Czerwone plamy (kropki, krostki) na nogach mogą oznaczać alergię. Czerwona wysypka na nogach, czy wręcz rozległe, czerwone, grudkowate plamy, to skutek poparzenia barszczem Sosnowskiego. Ta inwazyjna roślina jest dla człowieka toksyczna – obecne w jej soku oraz wydzielinie włosków gruczołowych substancje stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia. Skutkiem bezpośredniego kontaktu z barszczem Sosnowskiego jest oparzenie II i III stopnia. Pojawia się rumień (miejscowe zaczerwienienie skóry będące efektem rozszerzenia powierzchownych naczyń krwionośnych) i pęcherze. Stan zapalny utrzymuje się przez ok. 3 dni.
Czerwone plamy, krostki albo kropki na nogach u dorosłych i u dzieci to często pokrzywka, która może mieć formę:
- pokrzywki kontaktowej,
- pokrzywki pokarmowej,
- pokrzywki polekowej,
- pokrzywki wywołanej przez alergeny wziewne,
- pokrzywki idiopatycznej (samoistnej),
- pokrzywki fizycznej (powstającej np. w efekcie tarcia, narażenia na promieniowanie słoneczne, działania zimna lub ciepła),
- pokrzywki cholinergicznej (skutek wzrostu temperatury ciała),
- pokrzywki wodnej.
Czerwona wysypka na nogach, szczególnie u dziecka, bywa reakcją alergiczną na kontakt z detergentem. Warto się zastanowić, czy nie był zmieniany np. proszek do prania. Czerwone kropki na nogach, stopach czy innych częściach ciała mogą być skutkiem kontaktu z sierścią zwierząt bądź jadem owadów.
Czerwone plamy na nogach a choroby
Duże czerwone plamy na nogach obserwowane są u chorych na cukrzycę. Zmiany skórne to rumień cukrzycowy – występuje także u dzieci. Skóra staje się sucha, matowa i pogrubiona, traci elastyczność i zdolności do regeneracji, jest podatna na zakażenia. Czerwone plamy atakujące stopę i postępujące w górę, ku łydce, mogą być objawem stopy cukrzycowej, będącej powikłaniem źle leczonej cukrzycy. U pacjentów z cukrzycą właściwa terapia jest kluczowa – nieleczony zespół stopy cukrzycowej skutkuje nieodwracalnymi deformacjami oraz martwicą stopy, co często prowadzi do amputacji.
Czerwona plama na nodze w postaci rumienia wędrującego może być oznaką boreliozy (łac. borreliosis), wieloukładowej choroby zakaźnej, którą przenoszą kleszcze. Boreliozę, najczęstszą chorobę odkleszczową, wywołują bakterie należące do krętków. Rumień wędrujący pojawia się w ciągu 1–3 tygodni w miejscu wkłucia kleszcza. Na początku ma postać pojedynczej plamy bądź grudki, czerwona plama szybko się jednak rozszerza. Charakterystyczne dla rumienia wędrującego jest tworzenie się czerwonej obwódki. Rumieniowi mogą towarzyszyć objawy grypopodobne.
Czerwona plama na nogach, a także na stopach czy na nosie (lub w innym miejscu na ciele) może oznaczać naczyniaka (łac. angioma). To łagodny nowotwór wywodzący się z układu naczyń krwionośnych. Często jest wrodzony. Ma charakterystyczną formę wypukłej, sinoczerwonej plamy (bądź drobnych guzków). Głównie lokalizuje się na głowie, tułowiu lub karku – na nogach rzadziej. Naczyniaki dzielą się na:
- naczyniaki niezłośliwe (łac. haemangioma) – najczęściej,
- naczyniaki limfatyczne (łac. lymphangioma) – rzadko,
- naczyniaki krwionośne złośliwe (łac. hemangiosarcoma) – rzadko,
- naczyniaki limfatyczne złośliwe (łac. lymphangiosarcoma) – rzadko.
Bolesny rumień kończyn (łac. erythromelalgia) to inna choroba, której objawem mogą być czerwone plamy na nogach. Oprócz zaczerwienienia pojawia się charakterystyczne ocieplenie kończyn i uporczywe pieczenie. Choroba występuje rzadko, najczęściej atakuje palce. Może być dziedziczna.
Czerwone plamy (wybroczyny) na nogach i stopach bywają oznaką niewydolności żył. W przewlekłej niewydolności żylnej (PNŻ, łac. insufficientia venorum chronica) występują objawy zastoju krwi w żyłach, co jest skutkiem wstecznego przepływu żylnego bądź zwężenia albo niedrożności żył. W PNŻ na nogach pojawiają się czerwone, brązowe albo rdzawe plamy, szczególnie na przyśrodkowych częściach podudzi. Niewydolności żylnej towarzyszy uczucie ciężkich nóg, mrowienie, nocne skurcze łydek. Czerwone plamy świadczą o zaawansowanym stopniu choroby.
Czerwone plamy na nogach mogą się też rozwinąć w przypadku:
- zakażenia grzybiczego,
- infekcji bakteryjnej,
- liszaja,
- u dzieci czerwone plamy na nogach mogą oznaczać różyczkę, odrę, płonicę.
Czerwone plamy na nogach – jak leczyć?
Jeśli czerwone krostki są skutkiem alergii, należy unikać alergenu i miejscowo stosować maści bądź kremy zalecone przez lekarza oraz leki przeciwalergiczne.
W przypadku chorób leczenie jest przyczynowe. Jeśli czerwone plamy nie znikają, a stają się duże, rozszerzają się, zmienia się ich zabarwienie bądź struktura, pojawiają się zgrubienia oraz pęcherze, i towarzyszą temu inne objawy, należy bezzwłocznie zgłosić się do dermatologa.
