Człowiek jest w stanie przystosować się do wielu warunków życia. Są jednak czynniki, bez których nie jest w stanie przeżyć. Są to: jedzenie, woda i tlen. Przyjęto tzw. zasadę trójki. Mówi ona o tym, że człowiek jest w stanie przeżyć do 3 minut bez tlenu, do 3 dni bez wody i do 3 tygodni bez jedzenia,
Ile człowiek wytrzyma bez jedzenia?
Ciało do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje jedzenia, a konkretnie kalorii. Każdy człowiek ma tzw. podstawową przemianę materii, czyli ilość kalorii przypadającą na każdy kilogram ciała. Diety redukcyjne, ograniczające przyjmowanie kalorii, powodują stopniowy spadek masy ciała. Całkowita eliminacja źródeł energii i składników odżywczych może okazać się fatalna w skutkach. To, ile człowiek jest w stanie wytrzymać bez jedzenia, jest sprawą indywidualną. Każdy bowiem dysponuje różnymi zapasami energetycznymi w organizmie, każdy ma inne zapotrzebowanie, a dodatkowo wszystko zależy od tego, jak funkcjonuje w okresie nieprzyjmowania pokarmu. Szybciej bowiem zużywane są zapasy energetyczne, gdy człowiek wykonuje aktywność fizyczną, a zdecydowanie wolniej, gdy jest w spoczynku. Każdy ma więc inną tolerancję dla czasu przeżycia bez jedzenia. Początkowo człowiek zużywa rezerwę glikogenową z wątroby. Szybko jednak dochodzi do jej zużycia, a dalej organizm czerpie energię z nagromadzonych w organizmie tłuszczów i białka. W którymś momencie dochodzi do wyczerpania rezerw ustrojowych i zaburzenia procesów fizjologicznych i biochemicznych.
Skutki niedożywienia lub całkowitej głodówki:
-
osłabienie,
- bóle i zawroty głowy,
- niedokrwistość,
- spadek temperatury ciała,
- zaburzenia funkcji oddychania, krążenia,
- obrzęki,
- zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej.
Glikogen zmagazynowany w wątrobie wystarcza na około 24 godziny. Kiedy organizm nie otrzymuje związków odżywczych, energia jest pozyskiwana z aminokwasów mięśniowych, mleczanów i tkanki tłuszczowej. Z czasem pojawiają się w organizmie związki ketonowe, doprowadzając do rozwoju kwasicy ketonowej i śpiączki.
Rekord w ilości dni bez jedzenia, a konkretnie strajku głodowego, osiągnął Terence MacSwiney, który ostatecznie zmarł z wycieńczenia w 1920 r.
Ile wody powinniśmy wypijać w ciągu dnia? Dowiesz się tego z filmu:
Zobacz też: Zatrzymanie wody w organizmie - przyczyny i leczenie
Ile człowiek może wytrzymać bez wody?
Człowiek potrafi przeżyć bez wody nawet tydzień, jednak muszą być zapewnione bardzo komfortowe warunki. Dość rekordowy wynik osiągnął w 1979 r. Andreas Mihavecz, wytrzymując 18 dni bez jedzenia i wody w celi. Średnio przyjmuje się, że młody i zdrowy człowiek byłby w stanie wytrzymać bez wody około 4 dni.
Prawidłowo człowiek powinien dostarczyć codziennie 1,5 l do nawet 3 l wody do organizmu. Wszystko zależy od jego aktywności, a także masy ciała. Odwodnienie organizmu jest stanem bardzo niebezpiecznym dla człowieka, a szczególnie dla dziecka i osoby starszej.
Trudno dokładnie określić, ile człowiek przeżyje bez wody. Wszystko zależy od stanu zdrowia danej osoby, wieku i indywidualnych predyspozycji. Do odwodnienia może dojść nie tylko przy ograniczeniu podaży wody, ale także przy jej znacznej utracie. W związku z tym, jeśli człowiek nie dostarcza wody do organizmu, a dodatkowo ma biegunkę, gorączkę, przyjmuje leki odwadniające czy cierpi na choroby zwiększające wydzielanie moczu, jest bardziej predysponowany do wystąpienia odwodnienia.
Objawy odwodnienia zależą od jego stopnia. Początkowo człowiek zaczyna odczuwać intensywne pragnienie i tracić masę ciała. Dalej pojawia się suchość w ustach, ból i zawroty głowy, osłabienie, zatrzymanie moczu, mroczki przed oczami, nudności, spadek ciśnienia krwi, przyspieszony oddech i tętno, suchość błon śluzowych, utrata elastyczności skóry, zapadnięcie oczu.
W ciężkich stanach odwodnienia pojawiają się: senność, obrzęki, drgawki, zaburzenia świadomości. Nieleczone odwodnienie prowadzi do śmierci.
Zobacz też: Negatywne skutki jedzenia słodyczy
Ile człowiek wytrzyma bez tlenu?
W tej kategorii bito rekordy. Stosowano różne techniki, oddychając wcześniej czystym tlenem, a następnie wstrzymując oddech. Światowy rekord ustanowiony został w 2009 r. Niejaki Stéphane Mifsud wytrzymał na bezdechu 11 minut i 35 sekund. Wynik ten został pobity w 2012 r. przez Toma Sietasa, który wcześniej oddychał przez dłuższy czas czystym tlenem.
Normalny człowiek, nietrenujący i nieprzygotowany, jest w stanie przeżyć bez tlenu do 3 minut. Niestety, po tym czasie dochodzi do nieodwracalnych zmian wynikających z niedotlenienia mózgu. Jest to mechanizm nie tylko dotyczący przebywania pod wodą, ale również mechanizm zgonu osób, u których dochodzi do zatrzymania oddechu czy krążenia, kiedy mózg nie otrzymuje odpowiedniej ilości tlenu.