Zabieg usunięcia polipa, czyli polipektomia, polega na założeniu metalowej pętli wokół szypuły polipa i jego elektroresekcji. Nie jest to procedura bolesna.
Polip a polipektomia
Polip jest guzowatym tworem wyrastającym z błony śluzowej pokrytym nabłonkiem gruczołowym. Ma na ogół kształt kulisty i może być uszypułowany lub nie (wtedy nazywany jest polipem siedzącym). W jego szypule biegną naczynia krwionośne. Polip jest określeniem morfologicznym, dlatego na podstawie jego wyglądu makroskopowego nie można określić, czy jest zmianą łagodną, czy złośliwą. W czasie zabiegu na szypułę polipa zakłada się pętlę, którą za pomocą elektrokoagulacji odcina się go od podłoża. Po polipektomii zmiany są badane przez lekarzy patomorfologów w celu określenia ich struktury histopatologicznej i postawienia rozpoznania.
Polipektomia polipów przewodu pokarmowego
Przewód pokarmowy dzieli się na górny i dolny odcinek. W przypadku odcinka górnego polipy występują przede wszystkim w żołądku, w mniejszym stopniu w dwunastnicy. W porównaniu z polipami jelita grubego polipy żołądka o wiele rzadziej mają charakter nowotworowy. Jednakże zawsze konieczne jest badanie histopatologiczne wyciętych zmian, a przede wszystkim szypuły polipa. Polipektomia endoskopowa żołądka na ogół wiąże się z użyciem prądu o wysokiej częstotliwości. W czasie gastroskopii lekarz uwidacznia polip i poprzez endoskop wprowadza cienkie urządzenie zakończone pętlą i podłączone do źródła prądu. Dzięki elektrokoagulacji udaje się szybko odciąć polip od błony śluzowej żołądka i zapobiec nadmiernemu krwawieniu. Najłatwiejsze wydaje się usuwanie polipów uszypułowanych ze względu na łatwość założenia pętli wokół szypuły. W przypadku usuwania polipów siedzących, czyli pozbawionych szypuły, należy liczyć się z ryzykiem uszkodzenia ściany żołądka. W takich przypadkach stosuje się ostrzykiwanie podstawy polipa, aby odsunął się on od głębszych warstw ściany żołądka. W przypadku dużych polipów lub o szerokiej szypule stosuje się metodę usuwania „kęs po kęsie”, czyli usuwanie polipa w częściach. Powikłania po polipektomii w żołądku są rzadkie, jednak należy liczyć się z faktem, że może dojść przedziurawienia ściany żołądka i nadmiernego krwawienia.
Polipektomia endoskopowa wykonywana w dolnej części przewodu pokarmowego zasadniczo nie różni się od tej wykonywanej w żołądku czy dwunastnicy. Jednakże w tym przypadku zabieg jest wykonywany w czasie kolonoskopii, a polipy częściej mogą mieć charakter nowotworowy. Dlatego usuwanie polipów o charakterze gruczolaków znacznie zmniejsza ryzyko rozwoju raka jelita grubego. Należy pamiętać, że stosowanie leków przeciwkrzepliwych takich jak Sintrom, Acenokumarol czy Pradaxa jest przeciwwskazaniem do polipektomii, ponieważ zwiększa ryzyko krwotoku. Dodatkowo pacjenci z wszczepionymi urządzeniami stymulującymi serce również nie mogą zostać poddani polipektomii za pomocą pętli diatermicznej.
Polipektomia w zakresie jelita grubego wymaga specjalnego przygotowania jelita polegającego na jego oczyszczeniu z mas kałowych. Mimo że zabieg jest bezbolesny, stosuje się krótkotrwałe znieczulenie ogólne, szczególnie gdy pacjent wykazuje duży niepokój. Ze względu na fakt, że polipy jelita grubego mogą mieć charakter złośliwy, bardzo ważne jest usunięcie ich w całości wraz z szypułą. W tym celu ostrzykuje się zmianę roztworem soli fizjologicznej, dzięki czemu polip odsuwa się od ściany jelita. W przypadku dużych polipów, tak samo, jak podczas polipektomii żołądka, stosuje się metodę „kęs po kęsie”.
Dieta po polipektomii w jelicie grubym powinna być płynna lub półpłynna do czasu wygojenia zmian (około 2 tygodni). Następnie należy zastosować dietę lekkostrawną i zapobiegającą rozwojowi nowych polipów.
Polecamy: Usuwanie polipa szyjki macicy: zabieg, powikłania, zalecenia
Jak wygląda usuwanie polipów z jelita grubego? Odpowiedź na filmie:
Polipektomia polipów zatok przynosowych
Polipy nosa często występują w kompleksach ujściowo-przewodowych, a więc w miejscach, gdzie zatoki uchodzą do jamy nosowej. Przyjmuje się, że polipy nosa występują u 4% populacji, lecz w przypadku chorych na astmę lub na mukowiscydozę polipy mogą występować częściej. Objawy zależą przede wszystkim od wielkości i liczby polipów. W przypadku małych, pojedynczych zmian pacjent może nie odczuwać żadnych objawów. Większe polipy mogą dawać takie objawy jak
- uczucie zatkania nosa,
- upośledzenie węchu,
- wyciek surowiczej treści z jamy nosowej.
Leczenie dzieli się na farmakologiczne i operacyjne. W przypadku leczenia farmakologicznego stosuje się donosowo glikokortykosteroidy, które mają działanie przeciwzapalne. Jeżeli leczenie zachowawcze nie przyniesie efektu, zaleca się postępowanie operacyjne. Najpowszechniejszą metodą jest funkcjonalna chirurgia endoskopowa zatok (FESS), podczas której poza wycięciem polipów poszerza się także ujścia zatok do jamy nosowej. Polipektomia pojedynczego polipa nosa jest aktualnie rzadko wykonywana.
Bibliografia:
- Chirurgia, red. W. Noszczyk, tom II, Warszawa, 2005.