Miednica to narząd kostny, na którego budowę składają się dwie kości miedniczne (po prawej i lewej stronie ciała) oraz kość krzyżowa. Kości miedniczne łączą się ze sobą spojeniem łonowym z przodu, a od tyłu łączy je kość krzyżowa. Każda kość miedniczna zbudowana jest z kości biodrowej, kości kulszowej oraz kości łonowej.
Ból kostny miednicy może świadczyć o tym, że konstrukcja miednicy została zaburzona z przyczyn zewnętrznych, takich jak uraz, oraz wewnętrznych, jak choroby kości i stawów.
Ból kostny miednicy
Kości miednicy oprócz funkcji ochronnej narządów wewnętrznych, m.in. układu płciowego, moczowego i pokarmowego, pełnią rolę fundamentu układu ruchu, czyli układu kostno-mięśniowego. Kości miednicy wraz z kręgosłupem tworzą duet odpowiedzialny za postawę i lokomocję ciała oraz stanowią element podparcia kończyn. Z tego powodu, kiedy wystąpi ból kostny miednicy, zaburzona może zostać praca całego organizmu.
Ból kostny miednicy najczęściej związany jest z chorobami zwyrodnieniowymi kości miednicy, przeciążeniami fizycznymi organizmu i urazami mechanicznymi, a także chorobami nowotworowymi kości miednicy. Wpływ na stan kości i kondycji miednicy mają również wady postawy i tryb życia.
Ból kostny miednicy ze względu na urazy i przeciążenia
Miednica to najsilniej związana struktura kostno-więzadłowa w organizmie. Mimo to może ulec złamaniom. Siła nacisku potrzebna do zniszczenia miednicy wynosi około 1 tony.
Działanie takiej siły na miednicę może nastąpić w wyniku:
- wypadku komunikacyjnego, np. pieszy w zderzeniu z pojazdem
- upadku z dużej wysokości
- urazu zmiażdżeniowego
- upadku z pozycji stojącej w przypadku osób starszych.
Dolegliwości bólowe miednicy zależą od stopnia uszkodzenia miednicy. Niegroźne stłuczenia kości miednicy, najczęściej kolców biodrowych i talerzy biodrowych (najbardziej wysuniętych części miednicy na boki i do przodu), zazwyczaj objawiają się tymczasowym bólem, dyskomfortem dotykowym okolicy oraz siniakiem w miejscu uszkodzenia.
Rozległe urazy kości miednicy zaburzające konstrukcję miednicy objawiają się jako ostry i długotrwały ból w miejscu złamania, ból kości miednicy z tyłu czy ból w okolicy spojenia łonowego. Ból kości miednicy nasila się podczas poruszania nogami, a na skórze w okolicy złamania mogą pojawić się zasinienie, krwawe wybroczyny oraz obrzęk, mrowienie w pachwinach i drętwienie kończyn dolnych.
Czytaj także: Zrotowana miednica i zaburzenia prawidłowej postawy ciała
Ból kostny miednicy jako objaw towarzyszący
Oprócz urazów mechanicznych częstą przyczyną bólu kostnego jest uszkodzenie patologiczne kości, które powstaje w wyniku trwającego procesu chorobowego. Do tego typu uszkodzenia dochodzi w wyniku przerzutów nowotworowych do kości, osteoporozy, osteomalacji, awitaminozy, wrodzonej łamliwości kości czy jałowej martwicy kości.
Przyczyny bólu kości miednicy w przebiegu chorób wynikają z pojawiających się ubytków masy kostnej kości i zwiększoną przez to podatnością na złamania. Na ból kości miednicy szczególnie narażone są osoby starsze podczas upadku czy bezpośredniego uderzenia ze względu na osłabione struktury przestrzenne kości miednicy i często obciążające ich dodatkowe choroby naczyniowe, metaboliczne czy zwyrodnieniowe kręgosłupa lędźwiowego.
Bóle kostne miednicy występują również w przebiegu zapalenia kości i stawów, np. stawu biodrowego czy stawów krzyżowo-biodrowych. Ból kostny miednicy pojawiają się na tle zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa lędźwiowego i jego deformacji, np. hiperlordoza kręgosłupa lędźwiowego czy miednica asymetryczna.
Czytaj także: Przodopochylenie miednicy a wady postawy ciała: objawy, leczenie i rehabilitacja
Ból kostny miednicy w ciąży
Ból kości miednicy występuje szczególnie w zaawansowanym stadium ciąży. Bóle miednicy wynikają z tego, że ciało kobiety przygotowuje się do porodu i miednica zmienia kształt. Następuje rozluźnienie w obrębie spojenia łonowego oraz w stawach krzyżowo-biodrowych.
Ból kości miednicy może występować ze względu na osłabione mięśnie brzucha i pleców oraz dodatkową masę, jaką kobieta przybrała w tym czasie. Kręgosłup ulega przeciążeniom, a jego mięśnie i więzadła nie są na tyle silne, aby utrzymać kręgosłup w prawidłowej pozycji.
Ból kostny miednicy – leczenie
Sposób leczenia bólu kości miednicy zależy od stopnia uszkodzenia, chorób współistniejących i powikłań towarzyszących. W przypadku stłuczeń wystarczą zimne okłady miejscowe, natomiast w rozległych uszkodzeniach często niezbędna jest operacja. W dalszym etapie leczenia wymagana jest rehabilitacja ruchowa zaczynająca się od okresowego unieruchomienia, dalej nauka chodzenia za pomocą chodzika i kul łokciowych, ćwiczenia wzmacniające obręcz biodrową oraz odciążający gorset ortopedyczny.
Kiedy ból kostny miednicy jest objawem towarzyszącym, leczenie skupia się na eliminacji głównej jednostki chorobowej.