Damiana to roślina o różnorakim działaniu na ludzki organizm. Najczęściej przypisuje się jej rolę afrodyzjaku, właściwości wzmacniające i moczopędne. Liście damiany są powszechnie stosowane przez przemysł farmaceutyczny jako składnik preparatów na wzmocnienie układu moczowego. Roślina przeciwwskazana jest m.in. kobietom w ciąży, karmiącym piersią i dzieciom.
Czym jest damiana?
Damiana to krzew zaliczany do rodzaju Turnera należącego do rodziny męczennicowatych (z łac. Passifloraceae Juss. ex Kunth in Humb.). Zwyczajowo określana jest też jako turnera rozpierzchła, ziele św. Damiana, damiana. Porasta tereny Ameryki Środkowej i Południowej oraz południową część Ameryki Północnej. Spotykana jest na terenie Indii i Afryki. Istnieje możliwość uprawy damiany w Polsce, lecz jest to dość trudne, bo roślina źle znosi niskie temperatury. Pod koniec roku należy ją zabrać w ciepłe miejsce. Dorasta do 2 m wysokości. Wydaje żółte kwiaty, które zdobią ją przez całe lato, a roztarte liście wydzielają eukaliptusowo-migdałowo-iglasty zapach.
Liść Damiana – surowiec leczniczy
Damiana ma liczne właściwości prozdrowotne. Surowiec leczniczy stanowią liście damiany (z łac. Folium Damianae), które zawierają m.in.: gorycze, fitosterole, flawonoidy, glikozydy fenolowe (arbutynowe), garbniki oraz olejek eteryczny. Ten ostatni zasobny jest w: tymol, kadinen, cyneol, ocymen, kopaen, pinen, kalamen, cymen.
Medycyna staropolska i zioła lecznicze. Dowiecie się o nich więcej z filmu:
Liść Damiana i wskazania do stosowania
Damiana – liście wskazane są do stosowania w łagodzeniu stanów zapalnych i zakażeń układu moczowego. W przypadku kuracji na przerost prostaty działanie synergistyczne wobec damiany wykazują znamiona kukurydzy, kłącze pokrzywy, kora śliwy afrykańskiej, ziele wierzbówki lub niecierpka. Dodatkowo damianę poleca się na przemęczenie wywołane intensywną pracą fizyczną i psychiczną, stany depresji, zaburzenia pamięci i problemy z koncentracją. Pomaga przy zaburzeniach snu.
Liść Damiana i jego właściwości prozdrowotne
Damiana to roślina poprawiająca kondycję psychiczną, łagodząca napięcie nerwowe, wspomagająca walkę z czynnikami stresowymi. Działa przeciwdepresyjnie, uspokajająco, przeciwzapalnie, przeciwutleniająco, adaptogennie (poprawia zdolności przystosowawcze), lekko przeczyszczająco, przeciwwrzodowo, moczopędnie i odkażająco. Dodatkowo pobudza miesiączkowanie i wspomaga pracę nerek. Intensyfikuje oczyszczanie organizmu ze szkodliwych produktów przemiany materii. Ułatwia trawienie i łagodzi kaszel. Damiana to afrodyzjak. Wpływa pozytywnie na potencję seksualną, przy czym nie stwierdzono bezpośredniego działania na erekcję czy ejakulację.
Jak przygotować napar z liści damiany?
Napar z liści damiany jest stosunkowo prosty do przygotowania. Należy łyżkę suszonego surowca zalać 200 g wrzątku, po czym pozostawić do zaparzenia na 15 minut i przecedzić. Opakowanie 100 g suszonych liści to koszt około 15 zł.
W sprzedaży znajdują się również gotowe do zapatrzenia saszetki herbaty z wysuszonego i rozdrobnionego liścia damiany. Wystarczy jedną torebkę zalać szklanką wrzącej wody i odstawić pod przykryciem na 5–10 minut. Zalecane dzienne spożycie według producentów to jedna szklanka. Za opakowanie 30 saszetek (po 1 g każda) zapłaci się około 8 zł.
Liście Damiana – przepis na nalewkę
Z liści damiany przygotować można nalewkę (z łac. Tinctura Damianae). W tym celu należy połączyć jedną część surowca z pięcioma częściami alkoholu 40–50%. Dla przykładu na 100 g liści potrzeba 500 ml alkoholu. Miksturę odstawia się na około 14 dni, po czym przefiltrowuje i przelewa do butelek.
Nalewkę można też przygotować według innego przepisu. Niezbędne składniki to: 500 ml spirytusu, 50 g liści damiany, 700 ml przegotowanej wody, 0,5 szklanki płynnego miodu. Surowiec zielarski należy na chwilę zwilżyć w ciepłej wodzie, po czym odsączyć, włożyć do słoika i dodać spirytus. Miksturę odstawia się na około 3 tygodnie, po czym odcedza. Macerat wlewa się do drugiego słoika, liście zaś zalewa zagotowaną wodą. Tę miksturę odstawia się na 2–3 dni i odcedza. Na koniec należy połączyć oba płyny i dodać miód. Całość miesza się i odstawia na 2 tygodnie, po czym przelewa do butelek.
Inne wykorzystanie liści damiany
Liście damiany wykorzystywane są przez przemysł farmaceutyczny do produkcji preparatów wspomagających pracę układu moczowego. Za opakowanie 100 kapsułek (po 510 mg każda) zapłaci się około 40 zł. Liście damiany, obok korzenia żeń-szenia, liścia miłorzębu japońskiego, kłącza tataraku, kory cynamonowej, nasion młodego owsa, korzenia imbiru, ziarna kakaowca, kwiatu nagietka, ziela pokrzywy i ziela ruty, wchodzą też w skład mieszanki ziołowej na podniesienie libido. Opakowanie 100 g to koszt około 40 zł. Ekstrakt z liści damiany znalazł zastosowanie w przemyśle spożywczym. To dodatek do likierów, napojów bezalkoholowych czy wyrobów cukierniczych, który pełni rolę aromatu i poprawia smak.
Bibliografia:
1. K. Mikzińska, I. Matławska, Znaczenie ziół w zaburzeniach seksualnych, „Postępy Fitoterapii” 2007, 1, s. 13–19.
2. K. Szewczyk, Z. Christian, Ethnobotany, phytochemistry, and bioactivity of the genus Turnera (Passifloraceae) with a focus on damiana – Turnera diffusa, „Journal of Ethnopharmacology” 2014, 152(3), s. 424–443.
3. R. Estrada-Reyes, P. Ortiz-López, J. Gutiérrez-Ortíz, L. Martínez-Mota, Turnera diffusa Wild (Turneraceae) recovers sexual behavior in sexually exhausted males, „Journal of Ethnopharmacology” 2009, 123(3), s. 423–429.
4. M.M. Taha, M.S. Salga, H.M. Ali i wsp., Gastroprotective activities of Turnera diffusa Willd. ex Schult. revisited: Role of arbutin, „Journal of Ethnopharmacology” 2012, 141(1), s. 273–281.
