Ból gardła u niemowlaka, tak samo jak większość innych dolegliwości, jest dość trudny do stwierdzenia, ponieważ dziecko nie jest w stanie powiedzieć, co je boli. Niezależnie od przyczyny bólu gardła dolegliwość można złagodzić domowymi sposobami. Koniecznie trzeba zadbać o nawilżenie i czystość powietrza. Specjalistyczne rozwiązania w przypadku niemowląt są znacznie ograniczone. Niekiedy konieczne jest podanie środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, a nawet antybiotyków
Przyczyny bólu gardła u niemowlaka
Ból gardła u niemowlaka w większości przypadków wynika ze stanu zapalnego o podłożu wirusowym. Wówczas układ odpornościowy powinien samodzielnie poradzić sobie z infekcją, ale aby złagodzić uciążliwe dla dziecka dolegliwości i przyspieszyć powrót do zdrowia, warto skorzystać z farmakoterapii i naturalnych rozwiązań.
Za ból gardła u niemowląt mogą odpowiadać także drażniące błonę śluzową gardła substancje znajdujące się w powietrzu, takie jak pyły, dymy i gazy. Niemowlę może doświadczać bólu gardła w wyniku działania czynników alergicznych i na skutek częstego ulewania. Dyskomfort w jamie ustnej mogą powodować pleśniawki, czyli infekcje grzybicze. Podobnych objawów dziecko doświadcza w okresie ząbkowania. Zdarza się, że ból gardła u niemowlaka wywołują infekcje bakteryjne, a zwłaszcza paciorkowce beta-hemolizujące grupy A. Na szczęście angina ropna u niemowląt należy do rzadkości. Choroba ta dotyczy zwłaszcza dzieci w wieku szkolnym i wczesnoszkolnym.
Ból gardła u niemowlaka – objawy
Ból gardła u niemowlaka jest przyczyną ogólnego rozdrażnienia, płaczliwości, braku apetytu oraz męczenia się przy przełykaniu śliny i pokarmu. Objawy bólu gardła u niemowlaka stanowią także zaczerwienienie błony śluzowej i migdałków, drapanie po szyi i częste próby wkładania rączek do ust. Dziecko jest apatyczne, osłabione i ma problemy ze snem.
Jeśli za bolące gardło u niemowlaka odpowiada infekcja bakteryjna, następuje znaczne podwyższenie temperatury ciała. Gorączka może sięgać nawet 40°C i nierzadko towarzyszą jej dreszcze. Gardło niemowlaka jest rozpulchnione. Ponadto zauważa się biało-szary nalot na migdałkach, powiększenie węzłów chłonnych w okolicy kąta żuchwy, które powodują trudności w oddychaniu, nieprzyjemny zapach z ust, a czasem nawet szczękościsk. Mogą się pojawić objawy ze strony układu pokarmowego, takie jak wymioty, ulewanie, nudności, ból brzucha, śluzowate stolce i częstsze kolki.
Objawami towarzyszącymi bólowi gardła u niemowlaka o podłożu alergicznym są: wodnisty katar, zatkany nos, kaszel, ślinotok, łzawienie z oczu, zaczerwienienie spojówek i zmiany skórne, takie jak wysypka, świąd i zaczerwienienie.
Jak leczyć ból gardła u niemowląt?
Ból gardła u niemowląt wymaga niekiedy podania leków przeciwzapalnych, przeciwgorączkowych i przeciwbólowych. Należy jednak pamiętać, aby nie stosować żadnych medykamentów bez konsultacji z lekarzem. Dzieci do 3 lat nie powinny także ssać tabletek i lizaków łagodzących ból gardła, gdyż mogłoby się to skończyć zakrztuszeniem. Leki dla niemowląt mają zazwyczaj postać czopków lub łatwych do połknięcia płynów. Ból gardła wywołany przez anginę ropną wymaga wprowadzenia antybiotykoterapii. Antybiotykiem z wyboru jest penicylina. Kurs takiego leczenia, który trwa 10 dni, w 90% skutecznie eliminuje paciorkowca. Antybiotyki dla dzieci mają najczęściej postać zawiesin, które podaje się jak syropy, często o owocowym smaku.
Co stosować na ból gardła dla niemowlaka?
Ból gardła często wynika z wysuszenia błony śluzowej. Wówczas koniecznie trzeba zadbać o bezpośrednie i pośrednie nawadnianie dziecka. Niemowlę trzeba często przystawiać do piersi i podawać mu herbaty o temperaturze pokojowej. Można je poić także naparami ziołowymi (doskonale sprawdza się szałwia i rumianek). Trzeba je dobrze nawadniać przegotowaną lub niegazowaną wodą mineralną lub niesłodzonymi, rozcieńczonymi kompotami. Należy zadbać o odpowiednie warunki w pomieszczeniu, w którym przebywa chore dziecko – często je wietrzyć, zapewnić dostęp do świeżego powietrza i utrzymywać optymalną temperaturę (około 22°C). Odpowiednie nawilżenie powietrza jest szczególnie ważne w sezonie grzewczym. Można położyć mokry ręcznik na grzejniku lub umieścić pojemniki z wodą pod kaloryferem. W sklepach dostępne są specjalne nawilżacze powietrza. Można raz na jakiś czas rozpylić wokół dziecka mgiełkę z wody morskiej.
Na ból gardła dla niemowlaka stosuje się także inhalacje. Warto nabyć specjalne nebulizatory i inhalować dziecko solą fizjologiczną. Można też wdychać parę unoszącą się znad miski z gorącą wodą, do której dodaje się kilka kropli olejków eterycznych, np. lawendowego, sandałowego, rumiankowego lub z drzewa herbacianego. Działają one kojąco, odkażająco, przeciwzapalnie, przeciwskurczowo, przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo.
Poleca się także balsamy zawierające olejki eteryczne do smarowania klatki piersiowej. Olejki są bardzo lotne i wdychane przez nos oddziałują przeciwzapalnie na błonę śluzową jamy gardłowo-nosowej. Podobne działanie przyniosą okłady z olejku eukaliptusowego. Należy zmoczyć czystą szmatkę ciepłą wodą z olejkiem i położyć ją dziecku na klatce piersiowej i szyi.
Bibliografia:
1. Treben M., Apteka Pana Boga. Porady i praktyka stosowania ziół leczniczych, Warszawa, Ex Libris, 2015.
2. Leśnicka M., Zielska, zioła i ziółka, Gdańsk, Tower Press, 2000.