„Cito” na skierowaniu, receptach czy innych dokumentach medycznych oznacza dla pacjenta ominięcie kolejki chorych oczekujących na wizytę w przychodni czy szpitalu, a także bezwzględne wskazanie do wykupienia leków i rozpoczęcia zleconej farmakoterapii lub innej formy rehabilitacji. Zasady przyznawania skierowania cito w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) regulowane są przez Ministerstwo Zdrowia.
Co oznacza cito na skierowaniu?
„Cito” to łacińskie wyrażenie określające sposób wykonania danej czynności i oznaczające ‘szybko, natychmiast, prędko’. Przysłówek „na cito” używany jest najczęściej w kontekście medycznym i oznacza jak najszybsze, bez zbędnej zwłoki, możliwie szybkie podjęcie zleconej procedury lekarskiej, takiej jak badania, diagnostyka, analiza wyników, specjalistyczne konsultacje, rehabilitacja czy wykupienie leków na receptę. Pilne skierowanie wydawane jest pacjentowi, którego stan zdrowia jest niestabilny i wymaga priorytetowego postępowania medycznego w celu zatrzymania postępu choroby, złagodzenia ostrych objawów i podjęcia agresywnych metod leczenia.
Skierowanie na cito z NFZ upoważnia daną osobę do znalezienia się na liście oczekujących w publicznych placówkach medycznych w kategorii „przypadek pilny” w sytuacji, kiedy istnieje konieczność udzielenia natychmiastowego lub możliwie szybkiego świadczenia ze względu na dynamikę procesu chorobowego, szybkie pogarszanie się kondycji zdrowotnej lub znaczące zmniejszenie szans na powrót do zdrowia. Zasady przyznawania skierowania cito przez lekarzy określają rozporządzenia Ministerstwa Zdrowia.
Skierowanie pilne
Jednym z dokumentów ustalających pierwszeństwo pacjentów w kolejkach na konsultacje lekarskie czy badania diagnostyczne jest rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 września 2005 r. w sprawie kryteriów medycznych, jakimi powinni kierować się świadczeniodawcy, umieszczając świadczeniobiorców na listach oczekujących na udzielenie opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 200, poz. 1661). Dokument przewiduje cztery kategorie przypadków pacjentów: nagłe, pilne, stabilne oraz pacjentów w trakcie diagnostyki i leczenia. Pacjent zakwalifikowany do skierowania pilnego, tzw. cito, umieszczany jest zawsze przed świadczeniobiorcami z innej grupy, jednak często ze względu na długie kolejki ambulatoryjnej opieki zdrowotnej skierowanie cito nie gwarantuje świadczenia natychmiastowej usługi medycznej. Aby skierowanie pilne na konsultację, badanie czy inne świadczenie zostało zaakceptowane przez dany podmiot leczniczy, obok napisu „pilne” lub „cito” powinno znajdować się oznaczenie osoby dokonującej takiej adnotacji, czyli podpis i pieczątka lekarza zlecającego. Do najczęściej wystawianych zleceń tego typu należy skierowanie na rezonans magnetyczny ze względu na dokładność obrazową badania i nieocenioną pomoc w diagnostyce i monitorowaniu progresji lub regresji choroby.
Jak nowa technologia ułatwia diagnostykę? Dowiesz się tego z filmu:
Rezonans magnetyczny na cito – co to znaczy dla pacjenta?
Badanie na cito, czyli w trybie pilnym, oznacza badanie, którego czas wykonania i analiza wyników mogą wpływać na wartość diagnostyczną dalszego postępowania klinicznego i przebieg choroby. Do grupy badań znacznie wpływających na ustalenie stanu zdrowia pacjenta należy m.in. rezonans magnetyczny, czyli nieinwazyjna metoda obrazowania, ukazująca przekrój narządów wewnętrznych człowieka we wszystkich jego płaszczyznach z dokładnością do kilku milimetrów, wykorzystująca bezpieczne dla organizmu człowieka pole magnetyczne i fale radiowe. Aby poddać się badaniu w placówce NFZ lub w komercyjnej pracowni technicznej, niezbędne jest wskazanie lekarskie.
Zobacz także: Tomografia komputerowa - wszechstronna diagnostyka
Pilne skierowanie na rezonans magnetyczny skraca czas oczekiwania na badanie głównie w publicznych podmiotach medycznych, a sam dokument może wystawić wyłącznie lekarz specjalista. Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej nie ma uprawnień do kierowania pacjentów na tego typu badanie. Placówki i gabinety prywatne nie zawsze wymagają skierowania na rezonans magnetyczny, choć warto mieć na uwadze, że rozpoznanie zawarte na zleceniu lekarskim może ułatwić technikowi wykonanie badania.
Skierowanie pilne w NFZ nie zawsze oznacza szybkie badanie
O tym, któremu pacjentowi wypisać skierowanie cito na rezonans magnetyczny czy inne badanie, decyduje lekarz po przeprowadzeniu oceny stanu zdrowia i ustaleniu wstępnej diagnozy. Nie istnieją przepisy prawa nakazujące umieszczenie tego typu adnotacji na skierowaniu. Skierowanie pilne nie zawsze oznacza natychmiastowe wykonanie badania czy odbycie konsultacji lekarskiej ze względu na nieustannie wydłużające się kolejki potrzebujących pacjentów.
Bibliografia:
1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 września 2005 r. w sprawie kryteriów medycznych, jakimi powinni kierować się świadczeniodawcy, umieszczając świadczeniobiorców na listach oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 200, poz. 1661).
