczenie holistyczne bez operacji”, Kos, Katowice 2018;
4. Waldman S. D., „Atlas zespołów bólowych”, Urban & Partner, Wrocław 2009.