Laryngologia, a właściwie otolaryngologia (otorynolaryngologia) jest dziedziną medycyny, która skupia się na profilaktyce, diagnozowaniu i leczeniu różnego rodzaju chorób i nieprawidłowości w obrębie narządów głowy i szyi – uszu, nosa, gardła, krtani, a także ślinianek, zatok, języka i kości szczęki.
Kto to jest laryngolog i czym się zajmuje?
Laryngolog jest lekarzem, który ukończył specjalizację w dziedzinie otorynolaryngologii. Specjalista ten zajmuje się profilaktyką, diagnozowaniem oraz leczeniem schorzeń gardła, nosa, krtani, uszu i innych narządów głowy i szyi. Warto zaznaczyć, że fachowym określeniem jest otolaryngolog lub otorynolaryngolog. Natomiast zwyczajowo przyjęło się skracanie nazwy tej specjalności, dlatego częściej używa się określenia laryngolog.
Specjalizacja z laryngologii trwa nie krócej niż 6 lat. W tym czasie lekarz zdobywa wiedzę w zakresie anatomii, fizjologii i patofizjologii narządów głowy i szyi, a także technik operacyjnych oraz przeprowadzania i interpretowania badań diagnostycznych. Laryngolog podczas specjalizacji odbywa staże i praktyki na różnych oddziałach. Tytuł specjalisty zdobywa po uzyskaniu pozytywnego wyniku Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego.
Z powodu tego, że laryngologia jest bardzo szeroką dziedziną wiedzy, wyodrębniono kilka podspecjalności:
- laryngolog onkolog – zajmuje się nowotworami w obrębie głowy i szyi;
- laryngolog foniatra – leczy zaburzenia głosu i mowy;
- laryngolog audiolog – specjalista od zmysłu słuchu;
- laryngolog dziecięcy – zajmuje się patologiami gardła, nosa i narządu słuchu u małych dzieci.
Co leczy laryngolog?
Laryngolog zajmuje się leczeniem patologii w narządach głowy i szyi. W większości przypadków są to infekcje i stany zapalne gardła, zatok, krtani i uszu. Wyróżnia się jednak szereg innych dolegliwości, które są przedmiotem jego zainteresowania. Na wizytę laryngologiczną powinny zgłosić się osoby, które zmagają się z:
- przewlekłym katarem, bólem gardła, chrypką i problemami z oddychaniem,
- zaburzeniami smaku, węchu lub słuchu,
- uczuciem zatkanego ucha,
- głowy i szumami usznymi,
- częstymi lub obfitymi krwawieniami z nosa,
- zaburzeniami równowagi,
- krzywą przegrodą nosową,
- chrapaniem.
U takich pacjentów lekarz laryngolog przeprowadza dokładną diagnostykę oraz wdraża odpowiednie leczenie farmakologiczne lub zabiegowe. Do poradni laryngologicznej powinni zgłosić się także pacjenci z guzami w obrębie głowy i szyi.
Laryngolog przeprowadza również zabiegi chirurgiczne. Najczęściej są to: korekta przegrody nosowej, usunięcie migdałków (tonsillektomia), usunięcie ciała obcego z ucha lub jamy nosowej oraz wycinanie polipów nosa. Lekarze z tą specjalnością zajmują się też chirurgią szczęki.
Zobacz film: Laryngolog
Badania, które wykonuje laryngolog
Badanie laryngologiczne jest złożone, ponieważ obejmuje ocenę wielu struktur. U każdego pacjenta, który zgłasza się do laryngologa, wykonuje się:
- badanie małżowin usznych, przewodu słuchowego zewnętrznego i błony bębenkowej (otoskopia),
- badanie jamy nosowej (rynoskopia),
- ocena jamy ustnej i języka,
- ocena błony śluzowej gardła,
- badanie krtani przy pomocy lusterka,
- badanie węzłów chłonnych szyjnych.
W zależności od rodzaju schorzenia lekarz laryngolog może zdecydować także o konieczności przeprowadzenia badań dodatkowych. Należą do nich tympanometria (obiektywne badanie słuchu), audiometria (subiektywna ocena słuchu), rhinometria (ocena drożności nosa). Często specjalista wydaje pacjentowi skierowanie na badania laboratoryjne krwi, wymaz z nosa lub gardła, zdjęcie rentgenowskie, tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny.
Jak wygląda wizyta laryngologiczna?
Jeżeli pacjent otrzyma skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu, wizyta laryngologiczna może odbyć się bezpłatnie w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Laryngolodzy przyjmują również w prywatnych placówkach. Wówczas badanie laryngologiczne jest płatne.
Podczas wizyty laryngologicznej w pierwszej kolejności lekarz zbiera dokładny wywiad od pacjenta. Dotyczy on występujących dolegliwości, czasu ich trwania, chorób przewlekłych oraz leków przyjmowanych na stałe. Następnie przeprowadzane jest badanie fizykalne. Lekarz ocenia także wyniki zleconych wcześniej badań. Na podstawie uzyskanych w ten sposób informacji oraz występujących objawów klinicznych stawia diagnozę i opracowuje plan leczenia.
Bibliografia:
1. Program specjalizacji w dziedzinie otolaryngologii (moduł podstawowy i moduł specjalistyczny) dla lekarzy nieposiadających odpowiedniej specjalizacji I stopnia, Warszawa 2014 (aktualizacja 2018), https://www.cmkp.edu.pl/wp-content/uploads/akredytacja2018/0721-program-1.pdf, [dostęp: 04.07.2019].
