Grzybica stóp jest wywoływana przez rozmaite rodzaje grzybów, z czego najczęściej występują dermatofity. Infekcja nie atakuje tylko powierzchni skóry, często jej kolejnym etapem rozwoju jest grzybica paznokci. Choroba rozwija się w miejscach dobrze ucieplonych oraz wilgotnych.
Grzybica stóp – przyczyny
Za główną przyczynę grzybicy stóp uznaje się przede wszystkim nieprawidłowo przeprowadzaną higienę stóp. Powoduje ona wydzielanie nadmiernej ilości potu oraz przegrzewanie tej kończyny. To także efekt chodzenia w skarpetach wykonanych ze sztucznych tkanin, niedokładnego wycierania stóp po kąpieli oraz chodzenia w przyciasnych butach.
W kręgu narażonych na grzybicę znajdują się ludzie aktywni zawodowo i spędzający czas w dobrze dobranym obuwiu stworzonym z gumy czy ze sztucznej skóry. Powodem schorzenia mogą być urazy czy zadrapania, przez które grzyby wnikają do naskórka, a także kontakt z zarazkami w publicznych łaźniach czy na basenach.
Okazuje się, że zapadanie na grzybicę może być przekazywane genetycznie. Ponadto główną grupą docelową, która na nią choruje, są osoby w podeszłym wieku, z nadwagą bądź otyłością, mające tendencję do wydzielania za dużej ilości potu oraz mężczyźni. Kobiety zapadają na grzybicę zazwyczaj w okresie ciąży. Podatne są także osoby biorące leki immunosupresyjne czy sterydy, oraz pacjenci po przeszczepach, nowotworach czy przechodzący choroby reumatyczne. Grzybica stóp najczęściej spotyka osoby cierpiące na choroby obwodowych naczyń tętniczych bądź żylnych czy cukrzycę. Wynika to z nieprawidłowości związanych z regulacją temperatury skóry i jej niedokrwieniem, a także ze zwiększonej tendencji do mikrourazów i utrudnionych ich gojeniem.
Objawy grzybicy stóp
Osoby, które chorują na grzybicę stóp, bardzo często wskazują na zaczerwienienie stóp, łuszczącą się skórę oraz pojawianie się grudek i pęcherzyków między palcami, może wystąpić świąd. W przypadku zaawansowanej choroby pojawiają się rany, owrzodzenia oraz popękana skóra. U chorych mających słabą odporność może dodatkowo wystąpić gorączka, zapalenie naczyń chłonnych czy tkanek głęboko umiejscowionych w skórze.
W zależności od pacjenta grzybica może przyjmować różne formy. Postać międzypalcowa dotyczy przede wszystkim przestrzeni pomiędzy palcami III, IV, V, jednak z czasem może rozprzestrzenić się na całą stopę. Jej głównymi objawami są: łuszczenie, świąd, brzydki zapach, pieczenie, a nawet wydzielina.
Odmiana potnicowa najczęściej skupia się na podeszwie i objawia się licznymi krostami lub pęcherzykami mogącymi łączyć się w pęcherze. Pojawia się również wydzielina ropna lub surowicza. Wówczas mowa o nadkażeniu bakteryjnym. Dodatkowo pęcherzyki pękają i się złuszczają, czego skutkiem jest nasilony świąd.
Kolejną postacią jest grzybica złuszczająca. Przejawia się dużym rogowaceniem skóry i małym świądem. Odmiana wrzodziejąca występuje przede wszystkim u chorych na cukrzycę. Grzybica z odczynem alergicznym charakteryzuje się zaczerwienieniem, grudkami oraz swędzeniem w obrębie rąk, przy czym nie świadczy to o ich nadważeniu.
Zobacz także: Grzybica skóry głowy – objawy, leczenie farmakologiczne i naturalne, grzybica
Postać złuszczająca często atakuje także paznokcie. Starszy wiek również sprzyja rozwojowi grzybicy paznokci ze względu na wolny rozwój płytki paznokciowej oraz nieprawidłowości ukrwienia w obwodowych kończynach.
Podstawą rozpoznania grzybicy jest udanie się do dermatologa, który zleca przeprowadzenie badania mikologicznego (pobranie zeskrobiny). Dodatkowo musi wykluczyć inne choroby mogące wywoływać podobne symptomy – wyprzenie międzypalcowe, wypryski modzelowate i potnicowe czy łuszczycę dłoni albo stóp.
Grzybica stóp – leczenie
Leczenie grzybicy stóp należy podjąć jak najszybciej i w tym celu poszukać pomocy u specjalisty. Nie powinno się jej przeciwdziałać domowymi sposobami. Szczególnie moczenie nóg może spowodować nasilenie się choroby ze względu na wilgoć, która jest dobrym środowiskiem do namnażania się grzybów. Chory powinien jak najszybciej zastosować leki przeciwgrzybiczne doustne lub miejscowe, a czasem połączyć obie ich formy, co jest uzależnione od stopnia zaawansowania schorzenia. Zdarza się, że leki nie pomagają – wówczas trzeba ponownie skonsultować się z lekarzem.
Pierwsze objawy powinny ustąpić już po siedmiu dniach, kolejne są leczone nawet do 4 tygodni. Jeżeli pojawiły się miejsca, z których wycieka wydzielina, zaleca się zastosowanie aerozolu, natomiast jeśli występują zrogowacenia, najlepszym rozwiązaniem jest maść. W przypadku pojawienia się choroby na tle alergicznym może być potrzebne leczenie miejscowe za pomocą sterydów.
Zobacz także: Grzybica skóry dłoni – jakie są przyczyny choroby? Objawy i leczenie grzybicy dłoni
W ciężkich grzybicach stóp stosuje się terapię ogólną. Również jest ona wykorzystywana u osób ze słabą odpornością oraz zmianami dotyczącymi dużej części skóry. Choroba jest leczona długo, dlatego należy stosować leki do momentu wskazanego przez specjalistę. Niewyleczona grzybica często powraca.
